آزمایشهای تشخیصی
هیچ آزمایش مشخصی برای تشخیص بیماری پاركینسون وجود ندارد؛ ضمن اینكه بیماریهای دیگری هم هستند كه علائمی شبیه علائم بیماری پاركینسون از خود نشان میدهند. به همین دلیل تشخیص این بیماری، به خصوص در مراحل اولیه راحت نیست. بیماریهای دیگری كه ممكن است علائمی شبیه پاركینسون بروز دهند، عبارتند از:
سایر اختلالات سیستم عصبی
ترمور (لرزش) اولیه، دمانس با حركات كند بدن، تحلیل رفتگی عضلات (آتروفی) چندگانه همگی میتوانند نشانههایی از پاركینسون داشته باشند.
داروها
برخی داروهای ضد جنون (آنتی سایكوتیك) مانند كلروپرومازین و هالوپریدول میتوانند نشانههایی چون نشانههای بیماری پاركینسون در فرد ظاهر كنند؛ چرا كه این داروها در واقع گیرندههای دوپامین را بلوك میكنند. برخی داروهای ضدتهوع همچنین خاصیتی دارند كه متوكلوپرامید از این دسته است.
برخی افراد با مصرف اینگونه داروها به مدت طولانی دچار نشانههایی چون نشانههای پاركینسون میشوند كه با قطع دارو از بین میرود.
سموم
قرار گرفتن در معرض مونواكسید كربن یا گاز سیانید یا برخی دیگر از انواع سموم ممكن است باعث بروز علائمی شبیه پاركینسون شوند.
ضربه به سر
گاهی اوقات تنها یك ضربه به سر یا ضرباتی كه پیاپی، مثلا در ورزش بوكس به سر زده میشود، باعث ایجاد علائم پاركینسون میگردد.
مشكلات ساختاری مغز
سكتههای مغزی یا تجمع مایع در مغز (هیدروسفالی) گاه علائمی شبیه پاركینسون دارند.تشخیص بیماری پاركینسون بر اساس شرح حال وضعیت سلامتی و معاینه سیستم اعصاب بیمار استوار است؛ اینكه بیمار چه داروهایی مصرف میكرده یا در حال حاضر مصرف میكند یا در فامیل او كسی به پاركینسون مبتلا هست یا خیر. در معاینه بالینی، پزشك از بیمار میخواهد راه برود تا تعادل او را ببیند و همچنین یك سری كارهای ساده را با دست انجام دهد.
معمولا اگر بیمار علائم زیر را داشته باشد، تشخیص پاركینسون محرز خواهد بود:
حداقل دو علامت از سه علامت لرزش، كندی حركات و سختی عضلات را داشته باشد.
علائم در یك سمت بدن شروع شده باشند.
لرزش دست در حالت استراحت بیشتر باشد.
پیچیدگیها
معمولا بیمارانی كه به پاركینسون مبتلا هستند، مشكلات دیگری هم به قرار زیر دارند:
افسردگی
این حالت ممكن است حتی قبل از بروز نشانههای پاركینسون ایجاد شود. موفقیت در درمان و مهار این افسردگی هم به بیمار و هم به پزشك كمك میكند با چالشهای حاصل از پاركینسون موثرتر رو به رو شوند و بتوانند آن را مدیریت كنند.
اختلالات خواب
بسیاری از كسانی كه به این بیماری مبتلا هستند، نمیتوانند راحت به خواب بروند و طی شب هم مكرر از خواب بیدار میشوند. این مشكل باعث میشود آنها در طی روز در جایی كه نباید، ناگهان به خواب بروند و جانشان در معرض خطر قرار گیرد.
مشكل در جویدن و بلع
ممكن است در مراحل پیشرفته عضلاتی كه مسئول جویدن و بلعیدن هستند نیز درگیر شوند و بیمار نتواند به راحتی بخورد و بیاشامد.
اختلالات ادراری
بیماری پاركینسون میتواند باعث بیاختیاری ادرار یا برعكس، جلوگیری از دفع ادرار و احتباس آن شود. در واقع بعضی از داروهایی كه برای درمان پاركینسون مصرف میشوند، روند دفع ادرار را با مشكل رو به رو میكنند.
یبوست
بسیاری از مبتلایان به این بیماری دچار یبوست میشوند؛ زیرا دستگاه گوارش به آهستگی كار میكند. همچنین، داروهای تجویزی برای تخفیف علائم پاركینسون هم میتوانند عوارضی چون یبوست داشته باشند.
اختلال در عملكرد جنسی
برخی از بیماران ممكن است حس كنند كه میل جنسیشان كاهش یافته است. این امر میتواند به دلیل یك سری عوامل روانشناختی و عوامل فیزیكی یا فقط مربوط به خود بیماری و مشكلات فیزیكی ناشی از آن باشد.
برخی داروهای پاركینسون میتوانند به خودی خود عوارض ناخوشایندی ایجاد كنند؛ مثلا باعث شوند كه عضلات دست و پای بیمار به طور ناخودآگاه پرش داشته باشد، بیمار دچار توهم شود، احساس خوابآلودگی كند و زمانی كه برمیخیزد فشار خونش ناگهان افت كند.
درمان پاركینسون
داروهای تخصصی گوناگونی وجود دارند كه هركدام از طریقی كه با هم اشتراكاتی هم دارند (ولی همگی در جهت افزایش میزان دوپامین در مغز)، مشكلات حركتی بیمار و راه رفتن و همچنین لرزش او را تخفیف میدهند. مصرف دوپامین به تنهایی بیفایده است چون این ماده به تنهایی نمیتواند وارد مغز شود.
درمان فیزیكی
گذشته از درمانهای دارویی، درمانهای فیزیكی و ورزشهای مخصوصی كه فیزیوتراپیست تجویز میكند هم برای بهبود سلامت عمومی بیمار مفید است و میتواند دامنه حركت و قدرت فیزیكی عضلات را افزایش دهد. البته ورزش نمیتواند بیماری را از پیشرفت باز دارد؛ ولی زمانی كه بیمار قدرت عضلانیاش افزایش یابد و بهتر بتواند حركت كند، اعتماد به نفس بیشتری خواهد یافت.
یك گفتاردرمان هم قادر است با اجرای تمرینات تخصصی روند صحبت كردن بیماری را كه به علت پاركینسون نمیتواند خوب حرف بزند، بهبود بخشد.
برای خواندن بخش اول- پاركینسون چیست- اینجا كلیك كنید.
برای خواندن بخش سوم- پاركینسون چیست- اینجا كلیك كنید.