یبوست
یكی دیگر از اختلالاتی كه به علت تغذیه غلط در برخی از كودكان مشاهده میگردد، یبوست است. این عارضه، به خصوص در شهرهای بزرگ صنعتی به میزان گستردهتری شیوع دارد. مهمترین علت یبوست، مصرف غذاهای بدون باقیمانده (یعنی بدون فیبر غذایی) است.
در جامعه متمدن امروزی، الگوی غذایی كشورها از جمله كشور ما دچار دگرگونی وسیعی شده و اكثراً به مواد حیوانی یا مواد خوراكی فرآوری شده منحصر گردیده است، بدین معنا كه مصرف انواع سبزیها و میوههای تازه، حبوبات و لبنیات كاهش چشمگیری یافته و برنامه غذایی افراد، به خصوص كودكان و نوجوانان را عمدتاً غذاهای آماده و میان وعدههای فرآوری شده (كه اكثراً حاوی مقدار زیادی چربی، نمك یا شكر است) تشكیل میدهد.
مواد گیاهی تازه حاوی مقادیر قابل توجهی فیبر هستند. فیبر موجب تسریع حركت مواد غذایی در رودهها میشود و از بروز یبوست پیشگیری مینماید، بنابراین كودكانی كه از مصرف مواد خوراكی حاوی فیبر امتناع میورزند، معمولا در معرض یبوست قرار میگیرند.
علت دیگر بروز یبوست، كمبود مصرف آب است. بسیاری از كودكان تمایل چندانی به مصرف آب نشان نمیدهند و احتمالاً از دوران طفولیت عادت به مصرف آب نداشتهاند، زیرا والدینشان آنان را از ابتدا به مصرف آب تشویق ننمودهاند، در حالی كه اهمیت مصرف آب كافی در روز، برای همه افراد از جمله كودكان، امری ثابت شده است.
چگونه میتوانیم عادات غذایی صحیح و مناسبی در كودكان ایجاد نماییم؟
این سوالی است كه بدون شك در ذهن همه مادران مطرح است و كلیه والدین عزیز علاقهمند به یافتن راهی جهت دسترسی به این هدف مهم و سازنده میباشند. به خاطر داشته باشیم كه هرگز با اجبار و فشار نمیتوان كودكان را تشویق به پیروی از تغذیه صحیح نمود، بلكه اعمال زور و ابراز خشونت، آنان را وادار به لجباری و ابراز مقاومت در برابر والدین خواهد كرد.
مهمترین عامل در برقراری عادات غذایی صحیح در كودكان، آشنا كردن آنان با نیازهای تغذیهای و تأثیر تغذیه در رشد و حفظ سلامتی است. كودكان باید بدانند كه الگوی غذایی نامناسب و ناكافی موجب بروز اختلالات فراوان در آنان میشود و اثرات آن ممكن است تا آخر عمر گریبانگیرشان باشد.
كودكان در مورد رشد و قدرت یادگیری خود حساسیت زیادی دارند و باید آنان را متوجه نمود كه تغذیه غلط و استفاده از مواد فاقد ارزش تغذیهای كافی میتواند به رشد و قدرت یادگیری آنان لطمات مهم و گاه جبران ناپذیری وارد سازد. عامل مهم دیگر در برقراری عادات غذایی صحیح در كودكان، وضعیت تغذیه خانواده از دوران خردسالی آنان است.
چنانچه والدین و سایر اعضاء خانواده از الگوی غذایی صحیح استفاده نمایند، كودك نیز عادت به مصرف مواد خوراكی با ارزش تغذیهای بالا میكند.
معلمین و مربیان مدرسه نیز تأثیر زیادی در شكلگیری عادات غذایی صحیح در كودكان دارند، زیرا آنان در هر مورد از جمله تغذیه، الگوهای مهمی برای كودكان هستند. مواد غذایی كه در بوفههای مدارس به فروش میرسند، چنانچه مناسب، با ارزش تغذیهای بالا و بهداشتی باشند، كودكان را به سوی استفاده از الگوی غذایی صحیح سوق میدهند.
رسانههای گروهی از مهمترین ابزارهای آموزشی كودكان میباشند. تبلیغات رسانهها و برنامههای آموزشی این ارگانها میتواند موجب برقراری عادات غذایی صحیح و یا غلط در كودكان شود، بنابراین در تهیه این قبیل برنامهها، باید نهایت دقت و مراقبت انجام شود تا مفید، هدایت كننده و نتیجهبخش باشند و بتوانند گامهای مؤثری در فرهنگسازی صحیح تغذیهای به خصوص در مورد كودكان بردارند. برای این منظور لازم است این برنامهها حتما تحت نظر متخصصین تغذیه تنظیم گردند.
با رعایت نكات فوق میتوانیم مطمئن باشیم كودكانمان با برخورداری از تغذیه صحیح، كافی، متعادل و متنوع، از سلامت كامل برخوردار خواهند بود.
برای خواندن بخش اول- دبستانیها چه بخورند- اینجا کلیک کنید.