بسیاری از كودكان عاشق تكرار كردن هستند
كودكان نوپا تكرار كردن را دوست دارند، زیرا این روش بهترین راه یادگیری برای آنهاست. شنیدن یك حرف و تكرار زیاد آن، به كودكان كمك می‌كند تا در طول زمان، به اطلاعات‌شان بیفزایند. كودكان (12-18 ماهه) نیاز بیشتری به تكرار دارند. وقتی كه چیزی را از قبل آموخته باشند، با تكرار آن احساس لذت و شعف می‌كنند؛ زیرا با به زبان آوردن هر كلمه می‌توانند كلمه یا جمله بعدی را حدس بزنند.
مثلا وقتی‌كه یك داستان را چندین بار برایش تعریف كرده باشید، به راحتی می‌تواند آخر قصه را بگوید و در گفتن برخی از كلمات و جملات، شما را همراهی كند. به همین دلیل است كه برخی از شعرها و آهنگ‌ها بیشتر در ذهن كودك ثبت می‌شود و از این راه نه تنها می‌تواند به تمرین مهارت‌های تكلمی بپردازد و دایره لغاتش را تكمیل كند، بلكه با تكرار و مشاركت در گفتن كلمات و جملات احساس رضایتمندی زیادی به او دست می‌دهد.
به همین دلیل كودكان برای تسلط یافتن روی یك موضوع، در تكرار كردن آن شركت می‌كنند. برای آنها تكرار روشی برای اثبات كردن است؛ اثبات هر آنچه كه می‌توانند انجام دهند و هر آنچه برایشان لذتبخش و هیجان‌آور است. پدر و مادرها نیز می‌توانند از این فرصت نهایت استفاده را بكنند.
آگاهی كودكان از آنچه كه اتفاق می‌افتد و تكرار جملاتی كه پیش از این بارها شنیده‌اند، باعث می‌شود تا در این كار مادر یا پدر خود را همراهی كنند و به این ترتیب دست از یكدندگی و لجبازی برمی‌دارند و با آرامش بیشتری كار را انجام می‌دهند.
كودكان با كنترل بیشتر، احساس امنیت و راحتی بیشتری می‌كنند. اگر یك‌سری از كارها را هر شب برایش تكرار كنید، مثل شام، دستشویی، مسواك زدن، قصه گفتن و بعد خواب، كودك شما با این روال و نظم خو می‌گیرد و راحت‌تر در این برنامه‌ها شركت می‌كند بعد از انجام هر كار از او بپرسید: «حالا نوبت چیه؟»
بهترین راه برای آموزش حروف الفبا به كودكان
اغلب كودكان در سنین دو تا سه سالگی برخی از حروف را تشخیص می‌دهند و در سنین 4-5 سالگی حروف بیشتری را می‌شناسند. این به معنای آن است كه شما می‌توانید آموزش حروف الفبا را از دو سالگی شروع كنید؛ اما توقع نداشته باشید در این مورد به طور كامل مسلط باشد. علاوه بر آموزش‌های شما، كودكان نوپا از خواهر و برادر بزرگ‌تر خود نیز چیزهای زیادی یاد می‌گیرند.
آموزش‌های بصری، استفاده از كتاب‌های رنگی الفبا، فرصت خوبی برای او فراهم می‌كند. كتاب‌هایی كه اشكال رنگی دارند، سرعت یادگیری كودكان را افزایش می‌دهند. اولین گام برای آموزش حروف الفبا به كودكان این است كه او را به شنیدن قصه علاقه‌مند كنید. در سنین دو تا سه سالگی می‌توانید آموزش چند حرف را شروع كنید؛ مثلا اسم او را بنویسید و روی هر حرف تمركز كنید تا با حروف اسم خودش آشنا شود. نهایتا یاد می‌گیرد كه با كنار هم قرار‌دادن حروف، اسمش را بسازد.
این كار را می‌توانید از راه‌های مختلف انجام دهید؛ مثلا حروف مورد نظر خود را روی در اتاق كودك‌تان بچسبانید. وقتی كه یك حرف را یاد گرفت، با او یك بازی را شروع كنید و از او بخواهید كلمات دیگری را كه با آن حرف شروع می‌شوند، برای شما نام ببرد. (یادگیری نوشتاری تا قبل از چهار سالگی غالبا امكان‌پذیر نیست؛ بنابراین اصلا در آموزش‌های خود برنامه‌های نوشتاری را نگنجانید و فقط به جنبه شنیداری و بصری آن بپردازید).
اگر بعد از آموزش حروف اسمش متوجه علاقه او شدید، می‌توانید این كار را ادامه داده و حروف بیشتری به او یاد دهید. اغلب كودكان زیر چهار سال به این مسأله علاقه خاصی نشان نمی‌دهند؛ پس بهتر است كه بین برنامه‌های آموزشی‌تان فاصله زمانی ایجاد كنید.
كودك 18 ماهه من هنوز قادر به حرف زدن نیست، چكار باید بكنم؟
اغلب كودكان در 12 ماهگی قادر به گفتن دست‌كم یك كلمه هستند و معمولا غیرعادی است كه یك كودك 18 ماهه نتواند حتی یك كلمه هم به زبان آورد؛ ولی در هر صورت این مسأله جای نگرانی ندارد. پسرهای زیر دو سال در مقایسه با دخترها رشد كندتری در مهارت‌های زبانی (تكلمی) دارند. به علائم رشد تكلم كودك خود توجه كنید:
آیا كودك شما از ایما و اشاره استفاده می‌كند؟
اشاره كردن و نشان دادن آن چیزی كه می‌خواهد، در واقع شروع حرف زدن كودك است.
آیا فكر می‌كنید كودك‌تان حرف‌های شما را درك می‌كند؟
توانایی لازم برای فهم زبان، مقدمه توانایی حرف زدن است. اگر به نظر می‌رسد كه كودك‌تان می‌تواند حرف‌های شما و سایر اطرافیان را بفهمد، مطمئن باشید كه به‌زودی حرف زدن را شروع می‌كند.
آیا كودك شما از حركات فیزیكی و تغییر حالات چهره‌اش كمك می‌گیرد تا منظورش را به شما بفهماند؟
اغلب كودكان به هر چه نیاز دارند، بدون كمك گرفتن از كلمات و با برخی علائم آن را نشان داده و این روش ارتباط برقرار كردن را به استفاده از كلمات سنگین ترجیح می‌دهند.
آیا كودك شما غرغر و ناله می‌كند؟
شاید پرسیدن این سوال به نظرتان كمی عجیب برسد، ولی پژوهش‌ها نشان می‌دهند غرغر كودكان، خصوصا وقتی‌كه می‌خواهند به چیزی اشاره كنند، نوعی روش ارتباط برقرار كردن است. كودكانی كه حرف نمی‌زنند و حتی غرغر و نق‌نق هم ندارند، مسلما دیرتر از سایرین به حرف زدن می‌افتند.
اگر كودك شما هیچ‌یك از این علائم زبانی را نشان نمی‌دهد، بهتر است او را نزد پزشك متخصص برده و وضعیت را برایش شرح دهید.
برای خواندن بخش اول -اسرار برقراری ارتباط با كودك- اینجا کلیک کنید.
