نیما نوربخش
گفتگو با چهره‌های معروف همیشه برایم جذاب بوده و هست. به‌خصوص وقتی طرف مقابل، هنرمند خوش نام و خوش صدایی باشد كه از سال‌های كودكی با آثارش خاطره داری و در میان هر هم‌همه‌ای، صدایش گوش‌ات را تیز می‌كند و به دلت می‌نشاند.
هنرمندی كه اگرچه 77 ساله است اما هنوز كه هنوزه نقش بازیگران بسیار جوانتر از خودش دوبله می‌كند. شاید او جوانترین مرد 77 ساله دنیا باشد. منوچهر والی‌زاده و صدایش برای ما خاطره ساز بسیاری از نقش‌ها و بازیگران بزرگ دنیاست.
خودش می‌گوید اولین بار که دلش لرزید، زمانی بود که در سینما رکس صدای مرحوم کاملی را در آنونس فیلم «شعله‌های سوزان آمستردام» شنید و آن صدا او را به کار دوبله سخت علاقه‌مند کرد.
والی‌زاده در سال 1340 خواست تا توانمندی خود را در عرصه بازیگری نیز محک بزند و نقش اول فیلم امین امینی را در فیلم «خداداد» بازی کرد و موفقیت در این عرصه زمینه بازی در بسیاری از فیلم‌ها و سریال‌های تلویزیونی مانند سریال «قصه عشق» و «تلخ و شیرین» را برای او فراهم نمود.
او گویندگی بسیاری از نقش‌های اول مانند تام هنكس، تام کروز، ویل اسمیت، ادی مورفی، تام هنکس، رایان اونیل، جان تراولتا، رابرت دنیرو، جیم کری و... را در کارنامه هنری خود دارد و با اجرای دوبله كارتون پرطرفدار«لوك خوش شانس» توانست صدای خود را در خاطره كودكان و نوجوانان هم ماندگار کند.
این چهره ماندگار دوبله ایران در یك روز گرم خردادی مهمان ما در ماهنامه «دنیای زنان» بود. پیشنهاد می‌كنم این گفتگو را از دست ندهید.
شما علیرغم صدای جوانی كه دارید هم سن و سال رادیو هستید! یكبار هم گفتید همزاد رادیو هستید.
بله. تا همین چند سال پیش هر سال جشن رادیو می‌گرفتند و من هم هر سال بخاطر اینكه هم سن و سال رادیو هستم دعوت می‌شدم و می‌گفتم همزاد رادیو هستم.
البته تولد رادیو اردیبهشت ماه 1319 است و من تیرماه همان سال بدنیا آمدم. فكر كنم سیزده، چهارده ساله بودم كه برای اولین بار گویندگی را در گیشه سینما اخبار با اعلام برنامه‌های سینما تجربه کردم.
شاید خیلی‌‌ها ندانند كه قبل از انقلاب بازیگر بودید و فیلم هم بازی كردید. چرا بعد از انقلاب در سینما كم كار شدید؟
خب چون بعد از انقلاب نزدیك به دو سه سال طول كشید تا دوباره دوبله كار كنیم. البته من از اواخر سال 58 - 66 در تئاترهای لاله‌زار كار می‌كردم و مركز اصلی مان تئاتر پارس بود.
با مرتضی عقیلی و بهمن مفید و خیلی‌های دیگر. همه هنرپیشه‌ها آمده بودند در لاله‌زار كار می‌كردند و دیگر فیلمی‌تهیه نمی‌شد و دوبله‌ای هم نبود.
البته این را هم بگویم كه سال 55 كه فیلم « تلخ و شیرین» را بازی كردم مرتضی عقیلی ما را دعوت كرد به تئاتر پارس در لاله‌زار.
نزدیك دو سال و نیم با ایشان آنجا كار كردیم. من هم به نوعی برگشته بودم به محل خودم چون در لاله‌زار به دنیا آمدم و بچه لاله‌زارم.
سال 62 بود كه كلا همه تئاترها را جمع كردند و فقط تئاتر پارس ماند كه آن هم چه‌های قدیم لاله‌زار آنجا كار می‌كردند.
همان سالها كم كم دوبله راه افتاد و ما از آن فضا بیرون آمدیم و یك سریال بازی كردم به نام «خانه بخت» به كارگردانی فریدون فربدی كه 13-12 قسمت بود.
بعد هم دوباره به تئاتر برگشتم و در تئاتر گلریز با مرحوم منوچهر نوذری طی 4سال مرتب نمایش می‌گذاشتیم.
چه اتفاقی جرقه حضور شما در دوبله را زد؟
من كارمند شركت تلفن ملی ایران بودم و آن موقع هنوز شرکت مخابرات نشده بود. پدرم كه شركت تلفنی بود بعد از بازنشستگی‌اش من را به جای خودش برد سر کار.
سه سال آنجا بودم و بعدازظهرها در خانه جوانان تئاتر آماتور كار می‌كردم. بعدش هم در تئاتر و سینما كار كردم. سال 1340 اولین فیلمی‌كه بازی كردم به نام «خداداد» بود که با ویدا قهرمانی و تاجی همبازی بودم.
در كل علاقه‌ای به کار در شرکت تلفن نداشتم.
یک روز آقای كسمایی که خدا رحمتش كند صدای من را كه شنید پرسید دوست داری دوبله كار می‌كنی؟ قلبم ریخت. گفتم چرا كار نمی‌كنم.رفتم پیش استاد كسمایی ماندم و در سومین فیلمی‌که برایش نقش گفتم دوبله نقش اول را به من سپرد.
فكر می‌كنم كارتون لوك خوش‌شانس، یكی از آثاری بود كه صدای شما را برای نسل جوان ماندگار كرد.
موافقم. لوك خوش‌شانس اصلا اتفاقی پیش آمد. كم پیش می‌آید كه كاراكتر كارتونی كار كرده باشم. آقای خسرو خسروشاهی كه از مدیر دوبلاژهای بسیار خوب هستند یك روز در استودیو یك دیالوگی به من دادند.
منم فكر كردم دیالوگ قسمت‌هایی از یك فیلم است. بعدش پرسیدم خسرو پس این فیلم كو؟ گفت همین است؛ تو باید در این انیمشین جای لوك خوش شانس حرف بزنی. وقتی 26 قسمت سری اول را دوبله كردیم و پخش شد دیدیم كه چقدر این نقش به‌اصطلاح گرفته و مردم دوستش دارند.
با این اوصاف فكر می‌كنید لوك خوش‌شانس، خوش‌شانس‌تر بود یا شما؟
من فكر می‌كنم لوك، خوش‌شانس‌تر و معروف‌تر از من بود. اما من هم خوش شانس بودم که به جای او صحبت کردم.یادم هست كه به آقای خسروشاهی گفته بودم تو كه كارتون دوبله نمی‌كردی؟
گفت این سریالی است كه آن طرف ساخته شده و خیلی شهرت دارد و به خاطر شهرتش دوبله می‌كنیم. من هم فكر نمی‌كردم آنقدر گسترده می‌شود و بیننده پیدا می‌كند.
شما جای بازیگران معروفی مثل تام كروز، ادی مورفی، جیسون استاتهام، تام هنكس و حتی ویل اسمیت حرف زدید كه هركدام بازی و اكت و كاراكتر متفاوتی دارند.
خب 55 سال است كه مستمر كار می‌كنم و این موفقیتی است كه با همراهی همكارانم به دست آوردم. من در كارم انضباط دارم و نقش را تا جایی كه می‌توانم خوب انجام می‌دهم.
تمام این نقش‌ها را كه اشاره كردید با همین صدایی كه دارم با شما حرف می‌زنم اجرا كردم. منتها حس حرف‌زدن‌ها فرق دارد وگرنه جنس صدا تفاوتی ندارد.
ضمن اینكه یك دوبلور باید شناخت زیادی از سینما و حس همان بازیگری كه به جایش حرف می‌زند داشته باشد.
حتما شما هم به این مساله برخورده‌اید که دوبله فلان بازیگر فیلم به دلتان ننشسته و دلیلش این است که دوبلور نتوانسته حس آن بازیگر را به درستی به مخاطب انتقال دهد.
دوست دارید بیشتر دوبله كدام هنرپیشه را بگویید؟
من اصولا بازی و شخصیت تام هنكس را خیلی دوست دارم. به تازگی هم یك فیلمی‌با بازی او دوبله كردیم به نام «جاسوسان» یا چیزی شبیه آن. البته در میان آثارش فیلم «دالان سبز» را بیشتر از كارهای دیگرش می‌پسندم...
برای خواندن بخش دوم -گفتگو با منوچهر والی زاده- اینجا کلیک کنید.
