مترجم : اعظم اسلامی مجد
azameslamimajd2008@yahoo.com
تحریریه زندگی آنلاین : مسئله
احتمالا شما نیز متوجه شده‌اید که کودکان بعضی از غذاها را با میل و رغبت می‌خورند و بعضی دیگر را با بی‌میلی و یا اصلا نمی‌خورند. بسیاری از والدین نمی‌دانند برای توجیه فرزندان خود و ترک عادات نادرست غذایی چه کار باید بکنند. دانستن اینکه برای عبور از این مرحله، نیاز به گذر زمان و بزرگ شدن کودک است، به ما کمک می‌کند تا به دنبال راهکار مناسب‌تری باشیم، اما نظر کارشناسان در این خصوص چیست و چه راهکارهایی را برای این گونه مواقع توصیه می‌کنند؟
راه‌حل
با فرزند خود مقابله و مبارزه نکنید
زمان وعده غذایی را به صحنه و میدان جنگ تبدیل نکنید. سعی کنید به فرزند خود غذاهای متنوعی را ارائه دهید، حتی اگر در ابتدا از خوردن آنها پرهیز کند. اغلب کودکان از امتحان کردن غذاهای جدید خودداری می‌کنند. به تلاش خود ادامه دهید، حتی بزرگسالان نیز گاهی طعم میوه‌ها و برخی سبزیجات را دوست ندارند، بنابراین صبور باشید تا زمان علاقه‌مندی کودک‌تان فرا برسد و با خوردن غذاهای سالم و مفید شما را شگفت‌زده کند.
بیشتربخوانید:
تغذیه کودکان مبتلا به دیابت در مدرسه
مسئله
فرزندتان بشقاب سبزیجات را دوست ندارد و از محتویات آن نمی‌خورد. آیا فرزند شما هم بعضی از سبزیجات و خوراکی‌های سالم را بدون امتحان کردن‌شان حتی برای یک بار، پس می‌زند؟
بله، قبول دارم که برخی از سبزیجات بو و عطر متفاوتی دارند، مخصوصا زمانی که پخته می‌شوند. اگر محتویات دهانش را با اکراه خالی می‌کند یا بشقاب سبزیجات را سمت شما هُل می‌هد، زیاد تعجب نکنید. یک فرصت دیگر به او بدهید، اما این بار به شکلی متفاوت عمل کنید.
راه‌حل
به او حق انتخاب بیشتری بدهید
بیشتر کودکان در برابر خوردن سبزیجات گارد می‌گیرند و تمایل نداشتن به خوردن سبزیجات بین کودکان شایع است. اگر از سبزیجات به رنگ سبز خوش‌شان نمی‌آید، از سبزیجات قرمز یا نارنجی استفاده کنید. اگر از طعم آنها شکایت می‌کنند، کمی چاشنی و سُس به آنها اضافه کنید. با سبزیجات پوره درست کنید. راه‌حل‌های کوتاه و فریبنده را امتحان کنید. با افزایش تعداد انتخاب‌ها، احتمال اینکه بتوانید او را به خوردن سبزیجات علاقه‌مند کنید، افزایش می‌یابد.
مسئله
آیا کودک شما در طول روز، بارها شیر و آب‌میوه می‌نوشد؟ آیا به وقت خوردن غذا، احساس سیری دارد؟ نوشیدنی‌ها اگر به مقدار زیاد مصرف شوند، روی وعده‌های غذایی اثر می‌گذارند.
راه‌حل
مصرف کالری‌های مایعات را محدود کنید
لطفا به فرزندتان آب قند ندهید. آب ساده نوشیدنی خوبی است. فرزندتان در این شرایط سنی باید روزانه 5/2 – 2 فنجان شیر بخورد. به خاطر داشته باشید که کودکان بالای 2 سال، از شیر 1 درصد یا شیر کم‌چرب استفاده کنند.
مسئله
اگر کودک شما در وعده غذایی صبحانه‌اش، از غلات شیرین استفاده می‌کند. در وعده غذایی ناهار، شیرینی می‌خورد و برای شام التماس می‌کند که به او دسر بدهید، بدون شک مصرف قند او زیاد است و باید کنترل شود.
راه‌حل
در همه چیز اعتدال را رعایت کنید
هر چیزی در حد اعتدال خوب است. به فرزند خود میان‌وعده‌هایی بدهید که به طور طبیعی شیرین هستند (مثل ماست کم‌چرب، میوه‌ها، موز یخ زده یا انگور و آلبالو یخی، برش سیب با کره بادام‌زمینی). سعی کنید در محیط خانه و دم‌دست فرزندتان شیرینی زیادی نباشد تا دچار وسوسه هم نشود.
از شیرینی و شکلات به عنوان پاداش و تشویق او استفاده نکنید. سعی کنید یک رژیم غذایی ساده و متعادل را برای او حفظ کنید.
مسئله
بسیاری از کودکان آنقدر در طول روز هله و هوله می‌خورند و هرزه‌خواری دارند که برای وعده‌های غذایی اصلی، دیگر احساس گرسنگی نمی‌کنند. کودکان روزانه به 6 وعده غذایی نیاز دارند. سه وعده اصلی و سه وعده میانی. چگونه می‌توان با این تعداد وعده غذایی در طول روز آنها را سرحال و با انرژی نگه داشت، در حالی که برنامه غذایی سالمی هم داشته باشند؟
بیشتربخوانید:
کودکان سرطانی چه بخورند؟
راه‌حل
برای یک بازه زمانی، یک برنامه بچینید
با تنظیم برنامه غذایی برای یک بازه زمانی مشخص، می‌توانید وعده‌های غذایی او را مشخص کنید. اینکه در کدام وعده و میان‌وعده، چه نوع ویتامین و ماده معدنی را دریافت کند، به عهده شما است. شما در یک بازه زمانی، سبزیجات، غلات، حبوبات و سایر موارد مورد نیاز بدن او را در وعده‌های غذایی و میان‌وعده‌ها، تقسیم و پخش میکنید و ذائقه و سلیقه فرزندتان را نیز در نظر می‌گیرید. این تنوع در کنار برنامه‌ریزی مشخص شما را به هدفی که دارید، می‌رساند و ویتامین‌های مورد نیاز بدن کودک‌تان را تامین می‌نماید.
مسئله و راه‌حل: چرا تا این اندازه حساسیت دارید؟
خیلی از کودکان خردسال، تمایل به غذا خوردن دارند و بعضی از کودکان به آموزش بیشتری نیاز دارند تا یاد بگیرند که چه غذایی را چه زمانی بخورند و چه چیزی را در آن زمان بخورند. اگر فکر میکنید که کودک‌تان مشکل خاصی دارد، به پزشک مراجعه کنید. گاهی فرزندتان مشکل خاصی ندارد، ولی حساسیت شما اوضاع را پیچیده می‌کند.
مسئله و راه‌حل: آیا کودک‌تان به اندازه نیاز غذا می‌خورد؟
اگر مثلا کودک‌تان با چیزی حدود سه ناگت کوچک مرغ در طول روز، زندگی می‌کند، تعجب نکنید و نگران نباشید که آیا او به اندازه کافی غذا می‌خورد یا نه، البته در صورتی که انرژی کافی داشته باشد و بی‌حال و بی‌رمق نباشد، اما اگر کم‌خوری او باعث بی‌حالی و سستی‌اش شده است، به پزشک اطفال مراجعه کنید تا روند رشد طبیعی او را مورد بررسی قرار دهد و شما را راهنمایی
نماید.
بایدها: وعده‌های غذایی را به سرگرمی تبدیل کنید.
شما می‌توانید با برخی ترفندها، کاری کنید که فرزندتان از زمان غذا خوردن لذت ببرد و به نوعی ترغیب به این کار شود. می‌توانید برش‌های کوکی درست کنید و یا اینکه غذاها را به شکل‌های بامزه و جالب تزئین کنید. سعی نمایید از رنگ‌های مختلف استفاده کنید و یک نکته دیگر اینکه به هنگام خوردن غذا، با او راجع به موضوعات جالب و سرگرم‌کننده صحبت کنید. سعی کنید روحیه او را شاد و خوشحال کنید تا زمان غذا خوردن به زمانی دلچسب و دوست‌داشتنی تبدیل شود. این کار شما در خاطر کودک‌تان به جا خواهد ماند.
نبایدها: رشوه دادن با دسر
«اگر تمام بروکلی‌ات را بخوری، می‌توانی بستنی بخوری.» رشوه دادن به کودک برای انجام یک کار خوب با یک پاداش نامناسب به فرزند شما می‌آموزد که نسبت به غذاها ارزش کمتری قائل شود و برای جلب رضایت شما، رفتارها را ارزش‌گذاری کند. اگر بروکلی نخورد، شما را ناراحت می‌کند و لذت خوردن بستنی را از دست می‌دهد. اجازه بدهید هر غذا و خوراکی در جایگاه خود ارزش و اعتبار داشته باشد. روی دسر تمرکز نکنید و از آن به عنوان تشویق و پاداش استفاده نکنید.
بایدها: خسته و ناامید نشوید
فقط به این دلیل که پنج بار به او کدو داده‌اید و او هر بار دماغش را کج کرده و نخورده است، تسلیم نشوید. اغلب کودکان پس از 15 – 10 مرتبه ارائه یک غذا، تصمیم می‌گیرند که آن را امتحان کنند، بنابراین خسته و ناامید نشوید. هنگام معرفی غذاهای جدید، وعده‌های غذایی را کوچک کنید و هنگامی که چیز جدیدی را ارائه می‌دهید، سعی کنید در کنارش غذایی که بیشتر دوست دارد را نیز سِرو کنید.
نبایدها: آشپز تمام وقت افراد خانواده نباشید
در برابر وسوسه درست کردن و آماده کردن غذاهای خاص، مقاومت کنید. سعی نکنید غذای اعضای بد غذای خانواده را جدا نمایید تا به خوراک دلخواهش برسد. بهتر است که به تمام اعضای خانواده یک غذا ارائه شود. فقط سعی کنید چیزی را درست کنید که همگی دوست دارند. سعی کنید فرد خوش‌خوراک خانواده در کنار فرد بد غذا بنشیند تا این ویژگی به او نیز سرایت کند.
بایدها: بگذارید بچه‌ها وارد آشپزخانه شوند و به شما کمک کنند
وقتی که بچه‌ها خودشان نیز در پروسه تهیه و پخت غذا سهیم می‌شوند و به شما کمک می‌کنند، احتمال آنکه از آن غذا با لذت بیشتری بخورند، بیشتر است، مثلا از کودک خود بخواهید که لوبیاها را باز کند و دانه‌ها را خارج کند. خمیر را ورز بدهد. کاهو را بشوید و یا در آماده کردن غذاهای آسان و ساده به شما کمک کند.
نبایدها: غر و لند ممنوع
به خاطر غذا خوردن، نق نزنید. با فرزندتان با عصبانیت و پرخاشگری حرف نزنید، لجبازی نکنید و چالش و بحران ایجاد ننمایید. غذا را جلوی او قرار دهید و بگذارید خودش در مورد خوردن و نخوردن آن تصمیم بگیرد. اجازه دهید که فرزندتان از نشانه‌های گرسنگی بدن خودش پیروی نماید.
بایدها: الگوی رفتاری مناسبی باشید
بچه‌ها اغلب در تمام کارها از بزرگ‌ترها الگوبرداری می‌کنند. آیا شما در مقام بزرگ‌تر از الگوی غذایی مناسبی پیروی میکنید؟ این فرایند و عملیات نیز مانند سایر بخش‌های مربوط به فرزندپروری است. بدون شک نخستین الگوی رفتاری فرزندتان، خود شما هستید. او به شما نگاه می‌کند و شما را در عملکردتان می‌بیند نه در حرف‌هایتان.
نبایدها: مراقب باشید که گرفتار تله خوش رنگ و لعاب هله و هوله‌ها نشوید
بعضی خوراکی‌ها وسوسه‌انگیز هستند. اینکه گاهی از بعضی از غذاها و هله و هوله‌ها استفاده کنید، تفاوت زیادی دارد با اینکه این کار تبدیل به عادت شود. شروع یک عادت و تن دادن به آن برای مدت زمانی، ترک آن را دشوار می‌کند. کودکان به طور طبیعی، غذاهای شیرین و شور را دوست دارند. این به شما بستگی دارد که چه انتخاب‌هایی را به او ارائه دهید؛ اینکه مواد غذایی او مغذی و سالم باشد یا طعم خوشایند و دلخواهش را داشته باشد.
