بهناز عباسی‌مقدم؛ كارشناس ارشد تغذیه و رژیم درمانی
ارزیابی تری‌گلیسیرید بخشی از تست پروفایل لیپیدی است كه برای تشخیص احتمال بروز بیماری قلبی به كار می‌رود. تری‌گلیسیرید به همراه كلسترول (HDL،LDL و ...) پروفایل لیپیدی را تشكیل می‌دهند كه بعد از سن 20 سالگی لازم است هر 5 سال یكبار انجام شود.
تا احتمال بروز بیماری قلبی در افراد سالم ارزیابی گردد، بعضی از ریسك فاكتورهای زمینه‌ساز بیماری قلبی عبارتند از: سیگار كشیدن، سن (مردان بالای 45 سال و زنان بالای 55 سال)، فشار خون 90/140، سابقه فامیلی و دیابت ملیتوس. اگر چنانچه فرد تحت رژیم یا دارودرمانی قرار بگیرد، بسته به نظر پزشك آزمایش زودتر انجام گیرد (معمولاً بین 3 تا 6 ماه) تا تأثیر دارو یا رژیم غذایی مشخص شود.
در افراد دیابتیك ارزیابی تری‌گلیسیرید بسیار مهم است، زیرا هنگامی كه قند خون به خوبی كنترل نشود تری‌گلیسیرید به میزان زیادی افزایش می‌یابد. در كودكان پرخطر باید اولین تست پروفایل لیپیدی تا سن 10 سالگی انجام شود.
كنترل تری‌گلیسیرید
با افزایش تری‌گلیسیرید در بدن، احتمال بروز بیماری قلبی نیز افزایش می‌یابد. تری‌گلیسیرید اضافی در رگ‌های خونی لخته می‌شود، حتی اگر سطح كلسترول نیز به میزان نرمال باشد. اگر این لخته در رگ‌های قلبی باشد، منجر به حملات قلبی و ناراحتی‌های كرونری خواهد شد.
تری‌گلیسیرید چیست
تری‌گلیسیریدها همان چربی‌های موجود در رژیم غذایی و بدن ما هستند. تقریباً همه چربی كه می‌خوریم به شكل تری‌گلیسیرید وارد بدن می‌شود. سپس این تری‌گلیسیریدها توسط انواع مختلف كلسترول (خوب، بد و ...) در بدن منتقل می‌شوند. یعنی هر چه شما چربی بیشتری بخورید، كبد شما كلسترول بیشتری تولید خواهد كرد، زیرا نهایتاً چربی‌ها همه باید در بدن به‌وسیله كلسترول حمل شوند.
افراد هیپرتیروئید
اگر تری‌گلیسیرید به بالاتر از 1000 برسد، احتمال بروز پانكراتیت وجود دارد و درمان برای كاهش تری‌گلیسیرید باید هر چه سریع‌تر انجام گیرد. تری‌گلیسیرید در پاسخ به وعده غذایی به شدت افزایش می‌یابد، به طوری كه ممكن است حتی به 5 تا 10 برابر میزان اولیه برسد.
حتی سطوح ناشتا از یك روز به روز دیگر بسیار متغیر است، بنابراین تفاوت نسبی در تری‌گلیسیرید ناشتا كه در روزهای مختلف دیده می‌شود عادی است. برای انجام آزمایش بیمار باید حداقل 9 تا 12 ساعت ناشتا باشد. مصرف چای، قهوه و نوشابه روی نتیجه آزمایش تأثیر می‌گذارد. داروهایی نظیر كورتیكو استروئیدها، مهاركننده پروتئاز (درمان HIV)، بتابلوكرها و استروژن‌ها ممكن است تری‌گلیسیرید را افزایش دهند، بنابراین توصیه می‌شود قبل از آزمایش از مصرف آنها خودداری شود. خوردن آب مانعی ندارد، اما 24 ساعت قبل از انجام آزمایش الكل نباید مصرف شود...
