تحريريه دنيای سلامت
رشد و بلوغ هر فرد با دیگری فرق دارد. ممكن است در ده سالگی قد كودكی از دوست همسنش بسیار بلندتر باشد و بعد در دوازدهسالگی كوتاهتر از دوستش به نظر برسد.
این مسأله بسیار عادی است؛ اما اختلال رشدی به این معناست كه كودك رشد نامناسبی داشته باشد؛ مثلاً روند رشد او در یك سن خاص، در مقایسه با سایر هم سن و سالهایش بسیار كندتر یا بسیار سریعتر باشد. پس ابتدا باید بدانیم رشد مناسب و طبیعی چیست؟
اگر روند رشد كودكان با یكدیگر متفاوت باشد، پزشكان چگونه میتوانند پی به رشد مناسب و طبیعی یك كودك ببرند؟ ما در طول سالیان مختلف قد و وزن كودك خود را اندازهگیری میكنیم و این اندازهگیریها را در كنار هم قرار میدهیم و نمودار رشد او را به دست میآوریم.
نمودارهای رشد كودكان مختلف به پزشكان كمك میكند تا در این مورد به یك میانگین رشد دست یابند و از این طریق به روند كندی و یا سرعت رشد پی ببرند.
یكی از مواردی كه یك پزشك برای پی بردن به اختلال رشدی كودك نیاز دارد، اطلاع از قد پدر و مادر و چگونگی رشد آنها در دوران كودكیشان است؛ زیرا ممكن است كوتاهی یا بلندی قد كودك ژنتیك باشد. افزایش ناگهانی رشد كودك (جهش رشد) در كودكان متفاوت است.
مشكلات مربوط به بلوغ
در بدن ما غدههایی وجود دارند كه وظیفهشان تولید هورمون است و افزایش معمولی تولید این هورمونها، موجب تغییرات فیزیكی در دوران بلوغ میشود. این تغییرات در دوران بلوغ بسیار چشمگیر هستند؛ مثل جهش ناگهانی قد، افزایش موهای بدن و ... هر چه میزان هورمونها بیشتر میشود، استخوانها نیز بیشتر رشد میكنند.
این تغییرات اگر در دخترها قبل از هشت سالگی و در پسرها قبل از نه سالگی رخ دهد، بلوغ زودرس پیش میآید. كودكانی كه بلوغ زودرس دارند، در ابتدا از سایر هم سن و سالهایشان، رشد قدی بیشتری میكنند، اما بعد از آن رشدشان كم میشود و این روند آنقدر ادامه مییابد كه مدتی بعد حتی كوتاهتر از همان دوستان خود به نظر میرسند.
آنها جهش رشدی خود را در سنین پایینتر تجربه میكنند. البته این روزها با شناسایی این كودكان و با كمك برخی داروها میتوان از بلوغ زودرس جلوگیری كرد و تا حد زیادی این مشكل را برطرف نمود.
تأخیر در بلوغ وقتی رخ میدهد كه تغییرات هورمونی و فیزیكی مربوط به دوران بلوغ دیرتر از زمان طبیعی رخ دهد یا اینكه اصلاً رخ ندهد. دخترانی كه تا سن 13 سالگی به بلوغ جسمی نمیرسند و پسرانی كه تا سن 15 سالگی بلوغ نمیشوند، تأخیر بلوغ دارند.
از آنجایی كه زمان بلوغ در این افراد از سایرین دیرتر است، قد بلندتری نسبت به بقیه نیز دارند...
برای خواندن بخش دوم - نگاهی به اختلالات دوران رشد - اینجا کلیک کنید.