تحریریه ماهنامه دنيای سلامت
اثرات کراک
در کل اثرات کوتاه مدت مصرف کراک مشابه آمفتامین است ولی با مدت زمان کوتاه‌تر، احساس افزایش انرژی، چابکی و سرخوشی زیاد میکند، افزایش ضربان قلب، نبض، تنفس، درجه حرارت بدن، فشارخون، گشادگی مردمک چشم، پریدگی رنگ، کاهش اشتها، تعریق شدید، تحریک و هیجان، بی‌قراری، لرزش به‌خصوص در دست‌ها، توهمات شدید حسی، عدم هماهنگی حرکات، اغتشاش دماغی، گیجی، درد پا، فشار قفسه سینه، تهوع، تیرگی بینایی، تب، اسپاسم عضله، تشنج و مرگ از عوارض مصرف این ماده مخدر صنعتی است.
اثرات دراز مدت مصرف کراک
از جمله اثرات بلند مدت آن از دست دادن وزن بدن، یبوست، بی‌خواب، ضعف جنسی، دپرسیون تنفسی، اشکال در ادرار کردن، تهوع، کم خونی، رنگ پریدگی، تعریق شدید، دردهای شکمی و اسهال، اختلالات در هضم و دستگاه گوارشی، سردرد، لرزش دست‌ها، لرزش و تشنج، پریدن عضلات و سفتی آنها، هپاتیت، آب‌ریزش دائمی بینی، ایجاد زخم، آماس و جوش‌های پوستی به خصوص اطراف مخاط گوش و بینی، زخم مخاط بینی (در مصرف به صورت انفیه)، اضطراب، بی‌قراری، تشنج پذیری شدید، سوء ظن، گیجی، اختلالات درک زمان و مکان، رفتار تهاجمی، تحریک پذیری شدید، افسردگی، پرخاشگری، تمایل به خود کشی، توهمات و اختلال در حواس (به خصوص بینایی، شنوایی، و لامسه)، افکار هذیانی، و گاهی اشتهای کاذب و سرانجام ناراحتی جدی دماغی و روانی. تحمل و ایجاد وابستگی کوکائین مشابه آمفتامین است وابستگی شدید روانی ایجاد میکند که این وابستگی در عصاره کوکائین یعنی کراک شدیدتر می‌‌باشد. کراک بر خلاف هروئین، تریاک، حشیش و… بدون بو است و مصرف آن بسیار ساده و بدون نیاز به وسایل حجیم و صرف وقت است و فرد می‌تواند در حمام یا توالت، ظرف کمتر از ۱ الی ۲دقیقه مصرف کند. کراک بسیار کوچک است؛ از نخود کوچکتر. به‌اندازه یک عدس حتی یک دانه ماش را به نوک سنجاق می‌چسبانند و همین اندازه می‌تواند بارها با یک سنجاق داغ دیگر مورد استفاده قرار گیرد.
مرگ ناگهانی معتادان کراک
هر چند اثرات کوتاه‌مدت کراک مشابه آمفتامین است و در مدت زمان کوتاه‌تری فرد احساس چابکی و سرخوشی مفرط میکند اما پس از آن منجر به بروز عوارض جسمانی و حتی مرگ مصرف‌کننده می‌‌شود. دکتر جلالی فوق تخصص سم‌شناسی درباره عوارض کراک به می‌گوید: کراک نوعی مواد از الکائیدهای دسته کوکائین است که اصل آن انرژی‌زا و شادی‌آور است. اعتیاد به کراک در کشورهای صنعتی محدود به یک گروه سنی با شرایط اجتماعی یا اقتصادی خاص نیست و ارزان بودن و در دسترس بودن این موادمخدر را همگانی کرده است. البته در ایران بیشتر گروه سنی ۱۷ تا ۲۵ سال به آن گرایش دارند. کراک ماده‌ای است که خوشی و نشئگی آن چند ماه بیشتر طول نمی‌کشد و بعد از مدت کوتاهی خوشحالی روز اول را به مصرف‌کننده نمی‌دهد و فرد برای به دست آوردن خوشی روز اول مصرف خود را زیاد میکند به‌طوری که در ماه سوم و چهارم هر دو ساعت یک‌بار اقدام به مصرف کراک میکند. تزریق کراک آخرین مرحله برای کسب خوشی بیشتر است که عوارض جسمانی و روانی جبران‌ناپذیری برای معتاد به همراه دارد. تزریق به شدت مغز، کبد و قلب را تحت‌تاثیر قرار داده و موجب التهاب این اعضا می‌‌شود. تحت‌تاثیر عوارض منفی کراک تمام اجزایی که در تماس مستقیم با دود کراک هستند ذره‌ذره نابود شده و می‌پوسند. اجزای داخلی بدن عفونت میکند و در برخی موارد دیده شده مصرف‌کنندگانی که به مدت طولانی از این ماده استفاده می‌کنند، میزان عفونت به اندازه‌ای است که اجزای بدن از هم جدا می‌شوند، یعنی گوشت زیر پوست دچار عفونت شده و به اصطلاح «کرم» می‌زند. محرومیت چند هفته‌ای یا چندماهه یک معتاد کراک از این ماده او را نمی‌کشد بلکه استفاده مجدد پس از یک دوره زمانی، موجب مرگ معتاد می‌‌شود چرا که با ایجاد مسمومیت تعداد تنفس‌ها را کاهش داده و خواب معتاد را عمیق‌تر میکند و در اکثر اوقات شاهدیم که این افراد حین مصرف در خرابه‌ها و دستشویی‌های اماکن عمومی می‌میرند. ترک کراک تنها به‌وسیله روش سم‌زدایی فوق‌سریع URD میسر است و روش‌های دیگر ترک کراک از قبیل استفاده از دارو و قرص‌های ترک در این مورد چندان تاثیرگذار نیستند.
عوارض اجتماعی کراک
در میان افراد معتاد به هر گونه ماده اعتیاد آور، تهیه «مواد» در بسیاری از مواقع از راههای نامشروع و خلاف انجام می‌گیرد و بسیاری از کسانی که به کراک اعتیاد دارند نیز برای برآمدن از عهده مخارج تهیه مداوم آن به روش‌های خلافکارانه دست میزنند. اما نکته پر اهمیت این است که دست زدن این افراد به اعمال خشونت بار و جنایتکارانه دلیل مهم دیگری هم دارد و آن بروز رفتارهای شرورانه و پرخاشگرانه ناشی از بروز بیماری پارانویا (بیماری سوء ظن) است که از عوارض مصرف کرک به شمار میآید و در واقع پرداختن این اشخاص به اعمال خشونت‌بار، لزوما به دلیل نیاز به پول نیست.
دلایل پوسیدن بدن این افراد
مصرف کراک باعث می‌‌شود که فرد هیچ دردی را حس نکند و در نتیجه بیماری‌های مختلف در بدنش به راحتی پخش شود. علاوه بر آن، مخدرها سیستم ایمنی را تضعیف می‌کنند و راه برای ورود عوامل عفونی باز می‌‌شود. در نتیجه، یک شخص معتاد به کراک احتمالا دچار چند بیماری مختلف هم خواهد بود. حالا اگر این شخص، کارتن‌خواب باشد قطعا عوامل عفونت‌زا در جسم او خانه کرده‌اند. ولی به دلیل بی‌حس بودن ناشی از مصرف مخدرها درکی از وضعیت خود ندارد. وقتی یک فرد سالم می‌میرد، پس از طی زمان مشخصی مثلا ۷۲ ساعت جسمش دچار پوسیدگی‌هایی خواهد شد. حال اگر شخصی معتاد به کراک و آلوده به عفونت درونی باشد، پس از مرگ در مدت ۱۲ ساعت به همین مرحله خواهد رسید. جنازه یک روزه او مانند جنازه چندین روزه افراد سالم است و بسیار زودتر فاسد شده و از هم می‌پاشد. در بسیاری از انواع دیگر مواد مخدر هم این حالت به درجات مختلف دیده می‌‌شود.
برای پیشگیری از ابتلای جوانان به اعتیاد چه باید كرد؟
معمولا هیچکس بیش از ۵ سال به کراک اعتیاد نخواهد داشت. زیرا دوره کشتار آن از ۲ سال پس از شروع مصرف آغاز می‌‌شود و در نهایت تا ۵ سال پس از آن، فرد را از زندگی خلاص میکند. مواد مخدر و اعتیاد به آن خطرناکترین پدیده جامعه امروزی بحساب میآید که جز تباهی، نابودی، بیماری، پشیمانی و مرگ چیزی به دنبال نخواهد داشت. نتیجه و عاقبت افرادی که به مصرف مواد مخدر رو می‌‌آورند باید درس عبرتی برای افراد دیگر بخصوص جوانان باشد تا بخاطر شادی‌ها، خوشی‌ها و اثرات زودگذر و تحت تاثیر دوستان ناباب هرگز حتی فکر مصرف آنها را نیز به خود راه ندهند. معاشرت با دوستان ناباب، وجود معتاد در خانه، بیکاری، اختلافات خانوادگى و همچنین کنجکاوى از عوامل مصرف مواد مخدر در بین نوجوانان و جوانان ذکر مى‌شود. به همین دلیل خانواده باید در مقابل فرزندانشان به سوالات کنجکاوانه آنان با حوصله جواب دهند و دوستانشان را کنترل کنند. هچنین مواظب پول توجیبى فرزندانتان باشید. پول توجیبى زیاد در سیگارى شدن نوجوانان تاثیر بسیار زیادى دارد، همچنین قرار گرفتن در جمع دوستان ناباب و نداشتن قدرت «نه» گفتن آنها را به سوى مصرف مواد مخدر مى‌کشاند. وقتى نوجوانان به مصرف مواد مخدر رو مى‌آورند پس از مدتى دچار افسردگى شده و خودشان را از دیگران جدا مى‌کنند همین رفتار باعث مى‌شود که محیط مدرسه کم‌کم برایشان خسته کننده شده و در نهایت از درس و تحصیل ترد مى‌شوند. حتى در بسیارى به دلیل اینکه فکر مى‌کنند راهى براى بازگشت ندارند، دست به خودکشى مى‌زنند.
