تحریریه دنیای سلامت
همیشه وقتی به یك گربه نزدیك میشوید، چشمهایتان پر از اشك میشود و شروع به عطسه كردن میكنید. در اوایل فصل بهار و پاییز آب بینیتان روان میشود، این اتفاقات احتمالاً برای پدر یا مادرتان نیز پیش میآیند و ممكن است ریشه وراثتی داشته باشد. حساسیت، واكنش سیستم ایمنی بدن به یك گیاه، حیوان، غذا، نیش حشره و یا چیزهای دیگر است.
سیستم ایمنی بدن با باكتریها و ویروسها مبارزه و از شما در برابر بیماریها محافظت میكند؛ اما وقتی كه آلرژی داشته باشید، سیستم ایمنی دچار واكنش افراطی میشود و شروع به مبارزه با برخی غذاهای خاص، گروهها و ذرات میكند. این مساله با عطسه كردن، خارش و برخی عكسالعملهای دیگر همراه است.
چه چیزی باعث سرفه و عطسه كردن میشود
شما ممكن است به چیزهای زیادی حساسیت داشته باشید، اما برخی از مهمترین عوامل ایجاد حساسیت عبارتند از: حشرات بسیار ریزی كه در خاك زندگی میكنند پروتئین موجود در پوست خشك، بزاق و ادرار سبزه، چمن، گل و گرده درختان قارچها و كپك كه در محیطهای مرطوب رشد میكنند غذاهایی مثل شیر، سویا، تخممرغ، غذاهای دریایی، آجیل و برخی سبزیجات پلاستیك
علائم و نشانهها
برخی از حساسیتها موجب سرفه، عطسه و آبریزش بینی میشوند؛ برخی با خارش گوش، چشم و گلو همراه هستند؛ برخی باعث ایجاد كهیر میشوند. برخی دیگر موجب دلپیچه، استفراغ و اسهال میگردند و بعضی حساسیتها به مشكلات تنفسی، از جمله آسم منجر میشوند. بعضی آلرژیزاها، مثل تعدادی از غذاها، همواره در طول سال مشكلساز هستند، اما برخی دیگر فقط در بعضی از فصول سال (مثل اوایل بهار و پاییز) فرد را تحریك میكنند؛ مثل گردههای درختان كه در فصل بهار در هوا پخش میشوند و ایجاد حساسیت میكنند.
چرا برخی از كودكان دچار حساسیت میشوند
بعضی افراد به طور ژنتیكی مبتلا به حساسیت هستند و این حساسیت از بدو تولد با آنهاست. حساسیتهای بسیاری از طریق ژن منتقل میشوند. بنابراین در پدر و مادرهایی كه آلرژی دارند، احتمال بیشتری وجود دارد كه فرزندانشان نیز به این مشكل دچار شوند. برخی مواقع حساسیتها تا آخر عمر فرد را رها نمیكنند و گاه بعد از مدتی خود به خود رفع میشوند. شدت حساسیت نیز در طول سالیان عمر تغییر میكند و كم و زیاد میشود.
سرماخوردگی یا حساسیت
گاهی اوقات تشخیص سرماخوردگی از حساسیت كار دشواری است، زیرا علائم این دو بسیار مشابه است. اگر علائم سرماخوردگی بیش از دو هفته به طول بینجامد، فرد دچار حساسیت شده است، نه سرماخوردگی. در حساسیت، بینی و چشم به خارش میافتد؛ در حالی كه در سرماخوردگی به هیچوجه احساس خارش وجود ندارد.
همچنین، مواد مخاطی كه از بینی خارج میشوند، در حساسیت و سرماخوردگی متفاوتند. در آلرژی این مواد مثل آب شفاف هستند، ولی در سرماخوردگی رنگی متمایل به زرد دارند و غلیظترند. چگونه تشخیص دهیم كه دچار حساسیت شدهایم؟ اگر زیاد عطسه یا سرفه میكنید و گوش و چشمهایتان دچار خارش میشوند، بهتر است به دنبال یافتن چیزی باشید كه ایجاد حساسیت كرده است و بعد از كشف علت، تا میتوانید از آن دوری كنید.
درمان
داروهای آلرژی معمولاً به صورت قرص، شربت و اسپری بینی مورد مصرف قرار میگیرند. اگر حساسیت شما خفیف باشد، با دوری كردن از عامل حساسیتزا بهتر میشوید و نیازی به مصرف دارو نیست؛ اما اگر علائم با دوری از عامل ایجاد حساسیت كمتر نشدند، نیاز به استفاده از آمپول پیش میآید. آمپول از حساسیت سیستم ایمنی بدن میكاهد و علائم حساسیت تا حد زیادی بهبود مییابد. متاسفانه، آمپول و بسیاری دیگر از داروها در مقابل حساسیتهای غذایی بیاثر هستند.
افرادی كه حساسیت غذایی دارند، فقط باید از خوردن آن غذاها پرهیز كنند. ممكن است هرگز نتوانید حساسیت خود را به طور كامل كنترل كنید؛ ولی حتماً میتوانید از عوامل آن دوری كنید. اگر به گرد و خاك حساسیت دارید، بهتر است روی برخی وسایل را مثل بالش، با ملحفه بپوشانید و آنها را با آب بسیار گرم بشویید.
اتاق خود را همواره پاكیزه نگاه دارید تا عامل آلرژیزا تا حدود زیادی از بین برود. اگر به حساسیت غذایی دچار هستید، بهتر است همواره برچسب مواد غذایی مورد مصرف خود را بخوانید تا از اجزای سازنده آن آگاه شوید. اگر در مورد غذایی تردید دارید كه ایجاد حساسیت میكند یا خیر، از مصرف آن بپرهیزید و در عوض غذاهایی را كه ایجاد حساسیت نمیكنند، جایگزین آنها كنید.