تحریریه زندگی آنلاین : ضربان قلب، که از آن با نام نرخ پالس نیز یاد میشود در واقع تعداد ضربان قلب هر فرد در دقیقه است. ضربان قلب نرمال بستگی به سن و اندازه بدن دارد. شرایط قلب به عواملی مانند اینکه فرد در حالت نشسته و یا در حال حرکت، یا استفاده از داروهای مختلف و یا حتی دما و هوا بستگی دارد. احساسات نیز بر روی ضربان قلب تأثیر گذارند. به عنوان مثال زمانی که شما هیجان زده یا دچار ترس میشوید، ضربان قلب شما افزایش مییابد. اما مهمتر از همه زمانی است که سرعت ضربان قلب کاهش مییابد. این کار به ساخت عضلات قلب کمک میکند و برای قلب مؤثر است. دکتر مری میگوید: قلب یک ماهیچه است که با انجام فعالیتهای صحیح میتوانید عضلات آن را تقویت نماید. اطلاعات داشتن درباره ضربان قلب به شما کمک میکند تا سطح تناسب خود را کنترل نمایید و به شناسایی دیگر بیماریهایی که سلامت شما را به خطر میاندازد کمک نماید. اگر شما ورزشکار هستید و در هنگام تمرین دچار سرگیجه میشوید ابتدا باید تعداد ضربان قلب خود را بررسی نمایید، به عنوان یک قاعده کلی، افرادی که دارای مشکل خاصی نمیباشد نیاز به بررسی دائم ضربان قلب ندارند.
بیشتربخوانید:
چه زمانهایی تپش قلب کاملا طبیعی داریم؟
چگونه ضربان قلبمان را اندازه گیری کنیم؟
سادهترین مکان برای اندازه گیری ضربان قلب، روی مچ دست و کنار گردن میباشد. برای دانستن ضربان قلب واقعی، کافی است ۲ انگشت خود را برروی این نواحی قرار داده و تعداد ضربات را در هر ۶۰ ثانیه بررسی کنید. و همچنین میتوانید این کار را در ۲۰ ثانیه انجام دهید و عدد به دست آمده را در سه ضرب نمایید، البته این روش سادهتر از روش قبل است. به دلیل آنکه ممکن است در انگشت شصت احساس ضربه کنید گاهی استفاده از این انگشت برای محاسبه تعداد ضربات، شما را دچار اشتباه میکند.
بررسی ضربان قلب در حالت استراحت
نرخ قلب در حالت استراحت، در واقع ضربان قلبی است که در هنگام دراز کشیدن و یا نشستن وجود دارد و بهترین زمان برای بررسی این کار صبح، قبل از خروج از رختخواب میباشد. ضربان قلب نرمال برای افراد بزرگسال بالای ۱۸ سال بین ۶۰ تا ۱۰۰ ضربه در هر دقیقه است. البته این تعداد نیز بستگی به وضعیت جسمی و سن فرد دارد.
برای کودکان ۶ تا ۱۵ سال این تعداد بین ۷۰ تا ۱۰۰ ضربه در هر دقیقه است. افرادی که ضربان قلب آنها کمتر از ۶۰ است به معنای آن است که این افراد دارای مشکلات پزشکی هستند. افراد فعال از تعداد ضربان قلب کمتری برخوردارند و این عدد برای افراد ورزشکار گاهی به ۴۰ ضربه در هر دقیقه میرسد.
ضربان قلب در حالت استراحت کمتر از ۶۰ است، میتواند در نتیجه مصرف برخی از داروها باشد، بسیاری از این داروها عبارتند از: قرص فشار خون، قرص مسدود کننده بتا، که باعث کاهش ضربان قلب میشود. باومن میگوید: اگر ضربان قلب پایین با علائمی همراه باشد، وجود یک مشکل در بدن را اعلام میکند.
ضربان قلب پایین در فردی که سرگیجه و سبکی سر دارد ممکن است نشانهی وجود حالت غیر عادی در وی باشد که نیاز به توجه بیشتر دارد.
بیشتر بخوانید:
تپش قلب در بارداری
ضربان قلب ماکزیمم:
هیچ توصیه خاص پزشکی برای اینکه آیا در حالت استراحت، ضربان قلب فردی بالا است یا پایین وجود ندارد. اما بیشتر متخصصین پزشکی اعتقاد دارند که ضربان قلبی که همیشه بالا است میتواند فشار زیادی را به قلب و دیگر اندامها وارد نماید. اگر فردی ضربان قلب بالایی در حالت استراحت داشت و علائم دیگری را نیز تجربه میکرد، دکترها میبایست عملکرد قلبش را مورد بررسی قرار دهند.
بر طبق نظر AHA، ضربان قلب نرمال هر فرد بین ۵۰ تا ۸۵ درصد ماکزیمم ضربان قلب او میباشد. و رایجترین راه پیدا کردن ضربان قلب ماکزیمم از کسر سن فرد از عدد ۲۲۰ بدست میآید.
برای مثال فردی ۳۰ سال سن دارد، پس حداکثر ضربان قلب او ۱۹۰ است.
ضربان قلب نرمال برای فرد سی ساله از رقمی بین ۵۰ و ۸۰ درصد حداکثر ضربان قلبش است، یعنی عددی بین ۹۵ ضربه در دقیقه و ۱۶۲ ضربه در دقیقه.
این فرمول برای افراد زیر ۴۰ سال به خوبی جواب میدهد اما برای افراد بالای ۴۰ سال ممکن است تخمین بیشتری بزند. برای افراد مسنتر، فرمول بهتر برای محاسبه حداکثر ضربان قلب عبارت است از:
۲۰۸ –۰٫۷۵ سن
شما میتوانید ضربان قلبتان را در هنگام ورزش یا مانیتورهای نمایش ضربان قلب که به دور سینهتان وصل میشود و یا ساعتهای ورزشی بدانید. آقای دکتر باومن معتقد است که بسیاری از افراد هیچ ورزشی انجام نمیدهند و من برای این دسته از افراد برای اینکه به ضربان نرمال قلبشان نیز دست یابند، کمتر نگران هستم و بیشتر برای یک دفعه بلند شدن و تکان دادن بدنشان نگران هستم.
کاهش ضربان قلب بالا
ضربان قلب بالا ممکن است به دلایل عصبی، استرس، کم آب ماندن بیش از حد بدن رخ دهد. یک جا نشستن و نفسهای سنگین و عمیق کشیدن میتواند باعث کاهش ضربان قلب شود و همچنین ورزش کردن نیز یکی دیگر از عوامل کاهش تپش قلب میباشد.
بیشتر بخوانید:
تپش نامنظم قلب، زنگ خطر ابتلا به زوال عقل
آریتمی، تاکیکاردی و شرایط دیگر
برخی شرایط برروی ضربان قلب افراد تأثیر میگذارد. آریتمی، باعث ضربان قلب سریع و در برخی موارد خیلی آهسته میشود که ریتم غیر طبیعی دارد. تاکیکاردی، شرایطی است که در حالت استراحت ضربان قلب به بالای ۱۰۰ ضربه در دقیقه میرسد و عموماً به علت سیگنالهای الکتریکی در دهلیز بالای قلب است که به درستی کار نمیکنند.
اگر ضربان قلب نزدیک ۱۵۰ یا بالاتر باشد، اصطلاحاً شرایطی است که به آن تاکیکاردی حاد (svt) می گویند. در SVT، سیستم الکتریکی قلب شما که ضربان قلب را کنترل میکند، دیگر کار نمیکند. و در این شرایط مراقبتهای پزشکی نیاز است که انجام گیرد.
برادیکاردیا، شرایطی است که دران قلب بسیار آرام میزند و عموماً این ضربان زیر ۶۰ ضربه در دقیقه است. این مورد میتواند ناشی از مشکلات گرههای سینوسی – دهلیزی در قلب باشد، که مثل یک ضربان ساز عمل میکنند، یا به قلب به صورت حملات قلبی و یا بیماریهای قلبی عروقی آسیب وارد میکنند.
بیشتربخوانید:
رابطه تغذیه با تپش موزون قلب
فشار خون بالا در مقابل ضربان قلب بالا
برخی افراد فشار خون بالا را با ضربان قلب بالا اشتباه میگیرند. فشار خون در واقع میزان فشار خون در دیوارههای رگهای قلب است در حالیکه ضربان قلب، تعداد دفعات تپیدن قلب در هر دقیقه است. هیچ ارتباط مستقیمی بین این دو موضوع وجود ندارد و فشار خون بالا لزوماً باعث ضربان قلب بالا نمیشود و برعکس. ضربان قلب در حین فعالیت شدید در تمرینات ورزشی سنگین، شاید به آرامی فشار خون را بالا ببرد.