اعظم حاجی یوسفی؛ موسس و بنیانگذار موسسه خیریه کودکان نیکوکار موعود ایرانیان، تهیه و تنظیم: معصومه موسایی
مناسبت‌های مختلف می‌تواند فرصتی مغتنم برای آموزش اخلاق و مهرورزی به کودکان باشد. مهربانی نباید به یک روز یا یک هفته ختم شود.
در حقیقت مهربانی تجارتی پر سود است که نه تنها در جامعه تاثیر‌گذار است، بلکه در نجات افراد نیز بسیار موثر می‌باشد.
اخلاق نیک اجتماعی باعث تعالی جامعه خواهد بود و سقوط اخلاق به سقوط جامعه منجر خواهد شد و جامعه امروز بیش از هر زمان نیازمند رفتارهای مبتنی بر اخلاق و مهربانی است.
باورها و نگرش‌ها هستند که اخلاق انسان را می‌سازند، بسیاری از رفتارها با تکرار و عادی شدن چنان در شخصیت افراد به ویژه کودکان تاثیرگزار است که باعث دگرگونی بینش و نگرش آنها می‌شوند.
بنابراین با آموزش مهربانی به کودکان می‌توان به اصلاح و تکمیل شخصیت آنها کمک کرد.
هدف مهم این است که اصول اخلاقی وارد زندگی روزمره کودک شده و برایش درونی شود و این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که والدین پیوسته علاوه بر انجام رفتارهای اخلاقی، کودکان خود را نیز به انجام این گونه رفتار، راهنمایی و ترغیب کنند و به فعالیت‌های مشترک با آنها بپردازند، چرا که انجام فعالیت‌های مشترک والدین با کودکان بهتر از صحبت کردن در مورد ارزش‌ها جواب می‌دهد.
بنابراین با استفاده از فرصت‌های فراغتی مناسب مانند عید نوروز، با کودکان خود به فعالیت‌های مشترک پرداخته و آنها را برای تغییر در دنیای خود و دیگران یاری کنید.
پیشنهاد ما برای انجام فعالیت‌های مشترک شما و کودک‌تان
به طور روزانه اصول اخلاقی را اولویت‌بندی کنید
با خود مهربان باشید
* قبل از هر چیز به کودک بیاموزید که ابتدا با خود مهربان باشد.
هر روز زمانی را به خود اختصاص دهید و به فعالیت‌هایی که مورد علاقه شما و فرزندتان است، بپردازید؛ مانند: شنا، ورزش، موسیقی، مطالعه، گردش و ... .
* همان‌طور که از دیگران به پاس محبتی که به شما می‌کنند باید تشکر کنید، از خود نیز قدردانی کنید و در مورد موفقیت‌هایی که در زندگی به دست آورده‌اید فکر، صحبت و از خود تشکر کنید و از کودکانتان هم بخواهید این کار را انجام دهند.
* هیچگاه خود و فرزندتان را با دیگران مقایسه نکنید و از ظاهربینی، حسادت و چشم و هم‌چشمی دوری کنید، راستگو، صادق و فروتن باشید، دیگران را قضاوت نکنید و از قضاوت دیگران هم نترسید. در حضور کودک‌تان غیبت نکنید، بلکه از نکات مثبت دیگران صحبت کنید.
* فرصتی ایجاد کنید و با کودک‌تان در مورد داشته‌هایتان صحبت کنید و به نداشته‌ها نپردازید.
* همیشه با مثبت‌اندیشی به روح و روان خود و کودکانتان مهربانی کنید.
با طبیعت مهربان باشید
نوروز فرصتی مناسب برای بهره‌مندی از طبیعت و مهربانی با آن است.
برای مهربانی با طبیعت نیازی به انجام کارهای سخت و پیچیده نیست، فقط کمی فکر و خلاقیت می‌خواهد.
* مراقب حیوانات باشید و به کودکانتان بگوئید که مسئول بهزیستی و مراقبت از آنها هستند نه مالک آنها.
* از پلاستیک استفاده و برای حمل بار از کیسه‌های کنفی استفاده کنید.
* هنگام سفر به جای لیوان پلاستیکی از لیوان‌های شیشه‌ای استفاده و زباله‌های خود را در کیسه نگهداری تا به اولین سطل زباله برسید.
برای کودکانتان توضیح دهید که چرا نباید هیچگاه زباله و به خصوص مواد پلاستیکی را در طبیعت رها کنند.
* هنگام نظافت منزل کمتر از مواد شیمیایی استفاده و در مصرف آب صرفه‌جویی کنید.
* حتما با کودکانتان درخت و یا گیاهی بکارید و در ضمن کاشت برای آنها توضیح دهید که درختان چه فیلترهای خوبی برای هوا هستند، البته سعی کنید درختان و گیاهانی بکارید که نیاز زیادی به آب نداشته باشند.
* به کودکانتان تفکیک زباله در منزل را بیاموزید و آنها را به این کار تشویق کنید.
در خانه مهربان باشید
بعضی از ما با همه مهربانیم به غیر از خانواده خود و حتی گاهی قدردانی از آنها را فراموش می‌کنیم و این موضوع می‌تواند باعث شود کودکان نیز قدردانی کردن از دیگران به ویژه والدین را آن‌طور که باید نیاموزند.
* هر روز زحماتی که افراد خانواده متحمل می‌شوند، را مرور، از آنها قدردانی و کودکانتان را به این کار تشویق نمایید.
* با افراد خانواده رابطه‌ای گرم و صمیمی داشته باشید، آنها را در آغوش گرفته و ببوسید و این کار را تا می‌توانید تکرار کنید.
* از استفاده کلمات و رفتار نامناسب در منزل بپرهیزید.
* در حضور کودکانتان از همسرتان قدردانی و همیشه در حضور و یا غیاب او از صفات خوبش تعریف کنید و با کودکانتان همراه شده و گاهی هدیه‌ای کوچک برای آنها تهیه کنید.
با خویشاوندان و دوستان مهربان باشید
* به فامیل و خویشاوندان خود سر بزنید و اگر متوجه شدید مشکلی دارند، به حل آن کمک کنید.
* اگر سالمند یا بیماری در فامیل دارید در انجام کارهای روزانه‌اش مانند: خرید، جمع‌آوری و ... کمک و در این راه کودکانتان را نیز با خود همراه کنید.
* هدیه‌های کوچکی تهیه کنید و به کودکانتان بدهید تا به دوستان و یا اقوام هدیه دهد، حتی یک نقاشی کوچک که خودش کشیده باشد، می‌تواند هدیه‌ای عالی باشد.
در جامعه مهربان باشید
آدم‌های مهربان از کمک کردن به دیگران لذت برده و با شادی آنها شاد می‌شوند. سعی کنید نمونه کاملی از رفتار و اخلاق در جامعه باشید تا کودک‌تان هم این گونه تربیت شود.
وقتی با کودک‌تان بیرون از منزل و یا در مکان عمومی هستید، می‌توانید کارهای ساده‌ای برای خوشحالی دیگران انجام دهید.
با راننده تاکسی، اتوبوس و یا رفتگر محل احوالپرسی کنید.
به نژادها، اقلیت‌ها، ادیان و ملت‌های مختلف بی‌احترامی نکنید.
در اماکن عمومی مراقب سالمندان و افراد کم‌توان باشید.
نسبت به افراد بی‌ادب، با گذشت باشید و به کودکانتان بگویید فهم آنها بیش از این نیست.
اگر کتابی را نمی‌خوانید آن را در رستوران، مترو، اتوبوس و ... جا گذاشته و روی آن بنویسید: شما هم پس از خواندن برای دیگران جا بگذارید.
و مطمئن باشید همین کارهای کوچک تاثیر قابل توجهی روی کودک و جامعه خواهد گذاشت.
با غریبه‌ها مهربان باشید.
بدون چشم‌داشت و توقع به افرادی که نمی‌شناسید مهربانی کنید:
* گاهی هدایای کوچکی تهیه کنید و هنگامی که با کودک‌تان در حال رفت و آمد در شهر هستید، به افرادی مانند پلیس‌ها، رفتگرها، کودکان و ... هدیه بدهید.
* به افرادی که در کوچه و خیابان می‌بینید، لبخند زده و سلام کنید.
* برای کسی که بعد از شما قصد ورود به ساختمان را دارد، در را باز نگه دارید.
* به کسی که بار سنگینی دارد، کمک کنید.
مطمئن باشید کودکان با دیدن رفتار شما بهتر می‌آموزند تا با پند و نصیحت و شک نکنید که همین کارهای کوچک تاثیر قابل‌توجهی روی کودک و جامعه می‌گذارند و تکرار آنها می‌تواند مهربانی را به عادت تبدیل کند و مهربانی نه تنها بر سلامت شما و فرزندتان تاثیر‌گذار است، بلکه به تقویت سلامت افرادی که با آنها در ارتباط هستید نیز کمک می‌کند.
از آنجا که محققان معتقدند یکی از بهترین تمرین‌های سازنده، اشاره بر تاثیر رفتار کودک بر دیگران است، کمک کنید تا او به درستی نتیجه رفتارش را بر دیگران درک کند.
بدون توقع مهربان باشید و علاقه به دیگران را در خود و فرزندتان پرورش دهید.
بیشتر بخوانید:
کودکم؛ نوروز پیام آور مهربانی و همدلی است
نوروز فرصتی برای آموزش نیکوکاری و مهربانی به کودکان
