تحریریه ماهنامه دنیای سلامت
وقتی كه كودكان در كنار هم قرار میگیرند، دعوا كردن به یك مسأله بسیار عادی تبدیل میشود. چند عامل موجب دعوا كردن كودكان میشود. خلق و خوی كودكان، محیط پیرامون، سن و سال و مهارتها. اگر بتوانید روی این عوامل كار كنید، میتوانید از میزان دعواهای آنها بكاهید.
آیا میدانید كه:
تحقیقات نشان میدهد كه كودكان یك خانواده (همنژاد) در سنین زیر پنج سالگی، به طور معمول هر 10 دقیقه یكبار با هم دعوا میكنند و جای تعجبی هم ندارد كه در اینگونه مواقع شما نقش داوری را ایفا میكنید كه با یك نزاع بیپایان روبهروست.
دعوا كردن
دعوا كردن در میان كودكان امری رایج و طبیعی است. این دعواها هر بار شكلی دارند؛ اما خبر خوب اینكه دعوای كودكان با بزرگ شدن و رشد كردن كاهش مییابد و همزمان مهارتهای اجتماعی آنها بارورتر میشود. در حقیقت، دعوا كردن به كودكان كمك میكند تا مهارتهایشان را رشد دهند. راه كلیدی كاهش دعواها همان كاری است كه شما به هنگام آرام بودن و دعوا نكردن كودكان انجام میدهید؛ یعنی آموزش مهارتهای اجتماعی و عاطفی و یاد دادن بازی بدون دعوا. از همین راه میتوانید پی به علت دعوای كودكان نیز ببرید. دعوای بین كودكان نتیجه تركیبی از عوامل زیر است:
خلق و خو و حالات كودك محیط سن و میزان مهارتها
خلق و خوی كودك چگونه روی دعوا كردن او تأثیر میگذارد؟
به نظر میرسد كه برخی كودكان بیش از سایر همسن و سالهایشان دعوا میكنند كه اصطلاحاً به آنها دعوایی میگوییم. دلیل این مسأله خلق و خوی كودك است؛ یعنی شخصیتی كه با آن متولد میشود و به طور طبیعی روحیه تهاجمیتری دارد. انسانها به طور طبیعی یك جنبه تهاجمی در شخصیت خود دارند و دعوا كردن یك راه بسیار عادی برای ابراز آن است. برخی افراد زودتر خشمگین میشوند و كمتر قادر به كنترل خود هستند. در شرایطی كه بزرگترها علیرغم داشتن مهارتهای اجتماعی و شخصیت رشدیافته، هنگام خشونت به سختی خود را كنترل میكنند، از كودكان چه انتظاری میتوان داشت. كودكان وقتی كه متولد میشوند، نمیدانند چگونه باید با اختلافات و مخالفتها كنار بیایند. اما همه كودكان كمكم مهارتهای لازم را برای كاهش اختلافات یاد میگیرند.
تأثیر محیط روی دعوا كردن كودكان
كودكان با نگاه كردن به بزرگترها و تقلید از رفتارهای اطرافیان خود یاد میگیرند كه چگونه با اختلافات كنار بیایند. بنابراین اگر آنها شاهد رفتارهای درست و مثبت شما به هنگام رویارویی با اختلافات باشند، این شیوه رفتاری را یاد میگیرند و تقلید میكنند كه به آن الگوبرداری رفتارهای خوب میگوییم.كودكان رفتارهای غلط و نادرست را نیز میبینند و یاد میگیرند. اگر قانون شما كتك زدن فردی كه با او اختلاف دارید باشد، كودك شما هم یاد میگیرد كه با برادر یا خواهرش و یا حتی دوستانش كتككاری كند.
آنها وقتی دعوا كردن را انتخاب میكنند كه بهطور مداوم شاهد خشونت اطرافیان خود باشند؛ به خصوص خشونت و ناسازگاری والدین و خواهر و برادر بزرگتر. وقتی كه با هل دادن، پرت كردن و دعوا كردن به آن چیزی كه میخواهند، دست مییابند. پدر و مادر كودك هیچ محدودیتی در قبال خشونت و رفتارهای تهاجمی او در نظر نگرفتهاند. خشونت زیادی را در تلویزیون میبینند و یا بازیهای ویدئویی خشن و جنگی زیاد بازی میكنند. كودكان این درسهای عملی را در سنین بسیار پایین یاد میگیرند. اما هرگز نمیتوانند معنای همكاری و تقسیم كردن را یاد بگیرند، مگر آنكه در یك جمع ولو دونفره قرار بگیرند. كودكانی كه در جمعهای دونفرهشان به راحتی با هم كنار میآیند، در صورت ورود فرد یا افراد جدید به جمعشان، دچار مشكل نمیشوند.