به قلم : دکتر گلبن سهراب ؛ عضو هیات علمی گروه تغذیه بالینی و رژیم درمانی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
تحریریه زندگی آنلاین : همه والدین تلاش میکنند که تغذیه مناسب کودکشان به شکلی باشد که علاوه بر حفظ سلامتی و پیشگیری از بیماریها، امکان رشد قدی و وزنی مناسب با سن او را هم فراهم آورد، اما علیرغم تلاشهای شما، برخی از کودکان ممکن است به وزن توصیه شده دست پیدا نکنند. چگونه میتوانیم کودکان کم غذا و بیاشتها را به خوردن تشویق کنیم؟ همه ما از کودکان انتظار داریم که هنگام گرسنگی، به راحتی غذا بخورند؛ اما حقیقت چیز دیگری است. تعداد زیادی از والدین از بدغذایی کودک خود شکایت دارند و میگویند فرزندشان به اندازه کافی غذا نمیخورد و باید قاشق و ظرف به دست به دنبال او بروند تا شاید کمی اشتهای کودک باز شده و غذا بخورد.
بیشتربخوانید:
فرمولی برای خوش اشتهایی کودک
تفاوت بیاشتهایی با بدغذایی کودک در چیست؟
بسیاری از والدین تصور میکنند که بیاشتهایی با بدغذایی کودک یکی بوده و از غذا نخوردن کودک خود کلافه شدهاند، اما بدغذایی او با بیاشتهایی متفاوت است. آنها با توجه به قانونی غذا میخورند که شما به عنوان والدین او تعیین کردهاید، درحالیکه اشتهای کودک بر اساس نیاز و فعالیت بدنی او میتواند متفاوت باشد و فاکتورهای مختلفی را شامل شود.
راهحلهایی برای بدغذایی کودکان
اگر شناخت کافی از کودک خود و بدغذایی او دارید، با راهکارهایی میتوانید این مشکل را حل و کودک را به خوردن غذا تشویق کنید:
هیچ وقت با اصرار به کودک غذا ندهید
یکی از مواردی که در میان والدین بسیار مشاهده میشود، اصرار بیش از حد آنها به غذا خوردن کودک است. اصرار زیاد باعث میشود کودک برای جلب توجه یا لجبازی، از غذا خوردن امتناع کند. واکنش یا عصبانیت شما از غذا نخوردن کودک اوضاع را بدتر خواهد کرد. کشمکش و مشاجرههایی که بر سر غذا میان شما و کودک به وجود میآید، باعث میشود کودک اشتهای خود را از دست داده و میلی به خوردن غذا نداشته باشد. در این مواقع خونسردی خود را حفظ کرده و اجازه دهید کمی زمان بگذرد تا کودک خود برای خوردن غذا پیشقدم شود.
برای خوردن غذا به کودک حق انتخاب دهید
هنگامی که برای غذا خوردن به کودک حق انتخاب میدهید، تمایل او به خوردن غذا بیشتر خواهد شد.
برای مثال به او نگویید که صبحانه میخوری یا نه؟ بلکه به او چند مورد صبحانه را پیشنهاد دهید تا از میان چند نوع صبحانه مطابق میل خود تصمیمگیری کند. برای مثال به کودک بگویید: «برای صبحانه نان و پنیر میخوری یا نیمرو؟»
بیشتر بخوانید:
غذای انگشتی چغندر، پرتقال و نعنا
غذا خوردن کودکان بهتر است زمانبندی مناسبی داشته باشد
سعی کنید برای تغذیه کودک خود زمانبندی را رعایت کنید. در واقع انجام این کار باعث میشود کودک در ساعات مشخصی از شبانهروز احساس گرسنگی کرده و منتظر غذا باشد. انجام این کار رفتار لجبازی و بدغذایی کودکان را کاهش داده و باعث کاهش مشکلات گوارشی نیز خواهد شد.
تعداد وعدههای غذایی را بیشتر کنید و حجم آنها را کاهش دهید
در صورتی که کودک در یک وعده تمایل به خوردن حجم زیاد غذا ندارد، بهتر است حجم غذای او را کاهش داده و در عوض تعداد دفعات آن را در روز بیشتر کنید؛ زیرا گنجایش معده همه کودکان به یک اندازه نیست و انجام این کار میل کودک را به خوردن غذا افزایش میدهد.
در تهیه غذا در زمان آماده سازی و پخت، کودک را مشارکت دهید
یکی دیگر از مواردی که علاقه کودک بدغذا را به خوردن غذا افزایش میدهد، مشارکت دادن کودک در انجام کار آشپزی یا خرید وسایل خوراکی است. برای مثال میتوانید از کودک بخواهید در آمادهسازی مواد اولیه یا تزئین غذا به شما کمک کند.
متناسب با نیاز کودک برای او غذا بریزید
هنگامی که بیش از حد نیاز برای کودک غذا بریزید و او را وادار به تمام کردن غذا کنید، او از ابتدا نگران تمام کردن غذا خواهد بود و این موضوع باعث میشود در زمان غذا خورردن دچار استرس و بیاشتهایی شود. پس کودک را تحت فشار روانی نگذاشته و ابتدا غذای کمتری برای او بریزید و کمکم کودک را به خوردن غذای بیشتر تشویق کنید.
در طول روز حداقل یکبار همه اعضای خانواده با هم غذا بخورید
برای از بین بردن بدغذایی کودکان، بهتر است اعضای خانواده کنار هم غذا بخورند. انجام این کار حس صمیمیت و خوشایندی را در کودک به وجود آورده و میل او را به خوردن غذا بیشتر میکند.
اصل تنوع را در برنامه غذایی کودکان فراموش نکنید
درست است که برنامه غذایی کودک باید سالم باشد و از مواد مغذی کافی برخوردار باشد، اما نباید از تنوع آن غافل شوید؛ زیرا کودکان در بیشتر اوقات با دیدن غذاهای جدید کنجکاو شده و میل آنها به خوردن غذا افزایش پیدا میکند.
ظاهر غذای کودک را جذاب کنید
همانطور که میدانید ابتدا چشم انسان باید مجذوب غذا شده و سپس میل به خوردن در انسان ایجاد شود. بههمین دلیل است که آشپزهای معروف جهان نیز به ظاهر غذا بسیار اهمیت میدهند. با اینحال بدون شک غذاهای زیبا جذابیت بیشتری برای کودکان خواهند داشت. پس سعی کنید با غذاهای رنگارنگ و طرحهای خلاقانه، اشتیاق و اشتهای کودک را برای خوردن غذا افزایش دهید.
برای کودکتان یک الگوی خوب باشید
بدون شک میدانید که کودکان بزرگترین تقلید کنندههای جهان به حساب میآیند. آنها در بیشتر اوقات از بزرگترها و به خصوص والدین خود تقلید میکنند. شما باید عملا به کودک نشان دهید که چطور باید غذا بخورد. هنگام غذا خوردن از غذا تعریف کنید و غذا را با علاقه میل نمایید. جلوی کودکان از غذا ایراد نگیرید.
برای غذا خوردن کودک محدودیت ایجاد نکنید
یکی دیگر از روشهای ترغیب کودک بدغذا به خوردن غذا، آزاد گذاشتن او است. به عبارت دیگر سعی کنید کودک را آزاد بگذارید تا با روش خودش غذا بخورد و حتی با آن بازی کند. اگر کودک هنگام غذا خوردن لباسش را کثیف کرد، به هیچ عنوان او را سرزنش نکنید؛ زیرا انجام این کار باعث ایجاد حس منفی در او شده و اشتهای کودک برای خوردن غذا از بین میرود.
غذایی را که مورد علاقه کودک نیست، برای مدتی درست نکنید
این موضوع بسیار طبیعی است که کودک از یک نوع غذا یا ادویه خوشش نیاید. زمانی که کودک به مصرف یک غذا علاقه نشان نمیدهد، برای مدتی آن غذا را درست نکنید و پس از مدتی بدون هیچ اظهار نظری غذا را دوباره سرو کنید.
کودک را به داشتن فعالیت بدنی تشویق کنید
خوب است بدانید که کمتحرکی یکی از دلایل کماشتهایی و بدغذایی در کودکان است. کودکانی که زیاد مینشینند و بازیهای پرتحرک انجام نمیدهند، کمتر گرسنه میشوند و میل به صرف غذا ندارند. انجام بازیهای پرتحرک به بهتر شدن اشتهای آنها کمک میکند.
برای او قصه آموزنده در مورد کودکان بدغذا بخوانید
یکی از روشهای اصلاح سبک غذا خوردن کودکان بدغذا، خواندن قصههای آموزنده برای او است. در این مواقع قصههایی را انتخاب کنید که در مورد یک کودک بدغذا میباشد و عواقب بد غذایی او را در قالب یک قصه بیان میکند.
قبل از وعدههای اصلی به کودک تنقلات ندهید
دادن تنقلات کم ارزش مانند چیپس، پفک و انواع شیرینیها باعث سیری کودک و کاهش اشتهای او برای خوردن غذا میشود.