دكتر رضا ملایری؛ فوقتخصص مدیکال آنکولوژی
سرطان ریه شایعترین علت مرگ ناشی از سرطان درجوامع پیشرفته است.86درصد از افراد مبتلا به این بیماری درعرض پنج سال پس از تشخیص فوت میكنند. با وجود اینكه در ابتدا این سرطان در مردان شایعتر بود، ولی درحال حاضر شیوع این بیماری به طور فزایندهای در زنان روبه رشد است. همانطوری كه همه شما هم میدانید 90 درصد از بیماران مبتلا به سرطان ریه، سیگاری هستند یا قبلا سیگاری بودهاند.
بنابراین بهترین راه مبارزه با این بیماری پیشگیری از مصرف دخانیات به طور جدی است. مخصوصا با تبلیغات گسترده باید از روی آوردن جوانان، نوجوانان و زنان به سیگار جلوگیری كرد. به دلیل تفاوت در تاریخچه و پاسخ به درمان متفاوت، متخصصان این بیماری را به دو گروه سرطان سلول كوچك (SCLC ) حدود 25درصد و سرطان غیرسلول كوچك (NSCLC) حدود 75 درصد تقسیم كردهاند. در بیش از نیمی از بیماران، سرطان در هنگام تشخیص پیشرفته است و متاستازهای دور دست وجود دارد لذا درمان سرطان ریه پیشرفته، حائض اهمیت خاصی میباشد.
پیش از شیمی درمانی موثر برای SCLC، متوسط بقاء برای بیماری در مراحل پیشرفته حدود 12 ـ 6 هفته بود و میزان بقای پنج ساله كمتر از یك درصد بود. با درمان صحیح، متوسط بقاء برای بیماری در مراحل پیشرفته حدود یک سال است. ولی میزان بقای پنج ساله برای این بیماران، زیر پنج درصد است. شیمی درمانی، پایه درمان برای SCLC است. خیلی ازپزشكان متخصص معتقدند كه رژیم حاوی etoposide و سیس پلاتین، بهترین تركیب موثر را ارائه میدهد. استفاده از شیمی درمانی در درمان NSCLC تا بیست سال پیش مورد تردید بود. اخیرا داروهای موثری به بازار آمده است كه به صورت تركیبی استفاده میشوند.
شیمی درمانی امروزه، هم به صورت کمکی (پس از عمل جراحی) و هم به عنوان شیمی درمان تسكینی در موارد پیشرفته در این بیماری استفاده می شود. شیمی درمان تسكینی در موارد پیشرفته نه تنها سبب افزایش طول عمر در برخی از بیماران میشود، بلكه علائم بیماری آنها را در بسیاری از مواقع بهبود میبخشد. اخیرا داروهای جدیدی مانند داروهای ضد تیروزین، كینازهای گیرندههای هورمن رشد (EGFR) به صورت قرص (gefitinib, erlotinib) و پادتنهای ضد گیرندههای هورمن رشد به صورت تزریقی (cetuximab) و داروی مهارکننده آنژیوژنز (Bevacizumab) اثر بخشی خوبی در این بیماری نشان دادهاند و در بسیاری از موارد میتوان از این داروها همراه شیمی درمانی استفاده کرد.