تحریریه زندگی آنلاین- گروه دنیای سلامت
وابستگی شدید، ارتباط بسیار عمیق و دیر پایی است كه بین كودك و والدین در نخستین سال‌های زندگی كودك به وجود می‌آید و روی رشد او، هم از نظر فیزیكی و هم از نظر توانایی‌ها اثر می‌گذارد. این وابستگی مانع از آن می‌شود كه كودك بتواند عواطف و احساساتش را به زبان آورد و روابط سالمی با دیگران برقرار كند و ادامه دهد.
اگر شما فرزندی دارید كه دچار اختلال وابستگی است، احتمالا از اینكه او همیشه به شما می‌چسبد، خسته شده‌اید. كودكانی كه دچار اختلالات وابستگی و یا سایر مشكلات مربوط به وابستگی هستند، هنگام ارتباط برقرار كردن با دیگران دچار مشكل می‌شوند و نمی‌توانند احساسات و عواطف خود را مدیریت كنند.
این روند با كمبود اعتماد و ارزش نهادن به خود، ترس از نزدیك شدن به هر كس دیگر و خشم همراه است و نیاز به كنترل دارد. كودكی كه احساس وابستگی شدید به والدینش می‌كند، همیشه احساس ناامنی و تنهایی دارد. ولی چرا برخی از كودكان دچار این اختلال می‌شوند و برخی دیگر نمی‌شوند؟
پاسخ این سوال كنش‌های بین والدین و كودك است. اختلال وابستگی نتیجه تجربیات منفی در روابط مربوط به سال‌های نخست زندگی است. وقتی كه كودك خردسال شما به طور مداوم تنها می‌ماند، به حال خودش رها می‌شود، احساس ضعف و بی‌قدرتی می‌كند و از او مراقبت نمی‌شود (به هر دلیلی)، دنیا را جایی خطرناك، ترسناك و ناامن می‌بینید.
علل به وجود آمدن اختلال وابستگی
این نوع وابستگی وقتی به وجود می‌آید كه كودك نمی‌تواند به طور پایدار و ثابت با یك یا هر دو والدینش ارتباط برقرار كند. دلایل بسیاری باعث ایجاد این حالت می‌شوند: نوزاد گریه می‌كند ولی هیچ كس به گریه‌هایش توجهی ندارد و او به حال خودش رها می‌شود.
نوزاد گرسنه است و یا خودش را كثیف و به مدت چند ساعت كسی به او توجه نمی‌كند. تقریبا كسی با نوزاد حرف نمی‌زند، نگاه نمی‌كند، كسی به او لبخند نمی‌زند و نوزاد احساس تنهایی می‌كند.
كودك خردسال فقط از طریق رفتارهای افراطی سعی می‌كند توجه دیگران را جلب كند. كودك در مورد سوء استفاده قرار می‌گیرد و یا اینكه با او رفتار درستی نمی‌شود. كودك خردسال نمی‌تواند والدینش را در كنار هم داشته باشد و هر بار یكی از او مراقبت می‌كند.
والدین به دلیل وجود برخی مشكلات، مثل افسردگی، بیماری و یا هر چیز دیگر از نظر عاطفی با كودك ارتباط مناسب ندارند. گاهی اوقات نیز شرایط (كه معمولا اجتناب ناپذیرند) باعث بروز این اختلال می‌شود. كودك آنقدر كوچك است كه نمی‌تواند درك كند چه اتفاقی در حال وقوع است و چرا. هیچگاه برای درست كردن اشتباهات و مشكلات دیر نیست. هر چه زودتر متوجه علائم این اختلال شوید، سریع‌تر می‌توانید درمان را شروع كنید.
آرام كردن كودك كه با وجود این اختلال به شدت گریه می‌كند
برخورد با كودكی كه بی‌وقفه گریه می‌كند، گاهی اوقات به صبر زیادی نیاز دارد. ممكن است دچار عصبانیت، نگرانی و ناامیدی شوید؛ به خصوص اگر كودك‌تان برای چند ساعت به شدت گریه كند و آرام نشود و تماس چشم در چشم نیز برقرار نكند. در چنین مواقعی باید با شیوه‌های تعادل برقرار كردن آشنا باشید.
وقتی كه خودتان آرام و متمركز باشید، بهتر می‌توانید این‌كار را انجام دهید.
علائم و نشانه‌های وابستگی
از ارتباط مستقیم چشم به چشم پرهیز می‌كند. لبخند نمی‌زند. انتظار آن را ندارد كه كسی او را بلند كند و در آغوش بگیرد. تلاش برای آرام كردن و ارتباط برقرار كردن را رد می‌كند. وقتی كه او را تنها رها می‌كنید، به نظر می‌رسد هیچ توجهی به شما ندارد. به صورت تسلی ناپذیری گریه می‌كند.
زمزمه و سر و صدا ندارد. با چشم‌هایش شما را دنبال نمی‌كند. توجه به این علائم اولیه بسیار مهم است. گاهی این علائم شباهت زیادی به علائم بیماری اوتیسم (ADHD) دارند؛ به همین دلیل بهتر است با مشاهده آنها به پزشك متخصص مراجعه كنید.
چه كار كنیم تا كودك‌مان احساس امنیت و اطمینان كند
احساس امنیت و اطمینان مهم‌ترین نكته است. این كودكان دردنیای پیرامونشان احساس ناامنی می‌كنند. بنابراین قبل از شروع هر كاری باید احساس امنیت و اطمینان را به وجود آورید. توقعات خود را روشن كنید تا او بداند شما در برابر كارها و رفتارهایش چه واكنشی خواهید داشت...
برای خواندن بخش دوم- اختلال وابستگی در كودكان- اینجا کلیک کنید.
