زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

انجام فعالیت‌های ورزشی اثر چشمگیری بر میزان مصرف انرژی دارد و سبب افزایش BMR (میزان انرژی پایه) می‌شود كه علت آن افزایش سوخت و ساز توده عضلانی می‌باشد.

به‌طور مثال در افراد بزرگسال انجام فعالیت‌های هوازی درگیركننده كل بدن كه بیش از 5 دقیقه طول بكشد، سبب 20-10 مرتبه افزایش در انرژی پایه (BMR) می‌شود. اما اگر فعالیت‌ها كمتر از یك دقیقه به طول انجامد، یعنی ورزش‌های با شدت زیاد، مدت كم و بی‌هوازی، افزایشی حدود 50-40 بار در انرژی پایه، اما به‌طور موقت و گذرا به وجود می‌آورد.

پس انجام فعالیت ورزشی مداوم، بدون توجه به تأمین كافی انرژی می‌تواند در طولانی‌مدت سبب كمبود انرژی و تحلیل عضلانی گردد.

در كودكان علاوه بر نیاز به انرژی طی

، اثر گرمازایی غذا، تنظیم دمای بدن و انجام فعالیت‌های روزمره یا حركات ورزشی، مقادیر انرژی اضافه‌تری برای تامین نیازهای رشد و بلوغ نیز باید مورد توجه قرار گرفته و كاملا تأمین گردد.

رشد فرآیندی آنابولیك (سازنده) است

متابولیسم بازال و از‌ آنجایی كه میزان تخریب و بازسازی بافت‌ها در كودكان بیشتر از بالغین است، پس نیاز به انرژی به ازای هر كیلوگرم وزن بدن در كودكان افزون‌تر از بزرگسالان می‌باشد.

رژیم غذایی توصیه‌شده برای كودكان ورزشكار باید مبتنی بر تأمین انرژی كافی توأم با حفظ تعادل مثبت نیتروژن تنظیم شود. پروتئین موجود در رژیم غذایی، هم دارای نقش تأمین انرژی و هم حفظ تعادل مثبت نیتروژن است.

عدم كفایت انرژی دریافتی از سایر منابع غیرپروتئینی، منجر به تجزیه و شكستن پروتئین به اسیدهای آمینه جهت تأمین كمبود انرژی شده و تعادل منفی ازت را نیز به دنبال خواهد داشت كه می‌تواند سبب كاهش وزن و تحلیل بافت عضلانی بشود.

در كودكانی كه به‌طور مداوم در معرض كمبود دریافت انرژی و پروتئین قرار دارند، كاهش قابل توجه در رشد كلی بدن و كوتاهی قد نسبت به سن در آنها قابل پیش‌بینی است.

علامت مشخصه چنین كوتولگی تغذیه‌ای، كاهش در میزان رشد قدی، وزن‌گیری ناكافی و بلوغ با تأخیر یا اصولا عدم وقوع بلوغ می‌باشد.

در دختران در سن بلوغ غده هیپوتالاموس به كمبود حاد یا مزمن انرژی، هیپوگلیسمی و كمبود ذخایر چربی بدن حساس است و می‌تواند سبب اختلال در نوسانات روزانه سطح انسولین، تری‌یدوتیرونین(T3)، كورتیزول و لپتین در گردش شود.

در كودكان سالم 30 تا 40 درصد توده استخوانی دوره بزرگسالی به‌طور طبیعی طی بلوغ و ناشی از اثر آنابولیك هورمون‌های جنسی.

(IGF-1 (Insulin like growth factor -1  و لپتین شكل می‌گیرد. پس ایجاد هرگونه تغییر در ترشح و عملكرد این هورمون‌ها، ناشی از محدودیت انرژی و پروتئین می‌تواند سنتز طبیعی توده استخوانی را مختل نموده و منجر به كاهش توده استخوانی و ایجاد ساختار شكننده آنها شود. این امر می‌تواند عوارض جبران‌ناپذیری را در دوران بزرگسالی موجب گردد.

البته اگر كمبودهای تغذیه‌ای در مرحله پیش‌بلوغ به میزان لازم، كافی و به موقع تأمین شود، می‌تواند به جبران وزن از دست رفته، برگشت رشد (catch up growth) و تكمیل فرآیند بلوغ منجر گردد، اما اگر این كمبودها در دوران بلوغ نیز تداوم پیدا كند، با اختلال در رشد طبیعی استخوان‌ها و عدم تأمین مواد معدنی موجود باعث می‌شود كه فرد هرگز نتواند به قدی متناسب با الگوی ژنتیكی تعیین‌شده خود دست پیدا كند. علاوه بر این ممكن است فرآیند بلوغ آغاز شده نیز متوقف گردیده و حتی فرد توانایی تولیدمثل نیز پیدا ننماید.

پی‌نوشت

1-‌ فعالیت‌های هوازی: فعالیتی كه انجام آن مستلزم افزایش تنفس و ضربان قلب، برای تأمین اكسیژن مورد نیاز عضلات اسكلتی می‌باشد، مانند: راه رفتن سریع، دویدن، دوچرخه‌سواری و شنا.

2- انرژی مصرفی پایه: كمترین مقدار انرژی لازم برای زنده ماندن و انجام فعالیت‌های فیزیولوژیك مانند تنفس و ضربان قلب در حالت استراحت می‌باشد. میزان انرژی پایه در بزرگسالان تقریبا یك كیلوكالری به ازای هر كیلوگرم وزن بدن در ساعت است. اندازه جثه، وزن، تركیب اجزای بدن، سن و میزان رشد بر مقدار این انرژی تأثیر می‌گذارد. 

3-‌ آنابولیسم: فرآیندی است كه طی آن مواد ساده به‌وسیله سلول‌ها به مواد پیچیده‌تر تبدیل می‌شوند.

برای خواندن بخش اول- تغذیه و كودكان ورزشكار- اینجا كلیك كنید.