تحریریه ماهنامه كودك سالم
به فرزندتان کمک کنید با ورود یک عضو جدید به خانواده راحتتر کنار بیاید. در ادامه مطلب راههایی را به شما معرفی میکنیم.
اولین دیدار
شما نمیتوانید رفتار فرزندتان را در اولین دیدار با نوزاد تازه متولد شده پیشبینی کنید، اما میتوانید کاری کنید که اولین ملاقات بهتر و شیرینتر شود. اگر بعد از تولد نوزاد، شما هنوز فرزند بزرگترتان را ندیدهاید، حتما قبل از معرفی نوزاد، خودتان با فرزندتان به تنهایی ملاقات داشته باشید. به فرزندتان بگویید که چقدر دل تنگ او بودهاید و اینکه چقدر شکمتان کوچک شده است.
بعد از اینکه مدتی را با او سپری کردید، به او بگویید که قرار است با خواهر یا برادر خود ملاقات کند. سعی کنید به جای اینکه نوزاد را «نوزاد» خطاب کنید، او را به اسمش بخوانید. این کار به فرزند بزرگ شما میفهماند که نوزاد تازه متولد شده یک شخص است.
یکی از متخصصان در این زمینه معتقد است که تماس فیزیکی در ایجاد رابطه بین کودک و نوزاد بسیار موثر است. اینکه کودک از داشتن تماس فیزیکی با نوزاد منع نشود بسیار مهم است. اما باید به کودک آموزش داد چگونه آرام و به نرمی به نوزاد دست بزند. کودک را مجبور به برقراری تماس نکنید اما سعی کنید او را تشویق کنید. اگر کودک همچنان اشتیاقی برای برقراری این تماس از خود نشان نمیدهد، بگذارید مدتی بگذرد تا او بتواند با این موضوع کنار بیاید.
ورود به خانه
آوردن نوزاد به خانه همیشه موجب شادی اعضای خانواده میشود. اما فراموش نکنید که این دفعه با بار اولی که شما نوزاد را به خانه آوردید متفاوت است. اینبار کسی در خانه است که ممکن است نفهمد چرا مادرش باید مدام در تختی کنار نوزاد دراز بکشد، چرا مادرش مثل قبل غذا درست نمیکند و از همه مهمتر، چرا مادرش دیگر با او بازی نمیکند؟
کارهای روزمره شما دچار خلل میشوند. این خلل بر زندگی کودکتان نیز تاثیر میگذارد. در صورت امکان، از پدر یا یکی دیگر از اعضای خانواده که به فرزند شما نزدیک است بخواهید این کمبود را جبران کند. همه دوست دارند با نوزاد جدید بازی کنند، اما باید توجه داشته باشید که فرزند بزرگتر شما میخواهد همه چیز به حالت عادی خود بازگردد!
از یکی از اعضای خانواده خواهش کنید به برنامه همیشگی فرزندتان توجه کند و سعی کند شرایط را برای او مثل قبل نگه دارد. البته اگر کودک نوزاد تازه متولد شده را دوست دارد و دوست دارد با او بازی کند، جلوی او را نگیرید. شما میتوانید هنگام رسیدگی به نوزاد (شیر دادن، حمام کردن...) از کودک بخواهید حضور داشته باشد.
همچنین هرگاه کودک خواست نوزاد را ببیند، به او اجازه دهید. اگر از شما خواست با او بازی کنید و در آن لحظه این کار برای شما مقدور نبود، به او توضیح دهید چرا نمیتوانید با او بازی کنید و در عین حال یک پیشنهاد جایگزین به او بدهید (مثلا برای او کتاب بخوانید یا با هم فیلم ببینید)، اما توجه داشته باشید که هرگاه احساس خستگی کردید، حتما استراحت کنید، زیرا کودک و نوزاد شما از یک مادر خسته هیچ سودی نمیبرند.
تطبیقات نهایی
روزها و هفته های اول پس از ورود نوزاد ممکن است کمیسخت و طاقتفرسا باشد. از یک طرف یک عضو جدید با نیازهای فراوان به خانواده اضافه شده است و از طرف دیگر فرزند بزرگتر شما دوست ندارد مادرش را با کسی تقسیم کند. کودک باید بتواند راجع نوزاد تازه متولد شده حرف بزند و نظرش را بگوید.
اگر او اینکار را نمیکند، سعی کنید تشویقش کنید. سعی کنید طوری با او برخورد کنید که او به اینکه خواهر یا برادر بزرگتر است افتخار کند. اما پدر و مادرها باید توجه داشته باشند که کودک را مجبور به بزرگتر بودن نکنند. اینکه کودک را برادر یا خواهر بزرگ خطاب کنیم بد نیست، اما هیچگاه نباید از کودک انتظار داشته باشیم گریه نکند یا سایر رفتارهای یک کودک معمولی را نداشته باشد.
نباید مدام به او یادآوری کنیم که چون خواهر یا برادر بزرگتر است، نباید مانند یک کودک رفتار کند. سعی کنید زمان هایی را به تنهایی با فرزندتان سپری کنید. مثلا زمانی را فقط شما با کودک سپری کنید. یا زمانی را فقط همسرتان با کودک سپری کند. مثلا اگر یکی از اعضای خانواده به شما پیشنهاد میکند که از نوزاد برای چند ساعت نگهداری کند تا شما بتوانید استراحت کنید، شما از بخشی از این زمان برای بازی در پارک و حیاط خانه با فرزند بزرگترتان استفاده کنید.
اما در عین حال داشتن نظم و مقررات در خانه بسیار مهم است. نگهداری یک نوزاد به خودی خود کار مشکلی است، اما این کار زمانی مشکل تر میشود که فرزند بزرگتر شما هر کاری که دوست دارد انجام دهد. بعضی والدین فکر میکنند اگر به کودک اجازه دهند هر کاری، حتی کارهای ممنوع را انجام دهد، کودک راحتتر میتواند خود را با شرایط جدید وفق دهد.
این زمانی است که شما باید به کودک بفهمانید که تولد یک نوزاد جدید به معنای تغییر قوانین و مقررات نیست. تطبیق با هرگونه تغییر بزرگ در زندگی کودکان میتواند برای آنها مشکل باشد. اما فراهم کردن شرایط قبل از ورود نوزاد به خانه و توجه داشتن به فرزند بزرگتر بعد از ورود به نوزاد میتواند در نوع عکسالعمل فرزند شما بسیار موثر باشد.
کودکان خیلی سریعتر از آنچه ما فکر میکنیم رشد میکنند و بزرگ میشوند. مهمترین نقش والدین حمایت و هدایت کودکان است. با داشتن رفتارهای مناسب و فراهم کردن این دو زمینه برای کودکان، میتوانیم آینده ای بهتر برای آنها رقم بزنیم.