دکتر پیام فرح‌بخش؛ متخصص تغذیه و رژیم درمانی
به طور میانگین کودکان 4 ساله، چیزی حدود 4 برابر نیاز روزانه‌شان، نمک مصرف می‌کنند.
همه ما نسبت به مصرف نمک، بی‌توجه و بی‌‌دقت هستیم. نمک برای کودکان ما کشنده است.
بدن ما به نمک احتیاج دارد، اما اگر مقدار دریافتی آن بیشتر از حد معمول باشد، برای بدن آسیب‌های جدی به بار می‌آورد.
همه ما از قدیم شنیده‌ایم که مصرف زیاد نمک باعث فشار خون بالا می‌شود.
امروزه دانشمندان و پزشکان بعد از تحقیقات و آزمایشات مختلف به این نتیجه رسیده‌اند که مصرف زیاد نمک در کودکان نیز باعث فشار خون بالا، استئوپنی، بیماری‌های تنفسی مثل آسم، سرطان معده و چاقی می‌شود.
دوست داشتن نمک و طعم آن از خردسالی شروع می‌شود، زمانی که طعم‌ها و مزه‌ها به کودک معرفی می‌شود.
کودکان نیز همانند بزرگ‌ترها، مقدار نمک زیادی مصرف می‌کنند. به جدول زیر توجه کنید تا از مقدار نمک مصرفی مجاز برای کودک‌تان آگاه شوید:
کودکان
کودکان در این مرحله سنی مثل بقیه افراد خانواده نمک مصرف می‌کنند، زیرا همگی غذای مشترکی می‌خورند.
بهتر است که غذای بقیه اهالی خانواده نیز کم‌نمک تهیه شود. سعی کنید کودک را با غذاهای آماده آشنا نکنید و تا حد امکان از مواد غذایی تازه استفاده نمایید.
اگر کودک خود را به مصرف غذاهای پرنمک عادت بدهید، ترک این عادت برایش سخت خواهد شد.
نوجوانان
نوجوانان باید نسبت به مصرف نمک بسیار محتاط باشند. چیپس و پفک و سایر تنقلات مشابه، پر از نمک هستند، بنابراین مصرف آنها باید بسیار محدود شود.
مصرف زیاد نمک چگونه سلامت کودکان را به خطر می‌اندازد؟
فشار خون بالا
افزایش فشار خون باعث افزایش احتمال بروز بیماری‌های قلبی – عروقی می‌شود.
با کاهش میزان نمک مصرفی زندگی کودک خود را نجات دهید.
در دراز مدت اثرات مثبت آن را در می‌یابید.
استئوپروزیس
مقدار نمک مصرفی بالا باعث کاهش کلسیم و از دست رفتن آن می‌شود.
کلسیم از طریق ادرار دفع می‌شود و تراکم استخوان‌ها کاهش می‌یابد، البته استئوپروزیس بیشتر در افراد بزرگسال و سالخورده رواج دارد، اما با تاثیر روی متابولیسم کلسیم، کودکان دچار آسیب‌های جدی خصوصا در سنین بالاتر می‌شوند.
چاقی
مصرف نمک دلیل مستقیم و اصلی چاقی نیست، اما از عوامل تاثیر‌گذار است.
نمک باعث تشنگی کودک می‌شود و کودک سعی می‌کند مایعات بیشتری بنوشد، درصد زیادی از مایعاتی که کودکان می‌نوشند (4 تا 18 ساله)، حاوی شکر و قند بالا است که این عامل باعث چاقی مستقیم کودک می‌شود.
سایر موارد
مصرف زیاد نمک در کودکان به طور کلی عواقب و عوارض دراز مدت دارد و زندگی آنها را در طولانی مدت به خطر می‌اندازد، مثلا باعث بروز سرطان معده در سال‌های آینده می‌شود، باعث بروز سنگ کلیه می‌گردد، خطراتی مثل آسم و مشکلات تنفسی به وجود می‌آورد و باعث دفع پروتئین بیشتر از ادرار می‌شود و از این طریق به کلیه‌ها فشار وارد می‌شود.
چگونه مصرف نمک را در کودکان کاهش دهیم؟
* در فروشگاه‌ها به هنگام خرید مواد غذایی به مقدار سدیم به کار رفته در ترکیبات محصولی که خریداری میکنید، توجه نمایید.
* سعی کنید از غذاهای رستورانی و آماده کمتر استفاده کنید. فست‌فودها و غذاهای فراوری شده، مقدار نمک بالایی دارند.
* در خانه، به مقدار نمکی که در غذاها می‌ریزید، توجه کنید.
سس غذاها را خودتان درست کنید و نمک کمتری در آن بریزید. از برخی طعم‌دهنده‌ها مثل سرکه، آبلیمو و ادویه‌جات برای طعم‌دار کردن غذاها استفاده کنید.
* کودک خود را وارد آشپزخانه کنید: بگذارید خودش با غذاها و نحوه آماده کردن غذاها آشنا شود.
به این ترتیب به سلامت چیزی که می‌خورد اهمیت بیشتری می‌دهد.
وقتی که کودکان در تهیه و پختن غذاها کمک می‌کنند، سالم‌تر غذا خوردن برایشان اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.
