مهمترین عوامل خطرساز
سن بالا، سابقه خانوادگی، سندرم داون.
مواد مغذی موثر در روند آلزایمر:
مواد مضر: كلسترول و هموسیستئین
مواد مفید: مواد حاوی آنتیاكسیدان (مثل سیب، روغن ماهی...) و اسیدفولیك
كلسترول: رابطه كلسترول و آلزایمر مربوط به پروتئین APP است كه به طور طبیعی در تمام افراد وجود دارد؛ ولی در افراد مبتلا به آلزایمر، طی روندی پردازشی تبدیل به پروتئین بتاآمیلوئید میشود. اجزای این پروتئین جدا و در هم پیچیده میشوند و پلاكهایی را تشكیل میدهند كه وجه تمایز بیماری آلزامیر از دیگر بیماریهاست.
افزایش كلسترول به سه صورت باعث افزایش احتمال آلزایمر میشود: 1- موجب افزایش APP میگردد. 2- شكسته شدن پپتیدهای آمیلوئیدی و در نتیجه مرگ سلولها میشود. 3- سبب افزایش پروتئین اپولیپوپروتئین E (انتقال دهنده كلسترول به خارج از سلول) میشود و نتیجتا كلسترول بد افزایش مییابد كه برای سلول عصبی سمی است.
هموسیستئین: افزایش هموسیستئین خون (اسید آمینهای كه از هضم پروتئین حیوانی در بدن تولید میشود) رگهای خونی را مجروح میكند و باعث پیدایش پلاك و در نتیجه تنگ شدن سرخرگهای كاروتید (رگهای بزرگی كه خون را به مغز میرسانند) میشود. فشار خون بالا، سرخرگها و سیاهرگها را ملتهب میكند و باعث تنگ شدن آنها میشود و شرایطی را به وجود میآورد كه پلاكها افزایش مییابد و سكته مغزی رخ میدهد.
مواد غذایی مناسب
آنتیاكسیدانها: مغز برای خنثی كردن رادیكالهای آزاد نیاز به آنتیاكسیدانها دارد. رادیكالهای آزاد به سلولهای عصبی آسیب میرسانند و عمل واسطههای شیمیایی اعصاب را مختل میكنند. با افزایش سن، قدرت دفاعی بدن ضعیف میشود و در نتیجه، اثر تخریبی رادیكالهای آزاد افزایش مییابد.
ویتامین E: این ویتامین مغز را از آسیب حفظ و همچنین سرعت پیشرفت بیماری آلزایمر را آهسته میكند. اثر آنتیاكسیدانی ویتامین E، تشكیل پلاكهای آمیلوئیدی را كه باعث التهاب و كج شدن انتهای اعصاب میشوند، متوقف میكند. جوانه گندم، مغزها و آواكادو از منابع این ویتامین میباشند.
سیب: كورستین سیب یك ماده آنتیاكسیدانی است و بیشترین مقدار كورستین در پوست این میوه است. آب سیب كمترین مقدار كورستین را دارد؛ لذا این میوه را حتما با پوست بخورید. سیب سرخ در مقایسه با سیب زرد و سبز، آنتیاكسیدان بیشتری دارد. پیاز، زغال اخته و ... از میوههای دارای كورستین هستند.
زردچوبه: ماده موثر زردچوبه كوركومین است. این ماده خاصیت آنتیاكسیدانی دارد و رسوبات چربی را كه عامل آلزایمر هستند، در مغز به نصف كاهش میدهد.
روغن ماهی: روغن ماهی یك ماده غذایی مناسب برای مغز است، زیرا DHA (نوعی چربی امگا-3 موجود در ماهی) التهاب مغز را كاهش میدهد و از آن محافظت میكند. DHA فقط در انواع ماهی وجود دارد و در منابع گیاهی مثل دانه كتان یافت نمیشود. مصرف هفتهای دو بار از انواع ماهی در وعدههای غذایی توصیه میگردد.
سبزیجات تازه و خام: آنتیاكسیدانها و فیتوكمیكال ها (رنگدانههای گیاهی) و اسید فولیك موجود در سبزیجات، هوش را حفظ خواهند كرد.
سویا: سویا كلسترول خون را كاهش میدهد. موادی در سویا وجود دارد كه از اكسیده شدن LDL جلوگیری میكنند و مانع از اثرات آتروژنیك رادیكالهای آزاد (تشكیل پلاك در دیواره داخلی سرخرگها) میشود.
سویا اثر آنتیاكسیدانی نیز دارد و برای همه افراد مفید است. فیتواستروژنهای سویا، هورمونهای گیاهی هستند كه پژوهشگران اعتقاد دارند مانند هورمون استروژن باعث تقویت حافظه میشوند.
چای سبز: به دلیل دارا بودن EGCg كه خواص آنتیاكسیدانی دارد و تولید پروتئینهای آمیلوئیدی را كاهش میدهد، در پیشگیری از بروز آلزایمر مفید است.
آنتوسیانین: آنتیاكسیدانی است كه ضمن بهبود انتقال پیامهای عصبی، حالت ارتجاعی رگهای خونی را حفظ میكند و در پیشگیری از آلزایمر موثر است. منابع غنی آنتوسیانین عبارتند از: زغال اخته و توت فرنگی، مویز و انگور، آلو و آلبالو. ویتامین ب9، اسید فولیك، فولات: اسید فولیك برای پاك كردن خون از مادهای به نام هوموسیستین ضروری است.
میزان اسید فولیك در خون افراد مبتلا به آلزایمر پایین است. مصرف كم سبزیجات سبزرنگ موجب افت اسید فولیك خون و بروز لختههای خونی در مویرگهای مغز و آسیب به بافت مغز میشود كه فراموشی را در پی دارد. اسیدفولیك در فرآوردههای غذایی (غذاهای جوشیده یا حرارت داده شده) از بین میرود.
نگه داشتن غذا در حرارت اتاق به مدت طولانی نیز میتواند محتوای اسید فولیك آن را از بین ببرد. غذاهایی كه شامل میزان چشمگیری از اسید فولیك هستند، شامل: جگر، عدسی، برنج، مخمر آبجو، آرد سویا، نخود، لوبیای مرمری، لوبیا قرمز، بادام زمینی، اسفناج، برگ شلغم، گندم و مارچوبه میباشند.
خشكبار: خصوصا فندق كه حاوی مقادیر زیادی سروتونین است، به پیشگیری از بروز آلزایمر كمك میكند.
برای خواندن بخش اول- خداحافظ خاطرهها- اینجا کلیک کنید.