رکسانا خوشابی؛ کارشناس ارشد مشاوره
یکی از وظایف والدین این است که فرزندان خود را از همان ابتدای زندگی به کتاب خواندن و مطالعه علاقهمند کنند.
سالها قبل یکی از اساتید دانشگاهمان، که یادشان به خیر باشد میگفت زمان علاقهمند کردن فرزندتان به کتاب خواندن به زمانی بر میگردد که او هنوز خیلی خیلی کوچک است.
شاید هنوز نمیتواند درست حرف بزند. در آن زمان یک روز که خودتان کتاب میخوانید شما را با تعجب نگاه میکند و به کتاب و سپس به خود شما نظری میاندازد و چهرهاش حالت سوالی به خود میگیرد!
و درست در همان زمان است که شما به عنوان مادر یا پدر باید برایش از کتاب و مزایای کتاب خواندن تعریف و تمجید کنید.
آن زمان من فرزند نداشتم و این جملات برایم کمی عجیب به نظر رسیدند، اما چند سال بعد که بچه دار شدم دقیقاً یک روز فرزند من هم با همان چهره سوالی و با همان نگاه متعجب به من و به کتاب، غافلگیرم کرد.
دست استاد دانشگاهم درد نکند. چون من در همان لحظه، گفته او را به یاد آوردم و به تعریف و تمجید از او پرداختم و واقعاً هم فرزندم از کودکی تا به امروز عاشق کتاب و مطالعه است.
این ما والدین هستیم که باید فرزندانمان را به مطالعه علاقهمند کنیم و برایشان از کودکی کتاب داستانها یا کتب علمی جذاب و مصور تهیه کنیم. البته بهترین الگوهای مطالعه خود ما هستیم.
هر قدر بیشتر کتاب بخریم و بخوانیم فرزندانمان هم بیشتر به مطالعه علاقهمند میشوند. در واقع بهترین تبلیغ کتاب خواندن این است که خودتان هم کتاب به دست باشید!
تابستان و مطالعه
تابستان یکی از بهترین فرصتهایی است که میتوانیم فرزندانمان را بیشتر به کتاب علاقهمند کنیم. میتوانیم به عنوان جایزه برایشان کتاب بخریم. یا آنها را در کتابخانههای نزدیک محل زندگیمان عضو کنیم.
واقعاً هم این بهترین هدیه است. برای تهیه کتاب حتماً باید به سن کودک و کتابی که درگروه سنی او باشد توجه کنیم. چون کتابهای بچههای بزرگتر برای کودکان کوچکتر اصلاً جذاب نیست.
کتابهای مصور، کتابهایی که شعر و داستان آهنگین دارند و کتابهایی با نقاشیهای جالب میتوانند کودکان را سر ذوق بیاورند. پس سعی کنید در انتخاب کتاب خوب دقت کنید.
یک جستجوی ساده در کتابفروشیها و اینترنت نیز به والدین فهرستی از کتب مناسب سن فرزندشان را ارائه میدهد.
جذاب و دلنشین کردن مطالعه
سعی کنید گاهی کتاب داستان کودکتان را همراه با خود او بخوانید. اگر وقت این کار را ندارید میتوانید به کودکتان بگویید زمانی که سرگرم کارهای منزل یا امور فنی منزل هستید نزدیک شما بنشیند و برایتان کتاب داستانش را با صدای بلند بخواند و شما هم معنای برخی قسمتهای داستان را از او بپرسید یا با هم به بخشهای خندهدار آن بخندید.
به هر حال توجه داشته باشید که جذابسازی کتاب برای فرزندتان هم به عهده شما است.
مطالعه کردن در حیاط خانه یا پارکهای نزدیک به منزل
معمولاً در تابستان کودکان دوست دارند اوقات بیشتری را بیرون از خانه سپری کنند و کمتر در خانه بمانند.
پس بهتر است یک کتاب بردارید و با بچهها به حیاط خانه یا پارک نزدیک منزلتان بروید. میتوانید یک زیرانداز با خود ببرید و برروی چمن نشسته و با لذت بردن از محیط پارک یا طبیعت به مطالعه بپردازید.
همه طبیعت را دوست دارند. در ماههای تابستان میتوانید یک کتاب برداشته و همراه با بچهها در حالی که به مطالعه و بالا بردن مهارتهای کتاب خوانی آنها میپردازید از طبیعت نیز لذت ببرید.
با این کار عملکرد کودک شما در طول سال تحصیلی نیز بهبود خواهد یافت.
کتاب خواندن در ساحل یا کوهستان
اگر منزل شما در یک شهر ساحلی یا نزدیک به کوهستان است، میتوانید کتاب را با خود کنار ساحل یا پای کوه ببرید، یعنی علاوه بر خواندن کتاب در حیاط، میتوانید با فرزندان خود به ساحل رفته و آنجا به خواندن کتاب بپردازید.
در کشور ما خانوادهها علاقه زیادی به رفتن به شمال و صرف وقت در کنار دریا دارند.
در خلال زمانی که به شنا کردن و دیگر تفریحات در ساحل دریا میپردازید برروی زیرانداز نشسته و به خواندن کتاب بپردازید.
از امواج و نسیم ساحل لذت ببرید. در حالی که بوی آب شور دریا را استنشاق میکنید، در ساحل بر روی زیر انداز خود نشسته و به ارتقاء مهارتهای کتاب خوانی کودک خود بپردازید.
این روشی بسیار عالی برای افزایش مهارتهای مطالعه کودک شما است، بخصوص زمانی که میخواهید از خانه بیرون رفته و به گشت و گذار در محیط بیرون و اجتماع بپردازید.
بنابراین، از کتاب لذت برده و مهارت کتاب خوانی کودکان خود را در ساحل دریا بهبود ببخشید.
کتاب خواندن در اتومبیل
بعضی وقتها مسیرهای طولانی را همراه با فرزندانتان در اتومبیل طی میکنید. میتوانید از آنها بخواهید این مسیر طولانی را به کتاب خواندن مشغول شوند و گاهی هم
درباره کتابی که میخوانند به شما نیز توضیحات کوتاهی بدهند.
تعریف کردن داستان
حداقل یک شب در هفته با همه اعضای خانواده دور هم جمع شوید و به کودکانتان بیاموزید که هر یک از آنها داستانی را که خوانده برای همه تعریف کند.
وقتی داستان را تعریف کردند آنها را تشویق کنید. بدین ترتیب هم اعتماد به نفس کودکانتان افزایش مییابد و میتوانند جلوی بزرگترها عرض اندام کنند و هم توانایی سخنوری در آنها بالاتر رفته و بعدها در مدرسه و دانشگاه هم میتوانند بهتر صحبت کرده و مطالب را ارائه کنند.
اگر فرزندانتان خجالتی هستند، داستانگویی را خودتان شروع کنید و داستانی که با سن آنها همخوانی داشته باشد تعریف کنید و بعد از آنها بخواهید که داستانشان را تعریف کنند.
کتاب خواندن را با خلاقیتهای خودتان میتوانید دلچسب و دلنشینتر هم بکنید.
زمانهایی را در منزل فقط به مطالعه اختصاص بدهید تا همه ساکت و در حال مطالعه باشند و بعد از آن با چای و بیسکویت ساده از خودتان پذیرایی کنید تا خاطرات جذاب و به یاد ماندنی از مطالعه برای فرزندانتان باقی بگذارید.
موفق باشید.