تحریریه زندگی آنلانین- گروه دنیای سلامت
فرزند شما بموقع درسهایش را میخواند، تكالیفش را انجام میدهد، بعد از خوردن غذا، میز را جمع میكند و حتی در انجام برخی كارهای خانه به شما كمك میكند.
آیا ممكن است چنین كودكی دزدی كند؟
قبل از هر عكسالعملی بهتر است كمی راجع به دزدی كودكان و كمك به آنها بدانیم. كودكان- در هر مقطع سنی- به چند دلیل دچار وسوسه دزدی كردن میشوند:
كودكانی كمسن چیزهایی را كه میخواهند داشته باشند برمیدارند؛ بدون آنكه بفهمند آن چیز چه ارزش مادی دارد و این كار غلط است.
كودكان تقریبا در سنین مدرسه، كمكم میفهمند كه نباید چیزهایی را كه بابت آنها مبلغی پرداخت نكردهاند، بردارند؛ ولی ممكن است باز هم چنین كاری را انجام دهند، زیرا در این سنین به اندازه كافی روی خودشان كنترل ندارند.
كودكان در مرحله قبل از نوجوانی میدانند كه نباید دزدی كنند، ولی این كار را به خاطر هیجانش انجام میدهند و ممكن است از دوستان خود نیز تقلید كنند. برخی از كودكان در این سنین سركش و یاغی میشوند و فكر میكنند میتوانند هر كاری را كه دوست دارند، انجام دهند.
برای دزدی كردن كودكان دلایل دیگری نیز میتوان یافت كه مبحث پیچیدهتری است، ولی مهمترین عوامل را میتوان به همین سه مورد خلاصه كرد. برخی از كودكان به هنگام خشونت زیاد برای جلب توجه دیگران این كار را میكنند. رفتارهای آنها نشاندهنده میزان استرسی است كه از جانب خانه، مدرسه و دوستانشان به آنها تحمیل میشود.
برخی كودكان از دزدی به عنوان ابزاری برای گریه كردن و فریاد زدن استفاده میكنند! این كودكان از نظر فیزیكی و روحی مورد سوء استفاده هستند. برخی دیگر نیز دزدی میكنند چون نمیتوانند پول مورد نیاز را برای خرید چیزهایی كه دوست دارند، پرداخت كنند. به هر حال، علت دزدی كودكان هرچه كه باشد، خانوادهها باید آن را ریشهیابی كنند.
مثال
كودكی به خانه میآید و پدر و مادرش متوجه یك دستبند در دستش میشوند (حالا یا آن را از كسی گرفته و یا دزدیده است). پدر و مادر از كودكشان سؤال میكنند كه دستبند را از كجا آورده و بعد از آنكه متوجه میشوند آن را بدون اجازه برداشته است به او میگویند: «اگر كسی یكی از وسایل تو را بدون اجازه بردارد، تو ناراحت نمیشوی؟» به این ترتیب بعد از فهماندن موضوع به كودك، او را تشویق میكنند كه به صاحب اصلی دستبند زنگ بزند و از او معذرتخواهی كند و قول بدهد كه بلافاصله دستبند را برگرداند.
در مورد دزدی نوجوانان، رفتار والدین و نحوه برخوردشان باید كمی جدیتر باشد؛ به نحوی كه او از این كار احساس شرمندگی و خجالت كند و درسی بگیرد كه دیگر هرگز آن را تكرار نكند. تنبیه كردن (خصوصا تنبیه فیزیكی) توصیه نمیشود، زیرا خشم كودك را تحریك میكند و او به سمت رفتارهای بدتر میرود.
اگر این اتفاق برای اولین بار پیش آمده باشد، معمولا برگرداندن وسیله مورد نظر (سرقت شده) كافی است، ولی در مورد كسی كه این كار را دوباره تكرار میكند، نمیتوان تا این اندازه نرمی نشان داد. كودكان در هر سنی باید بدانند كه سرقت از مغازه فقط به معنی برداشتن یك چیز از آنجا نیست، بلكه این كار یعنی برداشتن پول كسی كه برای آن زحمت كشیده است.
دزدی از مغازه نوعی جنایت و عواقب آن بسیار جدیتر از تنبیه شدن و یا ناراحتی دیگران است. افراد به خاطر دزدی بازداشت میشوند و حتی به زندان هم میافتند. وقتی كه كودكی از پدر و مادرش پول میدزدد، به شیوههای مختلف میتواند آن را برگرداند؛ مثلا برای مدتی كارهای خانه را انجام دهد. پدر و مادر نباید در چنین مواقعی او را با پولی كه دزدیده تنها بگذارند تا خودش متوجه اشتباهش شود. طعم به دست آوردن آن پول آنقدر برای او خوشایند است كه در تنهایی و بدون راهنمایی دیگران متوجه كار اشتباهش نمیشود.
چه باید كرد؟
وقتی والدین كودك در حین سرقت مچ او را میگیرند، چه واكنشی باید داشته باشند؟
واكنش پدر و مادر بسته به اینكه كودكشان این كار را برای نخستین بار انجام میدهد یا قبلا هم این اتفاق افتاده است، فرق میكند. در مورد كودكان كمسن، پدر و مادر باید تلاش كنند تا به كودكشان بیاموزند «دزدی كردن كار غلطی است» و وقتی كسی وسایل دیگری را بدون اجازهاش برمیدارد، او ناراحت میشود...
برای خواندن بخش دوم- آسیب شناسی دزدی در كودكان- اینجا کلیک کنید.