زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

تحریریه ماهنامه كودك سالم

رشد فیزیكی

در طول نخستین هفته‌های پس از تولد، او یاد می‌گیرد كه پاهایش را در هم حلقه كند و به هم بپیچد، دست‌هایش را به هم گره بزند. همیشه در هر حالتی مراقب سر او باشید و هیچ‌گاه سر نوزادتان را تكان ندهید.

یادگیری مهارت‌ها

نوزاد شما هر لحظه در حال آموزش و یادگیری است و بهترین راه آموزش او رابطه‌ای است كه با شما دارد. او هرگونه تماسی را دریافت می‌كند. به شما توجه می‌كند، صدای‌تان را می‌شناسد و به حركت لب‌های‌تان هنگام صحبت كردن دقت می‌كند. وقتی كه شما به او نزدیك می‌شوید، از شدت هیجان شروع به حركت دادن بدنش می‌كند. او از این رابطه بسیار لذت می‌برد و ذهنش كاملاً تحریك می‌شود. حواس نوزاد شما كاملاً هماهنگ با نیازهای اوست. این حواس به او كمك می‌كنند تا تمام اطلاعاتی را كه نیاز دارد، به دست آورد و رشد كند.

حركات

نوزاد شما حتی قبل از تولدش عادت به حركت دادن عضلاتش داشت و حالا فضای بیشتری برای این كار دارد. وقتی كه هوشیاری‌اش بیشتر شد، پاهایش را به تندی حركت می‌دهد؛ گویی كه می‌خواهد لگد بزند؛ مخصوصاً هنگام گریه كردن. این حركات به صورت ناگهانی پیش می‌آیند و در آن لحظه كنترلی روی آنها نیست؛ اما باعث تقویت عضلات و تحریك سیستم عصبی او می‌شوند و راه را برای كنترل بیشتر روی اندام‌ها هموار می‌كنند. اگر نوزاد را روی شكم بخوابانید، احتمالاً سعی می‌‌كند سرش را بالا نگه دارد. اجازه دهید این كار را انجام دهد، چون باعث تقویت عضلات گردن، قفسه سینه و ستون فقراتش می‌شود.

فعالیت‌هایی برای رشد مهارت‌ها

در یك‌ ماهگی بهترین و بیشترین چیزی كه او نیاز دارد، در یك نفر خلاصه می‌شود؛ خود شما. شما برای او جالب‌ترین و جذاب‌ترین چیز هستید. او به چهره شما علاقه زیادی دارد، پس اجازه دهید از شما لذت ببرد. برایش آواز بخوانید، با او حرف بزنید و... سایر افراد خانواده را نیز تشویق به انجام این كار كنید تا با چهره‌های جدید و صداهای متفاوت نیز آشنا شود. وقتی كه او به چشم‌های شما خیره می‌شود، هر 20 ثانیه یكبار، زبان‌تان را از دهان خارج كنید. بعد از چند بار تكرار این كار می‌بینید كه او نیز زبان كوچكش را كمی از دهانش خارج می‌كند. صداها و حركت‌ها توجه نوزاد شما را جلب و كمك می‌كنند تا ذهن او تحریك شود.

برای تقویت مهارت‌های دیداری كاری كنید كه او با چشم‌هایش شما را دنبال كند. سر خود را از یك طرف به طرف دیگر تكان دهید. در حالی كه او را در آغوش گرفته‌اید و او به شما خیره شده است. نوزادان معمولاً به تصاویری كه رنگ‌های سیاه و سفید دارند، بیشتر توجه می‌كنند؛ زیرا تضاد زیاد این دو رنگ حتی با وجود بینایی ضعیف نوزادان نیز قابل تشخیص است. بنابراین با رنگ‌های سیاه و سفید نقاشی‌هایی‌ بكشید و روی دیوار بچسبانید یا اینكه او را سوار كالسكه‌اش كنید، زیر یك درخت ببرید تا نوازد میان شاخه‌ها و برگ‌ها با حالت سایه روشن آشنا شود. در حالی كه او را به خوبی در آغوش گرفته‌اید، داخل حمام مقداری آب در تشت ریخته و بگذارید كمی با پاهایش آب بازی كند.

این كار حس لامسه‌اش را تحریك و در عین حال احساس امنیت نیز خواهد كرد. برای نوزادان حركت با چهره‌های سفید و سیاه بسیار ایده‌آل و مناسب است. شكل‌های رنگی و موزیكال كه به صورت دورانی حركت می‌كنند، توجه او را جلب می‌كنند. در طول چند هفته نخست پس از تولد، نوزاد بیشتر اوقات بیداری‌‌اش را با گرداندن سر به سمت چپ و راست می‌گذارند. اگر نوزاد شما به اشكال رنگی و متحرك پیرامونش توجهی‌نشان نمی‌دهد، زیاد تعجب نكنید؛ به زودی این اتفاق نیز می‌افتد. یك آینه مطمئن را روبه‌رویش بگیرید تا صورت خود را در آن تماشا كند. یك موسیقی را بارها و بارها برایش تكرار كنید تا با ریتم‌ها آشنا شود. بعد یكی دو روز این كار را انجام ندهید، سپس دوباره این كار را تكرار كنید. خواهید دید كه او موسیقی را به یاد می‌آورد.

گریه كردن

در این مرحله نیازهای جسمی نوزاد شما به همه‌چیز ارجحیت دارد و گریه كردن ابزاری برای بیان گرسنگی، خستگی، ناراحتی و احساس ناامنی است. پاسخ به گریه‌های نوزاد و اطمینان دادن به او از اینكه به نیازهایش رسیدگی می‌شود، وظیفه شماست. توجه و عشق زیاد به نوزادتان به او می‌آموزد چگونه به شما پاسخ مثبت دهد و فردی مطمئن و بااعتماد به نفس شود.

به وضوح دیدن

هنگام تولد، نوزاد می‌‌تواند فقط سایه‌ای از اشیا را ببیند، زیرا مركز بینایی او هنوز تار و مبهم است. در طول ماه اول، كم‌كم توانایی متمركز شدن را به دست می‌آورد؛ اما بینائی كامل او حدود سه‌ماهگی ایجاد می‌شود. در این سنین او می‌تواند روی چیزهایی كه در فاصله 3- 20 سانتی‌متری‌اش هستند، تمركز كند؛ یعنی همان فاصله‌ای كه شما هنگام شیر دادن با نوزادتان دارید. در این فاصله او قادر است حركت صورت شما را دنبال كند. این تمركز كردن برای او بسیار مهم است.

زبان

حتی در این مرحله نیز نوزاد شما به ریتم زبان توجه می‌كند؛ پس می‌توانید با او حرف بزنید و پایه‌های اصلی مكالمه كردن و حرف زدن را به او بیاموزید.

رشد عاطفی و اجتماعی

نوزاد شما یك بقچه كوچك پر از احساس است. از همان نخستین لحظات پس از تولد نسبت به احساسات و اخلاقیات اطرافیانش حساس است، مثلاً وقتی شما احساس غم یا نگرانی می‌كنید، او نیز پریشان و آشفته می‌شود و برعكس وقتی احساس راحتی و آرامش دارید، او نیز آرام‌تر است. این حساسیت‌های عاطفی تأثیر زیادی در رشد شخصیت نوزاد دارند. در مرحله بعد، رشد این حساسیت‌ها به او كمك می‌كند تا رفتارها و پاسخ‌هایش را با افراد پیرامونش تطابق دهد.