به قلم : دکتر حامد فهیمی ؛ دانش‌آموخته دکتری روانشناسی ورزشی دانشگاه تهران ؛ مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان اصفهان
ایمیل:Fahimi 69@ut.ac.ir
پیچ اینستاگرام: s@shiraz.club
دکتر نسترن پرویزی ؛ دانش‌آموخته دکتری رفتار و یادگیری حرکتی دانشگاه تهران، مدرس دانشگاه
آدرس ایمیل: nastaranparvizi@ut.ac.ir
پیچ اینستاگرام: shiraz.club@
تحریریه زندگی آنلاین : هیچ چیز برای والدین سخت‌تر از این نیست که وسط کار یا مشغله‌های خانه، بچه‌ها مدام بگویند «حوصله‌مون سر رفته!» و انتظار داشته باشند شما راه‌حلی پیدا کنید. تابستان که می‌شود و مدرسه تعطیل است، اگر بچه‌ها در کلاس یا اردویی ثبت‌نام نکرده باشند، وقت آزاد زیادی دارند و این یعنی احتمالا زود حوصله‌شان سر می‌رود، البته گاهی این بی‌حوصلگی می‌تواند مفید باشد، فقط شاید برای ما والدین کمی سخت باشد. خودم یادم می‌آید تابستان ۲۰۲۰ چقدر نگران بودم. سه بچه داشتم، هیچ اردویی نبود، هیچ برنامه‌ای نداشتیم و من هم باید از خانه کار می‌کردم. در نهایت تصمیم گرفتم به بچه‌ها بگویم از لحظاتی از این تابستان بدون برنامه لذت ببرند. واقعا هم لذت بردند! نه به این خاطر که بچه‌هایی هستند که حرف‌شنوی دارند، بلکه چون انتخاب دیگری نداشتند و پذیرفتند. از آن تابستان به بعد، همیشه فکر می‌کنم چطور می‌توانم چنین تجربه‌ای را دوباره برایشان فراهم کنم. این‌ها چند راهی است که امسال می‌خواهم امتحان کنم:
بچه‌ها را به بیرون خانه بفرستید
خیلی ساده به نظر می‌رسد، اما مهم این است که واقعا این کار را انجام دهید. اگر بچه‌ها بزرگ‌تر هستند، فقط پیشنهاد کنید بیرون بروند و بگذارید خودشان بازی یا سرگرمی پیدا کنند. اگر کوچک‌ترند، با آنها بیرون بروید، اما اجازه دهید خودشان بازی کنند و شما دخالت نکنید. این‌جور بازی‌ها باعث می‌شود خلاقیت‌شان شکوفا شود. شاید گل‌بازی کنند یا دوچرخه را به چیزی خیالی تبدیل نمایند یا فوتبال بازی کنند. فضای بیرون همیشه برای بچه‌ها جذاب است، حتی برای بچه‌های بزرگ‌تر.
از قبل به بچه‌ها بگویید امروز «بدون برنامه» است
به بچه‌ها اطلاع دهید که قرار است روز یا هفته‌ای بدون برنامه داشته باشند و باید خودشان برای سرگرمی‌شان فکر کنند. اگر بچه‌ها بدانند چه انتظاری از آنها دارید، راحت‌تر با شرایط شما کنار می‌آیند. حتی می‌توانید این موضوع را هیجان‌انگیز کنید؛ مثلا بگویید فردا روز «بدون برنامه» است و بعد از یک روز سرگرم‌کننده، خودشان شام را انتخاب کنند.
صفحه‌نمایش‌ها را محدود کنید
از بچه‌ها بخواهید که با شما همراهی کنند. لازم نیست کل روز باشد، اما سعی کنید برای بخشی از روز گوشی، تبلت و تلویزیون را کنار بگذارند. شاید اولش سخت باشد، اما به مرور نتیجه‌اش را می‌بینید. می‌توانید با تعیین زمان مشخص و استفاده از تایمر شروع کنید تا بچه‌ها راحت‌تر بپذیرند و حتی خود شما با آنها همراهی نمایید.
از بچه‌ها بخواهید با دوستان‌شان وقت بگذرانند
یکی از خوبی‌های تابستان ۲۰۲۰ این بود که همه بچه‌ها در خانه بودند و با هم بازی می‌کردند. بودن با دوست‌ها همیشه سرگرم‌کننده است. حتی اگر همه تابستان دوستان‌شان نباشند، می‌توانید بعضی روزها را هماهنگ کنید یا از بچه‌های بزرگ‌تر بخواهید خودشان با دوستان‌شان قرار بگذارند.
یک شیشه ایده درست کنید
گاهی فقط یک ایده کوچک کافی است تا بچه‌ها سرگرم شوند، مثلا اگر به فرزند‌تان بگویید چند بار می‌تواند روی ترامپولین بپرد، خودش می‌رود امتحان می‌کند و شاید بقیه هم به او ملحق شوند. ایده‌ها را روی کاغذ بنویسید و داخل یک شیشه بریزید تا هر وقت حوصله‌شان سر رفت، یکی بردارند و انجام دهند.
جعبه‌ای از بازی‌های رومیزی را دم‌دست بگذارید
بازی‌های رومیزی همیشه سرگرم‌کننده‌اند، اما بچه‌ها گاهی فراموش می‌کنند. اگر صفحه‌نمایش‌ها نباشد، بازی‌های رومیزی (پازل و بازی‌های فکری) می‌توانند ساعت‌ها آنها را مشغول کنند و حتی باعث شوند بیشتر با هم وقت بگذرانند.
دنبال تعادل در برنامه بچه‌ها باشید، هیچ چیز کاملی وجود ندارد
تابستان ۲۰۲۰ به من یاد داد که لازم نیست والد عالی و بی‌عیب و نقصی باشم. فقط کافی است بچه‌هایم شاد و سالم باشند. اگر یک روز تابستانی فقط خواستند فیلم ببینند، اشکالی ندارد. هدف این است که بین سرگرمی بدون برنامه و کمی برنامه‌ریزی تعادل برقرار کنند و گاهی هم فقط استراحت کنند.
امیدوارم این تابستان برای شما و بچه‌هایتان پر از خاطرات خوب و تجربه‌های جدید باشد!
