چند نكته
اگر سهواً در حضور كودك‌تان دروغ گفتید، حتماً در مورد آن با او صحبت كرده و اقرار كنید كه اشتباه كرده‌اید و از این كار پشیمان هستید.
توقع نداشته باشید كه كودك خردسال شما تفاوت میان دروغ مصلحتی و دروغ‌های دیگر را دریابد و درك كند.
هیچ‌گاه برای اینكه كودك‌تان را به انجام كاری ترغیب كنید، به او دروغ نگویید؛ مثلا نگویید به دندانپزشكی می‌رویم تا در آنجا بازی و تفریح كنیم و ...
زمانی كه گفتن حقیقت برای كودك‌تان مشكل است و با این وجود حقیقت را می‌گوید، او را تشویق و تحسین كنید.
همیشه بنا را بر این بگذارید كه اعضای خانواده‌تان راست می‌گویند؛ مگر اینكه دلیلی مبنی بر دروغگویی آنها وجود داشته باشد.
از كودك‌تان انتظار زیادی نداشته باشید و خیلی قانون وضع نكنید. زیرا هر چقدر قوانین بیشتری وضع شود، احتمال اینكه كودك آنها را رعایت نكند، بیشتر خواهد بود و ترس از مجازات و احتمال دروغگویی نیز بیشتر می‌شود.
حتی راستگوترین كودكان كه در محیطی بسیار صادقانه بزرگ شده‌اند نیز امكان دارد دروغ بگویند. وقتی این اتفاق افتاد، آرامش خود را حفظ و سعی كنید به جای اینكه سریع عصبانی شوید و واكنش نشان دهید، دلایل این دروغگویی را پیدا و بررسی كنید. آنچه كه كودك سعی دارد با دروغگویی مخفی كند، در برخی موارد از خود دروغ مهم‌تر است. به كودك‌تان بگویید با وجود اینكه دروغ گفته است، او را دوست می‌دارید و او فرزند بدی نیست و فقط رفتار او غیرقابل قبول است. مراقب باشید بیش از حد واكنش نشان ندهید؛ زیرا گاهی كودكان به خاطر فرار از تنبیه دروغ می‌گویند؛ پس تنبیه شرایط را بدتر خواهدكرد و این مجازات بیش از حد و غیرمنطقی، نتیجه معكوس خواهد داشت.
شرایط راستگویی را برای كودك آسان كنید و به او فرصت دهید تا اعتراف كند؛ نه اینكه به زور و دعوا بخواهید از او اعتراف بگیرید.
اگر كودك‌تان برای جلب توجه شما داستان‌های بلند خیالی تعریف می‌كند، او را به دروغگویی متهم نكنید؛ اما به او بگویید كه از آن مطالب اطلاعی ندارید و آنها را باور نمی‌كنید و به او لبخند بزنید و بگویید كه دوستش دارید. اگر در حضور فرد سومی این كار را انجام داد، در تنهایی با او در این مورد صحبت كنید.
او را متهم به انجام كاری نكنید و از او به روشنی سوال بپرسید؛ یعنی به جای اینكه بگوئید من كه می‌دانم چه كسی این كار را انجام داده است، به طور مستقیم از او سوال كنید. آیا تو این كار را كردی؟
قصه روش بسیار خوبی برای آموزش ارزش‌ها به كودكان كم‌سن است.
به فرزند نوجوان خود اجازه دهید یك حریم خصوصی برای خودش داشته باشد تا مجبور نشود برای حفظ حریم خصوصی‌اش دروغ بگوید.
تشویق به راستگویی
همانطور كه اشاره شد، یكی از دلایل اصلی دروغگویی، فرار از تنبیه است. بنابراین تنبیه كودك، به جای اینكه مشكل را حل كند، زمینه دروغ‌های بزرگ‌تر در آینده را فراهم می‌آورد. به جای اینكه او را مجازات كنید، جلوی دروغ گفتنش را بگیرید؛ مثلاً به دروغ ادعا می‌كند هر روز تكالیف مدرسه‌اش را به خوبی انجام می‌دهد، بهتر است از معلمش خواهش كنید گزارش انجام تكالیف او را هر روز به صورت یك نوشته به شما اعلام كند.
این كار باعث می‌شود تا رفتار خود را تغییر دهد. ضمن اینكه مشاهده عواقب طبیعی رفتار درست یا نادرست، موجب شكل‌گیری حس مسئولیت كودك نسبت به رفتار خودش می‌شود. دروغ گفتن كودكان مشكل اساسی و جدی نیست؛ مگر در مواقعی كه به یك راهكار مهم برای برخورد با مشكلات مورد استفاده قرار بگیرد و به یك عادت تبدیل شود. ممكن است دروغگویی فقط یك عادت بد كودك باشد كه كنار گذاشتن آن به كمك والدین نیاز داشته باشد؛ اما زمانی كه كودك از دروغگویی خود پشیمان نیست و اظهار ندامت نمی‌كند، زمانی است كه باید این موضوع را جدی گرفت.
گاهی دروغگویی همراه با رفتارهایی همچون سرقت، اذیت و آزار دیگران، فرار از مدرسه و ... همراه می‌شود كه نشانه‌ای از یك مشكل بسیار جدی خواهد بود. كودكان با شرایط زیستی متفاوت (مانند بیماری ADHD) نیز ممكن است نتوانند دروغ گفتن خود را كنترل كنند و با این كار بخواهند روی مسائل و مشكلات جدی‌تر سرپوش بگذارند. وقتی كودكان در سنین نوجوانی با روایت داستان‌های خیالی و مبالغه در واقعیت، دروغ می‌گویند، نشانه‌ای از كمبود محبت آنهاست و هشداری است برای اینكه والدین به آنها بیشتر توجه نشان دهند.
در اغلب موارد، دروغگویی كودك را می‌توان به طور مؤثر با تغییر مدیریت پدر و مادر از بین برد؛ ولی در موارد جدی كه به آن اشاره شد، آنها باید به دنبال راه چاره و كمك گرفتن از یك مشاور خانواده یا درمانگر باشند. در برخی موارد نیز درمان به صورت گروهی انجام می‌شود. دروغ را نمی‌توان با دارو درمان كرد؛ اگرچه كودكان مبتلا به ADHD كه دارو مصرف می‌كنند، می‌گویند راحت‌تر می‌توانند دروغ گفتن خود را كنترل كنند.
برای خواندن بخش اول- با كودكان دروغگو چه كنیم- اینجا کلیک کنید.
