تحریریه ماهنامه كودك سالم
برنامه ریزی کنید
دکتر دیوید سوانسون، روانشناس و نویسنده کودک و خانواده میگوید: اینکه شما بدانید که گذر از تعطیلات آرامبخش به سال تحصیلی مراحلی دارد، بسیار حائز اهمیت است. اگر شما تا شب قبل از اولین روز شروع سال تحصیلی جدید صبر کنید که بچهها را همان شب زود بخوابانید، انتظار صبح لذت بخشی را هم نداشته باشید. دکتر سوانسون میگوید: والدین تا آخرین دقایق صبر میکنند و اینگونه دچار اشتباه میشوند. برای اینکه اطمینان حاصل کنید که خانواده شما برای صبح زود بیدار شدن آماده است، حداقل یک هفته قبل از باز گشایی مجدد مدارس، شروع به آماده کردن بچهها کنید. یک جلسه خانوادگی تشکیل دهید و طی آن جلسه یک برنامه خواب جدید را به بچهها اعلام کنید. باید کنار بچهها بنشینید و با آنها راجع به ارزش خواب صحبت کنید. آنچه که لازم است آنها بدانند این است که خواب به اندازه تغذیه مهم است و کمبود خواب میتواند نتایج بدی به همراه داشته باشد.
مطالعات زیادی انجام شده و نشان داده است که کمبود خواب میتواند از نظر روحی و جسمی برای ما ضرر داشته باشد. بالغین و نوجوانان بین 11 تا 17 سال که خواب کمی دارند، نتایجی همچون اضطراب، افسردگی و دردهای بدنی و افت تحصیلی را نشان دادهاند. بر اساس مطالعهای که چندین سال پیش بر روی سال چهارم و ششمیها انجام شده است، کاهش حدود یک ساعت از خواب در طول چند شب، توانایی تمرکز پایینتری را در این دانش آموزان نشان داده است.
براساس گزارشات ارائه شده بچهها نسبت به سنشان، ساعات خوابشان تغییر میکند. به عنوان مثال یک بچه 5 ساله به 11 ساعت خواب و یك بچه 12 ساله فقط به بیش از 9 ساعت خواب نیاز دارد. کودکان بین 12 تا 18 سال بین 8 تا 9 ساعت در شب به خواب نیاز دارند. این در حالی است که اغلب کودکان خواب کافی ندارند.
نگاهی به زمان خواب بیندازید
دکتر سوانسون میگوید: اگر میخواهید کودکانتان به موقع بخوابند، شام را در زمان معینی صرف کنید، استفاده از رایانه، تلویزیون، ویدئو و بازیهای رایانهای را محدود کنید. وی میافزاید: شما با این کار تنها خواب آنها را تنظیم نمیکنید بلکه زندگی آنها را نظم میدهید.
والدین از نوجوانانشان انتظاراتی دارند
سوانسون میگوید: با نوجوانان در مورد امتیاز دادن و نتایج و پیامدها صحبت کنید، به آنها بگویید: «ما به شما امتیاز داشتن یک تلفن همراه و بازیهای رایانهای و... را دادهایم و آنها را نزد شما به امانت گذاشتهایم. اگر شما بتوانید به ما نشان دهید که خوب میتوانید در زمانهای مناسب از این وسایل استفاده کنید، که خیلی خوب است.
اما اگر در زمانی گذشته از زمان خوابتان با این وسایل کار کنید عملا به ما نشان میدهید که نمیتوانید استفاده از آنها را مدیریت کنید و ما باید به شما کمک کنیم.» منظور سوانسون از کمک کردن این است که آماده باشید اگر بچهها نتوانند درست از این امکانات استفاده کنند و به برنامهریزی زندگیشان لطمه بخورد، وسایل را از بچهها بگیرید. اسپیواک، نویسنده و مددکار اجتماعی به والدین میگوید که برنامه روزانه بچهها را زیاد پر نکنید.
بچهها نمیتوانند برای هر دقیقه از زندگیشان برنامهریزی کنند و آرامش هم داشته باشند. مراقب باشید برنامههایشان را زیاد نکنید و تبدیل به پدر و مادرهای رقابتی با دیگر والدین نشوید و زمانهایی مناسب را به بودن در کنار فرزندانتان اختصاص دهید.