مسعود رضوانی
اعتیاد از دیدگاه طب سنتی
در هیچ زمینهای از طب و علم پزشکی، طب سنتی و طب مدرن همدیگر رو نفی نکردهاند. در حقیقت در تعاریف پایه تا حدودی همپوشانی دارند. از دیدگاه طب سنتی نیز هرگونه وابستگی روحی و جسمی به یک عامل خارجی زنده و غیر زنده را اعتیاد میگویند.گاهی اوقات دیده میشود واژه اعتیاد با واژه شرطی شدن به یک معنی تعبیر میشوند اما در حقیقت بین این دو حالت تفاوتهای زیادی وجود دارد.
افراد مستعد اعتیاد
پاسخ دقیقی برای این سوال که چه کسانی بیشتر در معرض آلوده شدن به مواد مخدر هستند، وجود ندارد زیرا از یک طرف جواب به این سوال تقریبی است و از طرف دیگر کار تحقیقاتی اساسی در این مورد انجام نشده است. یک ذهنیت برای تمام افراد جامعه ایجاد شده است که فرزندان طلاق، افرادی که در کودکی گریبانگیر کم توجهی والدین بودهاند و یا حتی فرزندانی که یکی از والدین آنها آلوده به مواد مخدر میباشد از جهت اعتیاد مستعدتر میباشند.
مزاج و ارتباط آن با اعتیاد
اگر بخواهم در مورد این موضوع از دیدگاه خصوصیات روانشناختی مزاج وارد بحث و تجزیه و تحلیل گردیم، خواهیم دید که هر دو دسته افراد سرد و گرم مزاج دارای فاکتورهایی میباشند که آنها را مستعد آلوده شدن میکند. افراد گرم مزاج افرادی هستند که ترس و هراس کمی از مسائل پیش رو دارند. انرژی مضاعفی دارند. از یکنواختی بیزارند.این افراد کنجکاوند و دوست دارند مسائل جدیدی را در زندگی خود تجربه کنند. اینها به نوعی فاکتورهایی هستند که یک فرد گرم مزاج را به سمت اعتیاد میتواند سوق دهد. از طرف دیگر افراد سرد مزاج معمولا افرادی سست عنصر هستند که در مقابل خطرات احتمالی پیشرو، استحکام و مقاومت کافی ندارند.سرد مزاجها در بسیاری از موارد حتی ریسمان زندگی خود را به دست قضا و قدر میسپارند. بنابراین این دسته از افراد نیز در معرض اعتیاد قرار دارند.
به کپسولهای گیاهی دستساز اعتماد نکنید
در موارد بیشماری طب سنتی مدیون روشهای درمانی، درمانگران سنتی یا به بیان دیگر عطاران (صاحبان عطاریها) میباشد. بحث در مورد ساخت و استفاده از کپسولهای دستساز ترک اعتیاد را ضمن احترام به تمامی پیشکسوتان و بزرگان عرصه طب سنتی به صورت نسبی وارد خواهیم شد. امروزه یکی از مشکلات معاونت غذا و دارو نظارت بر عطاریها است که بر عهده این معاونت که زمینه علمی و دانشگاهی دارد نیست. خوب به طبع نبود یک مرجع نظارت علمی و تخصصی باعث این شده است که حیطه تخلفات در این بخش بالا برود.
طبعات استفاده از داروهای غیر استاندارد ترک اعتیاد
مراحل ترک اعتیاد به قدری زوایای مختلفی دارد که امروزه در دنیا به یک رشته تخصصی مستقل تبدیل شده است.این گویای این مطلب است که با یک علم محدود نمیتوان اقدام به ترک دادن اعتیاد افراد نمود. ترک اعتیادی که پایدار باشد و نه اینکه پس از مدتی فرد دوباره به سمت مواد مخدر کشیده شود. ابتدا این نکته را عرض کنم که ترک وابستگی و یا اعتیاد دو جنبه جسمی و روانی دارد.
در بسیاری از مقالات از نقش پر رنگ جنبه روانی ترک صحبت میشود تا جایی که گفته میشود 60 درصد ترک اعتیاد، ترک وابستگی روانی اعتیاد است. داروهای شیمیایی وابستگی جسمی افراد را به مواد مخدر قطع میکنند اما باید به این مسئله نیز توجه داشته باشیم که این تنها 40 درصد کار است.بنابر این نمیتوان توقع داشت که یک فرد آلوده تنها با مصرف این سری داروها خود را از آلودگی پاک کند و از طرف دیگر احتمال این میرود فرد آلوده پس از مدتی دوباره به سمت مواد مخدر گرایش پیدا کند.
نقش خانواده فرد معتاد در مسیر ترک
ما باید بپذیریم که فردی که آلوده و وابسته به مواد مخدر میشود تا حدودی خانواده و بستری که در آن زندگی میکند مقصر بوده اند.با توجه به این نکته میتوان نتیجه گرفت خانواده نقش بسیار پررنگی در یک پاکی پایدار دارند. فرد آلوده پس از ترک میبایست از هر جمعی که در آنها مواد مخدر استفاده میگردد دوری کند. از نظر تغذیهای بهتر است خانواده پس از ترک فرد آلوده بیشتر غذاهایی با مزاج گرم در وعدههای غذایی خود بگنجانند. یک تا دو روز در هفته را برای بازسازی بافت ریه به یک فضایی با هوای صاف و پاک بروند. همچنین برای تنظیم بالانس هورمونهای بدن پس از ترک حتما توصیه میگردد که فرد یک برنامه ورزشی را در برنامه روزانه خود قرار دهد. این ورزش همچنین باعث افزایش سطح انرژی در بدن میشود.