سمنو یکی از هفت سین اصلی سفره هفت سین است. اما سمنو در سفر هفت سین نماد چیست؟ سمنو نماد قدرت و سمبل خیر و برکت است. پخت سمنو قدمتی به اندازه تاریخ دارد و در اعیاد و مراسم مذهبی و ملی کشور‌های مختلف از جمله جمهوری آذربایجان، قرقیزستان، ازبکستان، تاجیکستان و افغانستان پخته می‌شود. تاجیک‌ها و افغانستانی‌ها به سمنو «سمنک» می‌گویند.
شاید برای‌تان جالب باشد که فنلاندی‌ها هم سمنو می‌پزند و به آن «ممی» می‌گویند. اهالی دَرَق در خراسان شمالی در ماه اسفند مراسم مفصل سمنو پزان دارند و این سمنو عمدتا به کشور‌های اروپایی، عربی و شرق آسیا صادر می‌شود. سمنو را می‌توانید به صورت آماده از بیرون تهیه کنید، اما درست کردن آن در منزل هم کار سختی نیست. فواید سمنو برای لاغری و نازایی و سلامت مردان و زنان از قدیم مورد توجه پزشکان بوده است. بهترین روش پخت و مراحل پخت سمنو عید در منزل را در ادامه بخوانید.
مواد لازم برای پخت سمنو
گندم: ۱ لیوان
آرد گندم یا آرد نان سنگک: ۲ لیوان
آب: ۵ لیوان
بهترین روش پخت سمنو در منزل
خب شاید تعجب کنید که سمنو‌هایی که از بیرون تهیه میکنید طعم شیرینی دارند، اما ما برای طرز پخت سمنو خانگی حرفی از شکر در مواد لازم نزدیم. سمنو‌هایی که از بیرون تهیه میکنید معمولا شکر دارند، اما در تهیه سمنو خانگی نیاز به شکر نیست. در حقیقت وقتی که گندم‌ها جوانه می‌زنند شیرین می‌شوند. علت این امر تبدیل نشاسته به قند مالتوز در فرایند جوانه زدن گندم‌هاست. برای امتحان کردن بهترین روش پخت سمنو در منزل ابتدا گندم‌ها را با دقت تمیز کنید و با آب سرد بشورید. بهتر است دانه‌های شکسته گندم را جدا کنید و تمام دانه‌ها درسته باشند.
گندم‌های شسته شده را در درون ظرف مناسبی قرار دهید و روی گندم‌ها مقداری آب بریزید. مقدار آب روی گندم باید دو بند انگشت باشد. قرار است گندم‌ها را سبز کنیم پس به مدت ۲ روز ظرف گندم‌ها را در جای خنک و کم نور قرار دهید. در این مدت بهتر است ۴ الی ۵ مرتبه آب گندم‌ها را عوض کنید. در این مدت گندم‌ها جوانه سفید می‌زنند. حالا زمان آن است که گندم‌های جوانه زده را به مدت ۲۴ ساعت در یک پارچه تنظیف مرطوب تمیز بریزید و پارچه را در یک آبکش قرار دهید تا دانه‌های گندم کمی ریشه بزنند. در تمام این ۲۴ ساعت باید پارچه تنظیف نمناک (خیس نباشد) باشد.
بعد از یک روز گندم‌ها را در یک آبکش بریزید. گندم‌ها نباید روی هم تلنبار و انباشته شوند. بهتر است ارتفاع گندم‌ها در آبکش ۲ سانتی‌متر باشد.
بیشتر بخوانید:
طرز تهيه سمنو فوری ؛ بدون آرد گندم
گندم‌ها را با فشار ملایم آب بشورید. فشار آب نباید زیاد باشد، چون جوانه‌ها آسیب می‌بینند. حالا گندم‌ها را در همان آبکش نگهدارید و روی آن‌ها یک پارچه تنظیف مرطوب بکشید. این پارچه باید همیشه مرطوب باشد. گندم‌های جوانه زده باید ۲ الی سه روز در این حالت باقی بمانند. در این مدت چند بار روی پارچه تنظیف آب بگیرید تا پارچه بوی نامطبوع نگیرد. زمانی جوانه‌ها که قد کشیده، ولی هنوز از پارچه تنظیف بیرون نیامد آماده هستند. یادتان باشد اگر گندم‌ها خیلی سبز و بلند شوند و از پارچه تنظیف بیرون بیایند سمنو تلخ و شیرینیش کم می‌شود. همین‌که گندم‌ها شکفته شوند و جوانه بزنند کافی است.
در این مرحله جوانه‌ها را زیر شیر آب بگیرید، خوب بشورید و سپس گندم‌های سبز شده را تکه تکه کنید. در مرحله بعد کم کم گندم‌های جوانه زده را همراه با مقدار کمی آب گرم در مخلوط کن بریزید تا خوب میکس شوند.
گندم‌های میکس شده را در صافی پارچه‌ای بریزید و خوب فشار دهید تا شیره‌اش به طور کامل خارج شود. شیره گندم را به تدریج روی آرد گندم یا آرد سنگک بریزید و مخلوط کنید. ممکن آرد گوله شود، اگر گوله شد از الک یا صافی ردش کنید. حالا مواد فوق را به همراه ۵ لیوان آب در ظرف روحی یا مسی روی حرارت متوسط بگذارید و‌مدام هم بزنید. وقتی مخلوط به حالت جوش رسید حرارت را کم کنید و هر از گاهی هم بزنید تا ته نگیرد و غلیظ شود.
وقتی غلظت سمنو مثل فرنی شد زیر قابلمه شعله پخش کن بگذارید و درب قابلمه را با دم کنی بپوشانید تا سمنو خوشرنگ شود. اجازه بدهید برای یک ساعت سمنو دم بکشد. در این فاصله دو یا سه بار سمنو را هم بزنید تا ته نگیرد. در نیم ساعت پایانی پخت طبق یک فلسفه قدیمی چند عدد بادام یا گردو را با پوست داخل سمنو بریزید.
بهترین روش پخت سمنو که هم شیرینی متعادلی دارد و هم بدون اضافه کردن شکر یک میان وعده مقوی و سالم به خصوص برای کودکان و زنان باردار است را امتحان کنید و از دستپخت خود لذت ببرید. اگر شما هم فکر میکنید نسخه بهترین روش پخت سمنو خانگی و فوری را در اختیار دارید آن را در بخش کامنت‌های این مطلب حتما با ما در میان بگذارید.
*در برخی مناطق ایران برای تهیه آرد سمنو، گندم‌ها را در پارچه یا کیسه‌ای نخی می‌ریزند و روی آن‌ها آب می‌پاشند. این کار را هر چند ساعت یکبار تکرار می‌کنند تا گندم‌ها خیس بماند و بتواند ریشه بزند. این کار را تا وقتی انجام می‌دهند که ساقه سبز رنگ گندم مشخص شود. همان‌طور که گفتیم این ساقه نباید زیاد رشد کند، چون سمنو را تلخ می‌کند. بسپس گندم‌های جوانه زده را از کیسه نخی خارج کرده و در یک جای گرم و خشک پهن می‌کنند تا خشک شود. وقتی گندم‌ها خشک شد آن‌ها را آسیاب می‌کنند.
