به قلم : دکتر صلاح الدین دلشاد ؛ فوق تخصص جراحی اطفال
تحریریه زندگی آنلاین : سندرم کلیپل فایل در کودکان نوعی اختلال نادر مادرزادی است که بر رشد استخوان ستون فقرات تاثیر میگذارد. در این شرایط کودک با دو مهره ستون فقرات که به یکدیگر متصل شدهاند، متولد میشود. چنین حالتی باعث کوتاهی گردن، محدودیت حرکتی، کمردرد، سردرد و… میشود، بعضی از کودکان علائم قابل توجهی ندارند. این عارضه در کودکان ممکن است به تنهایی یا همراه با سایر شرایط ژنتیکی رخ دهد. سندرم کلیپل فایل در کودکان به صورت مادرزادی ایجاد میشود، به این معنی که این اختلال در بارداری و هنگام تولد رخ میدهد. برای بررسی و درمان باید حتما توسط متخصص اطفال انجام گیرد. متاسفانه هیچ درمانی برای آن وجود ندارد و تنها راهکارهایی برای کنترل علائم در نظر گرفته میشود. روشهای درمانی که برای شما در نظر گرفته میشود، به شدت علائم بستگی دارد؛ اما بهطور کلی روشهای درمانی شامل فیزیوتراپی، مصرف دارو یا جراحی است.
بیشتربخوانید:
سندروم پاهای بیقرار
دلایل احتمالی سندرم کلیپل فایل در کودکان
در این بیماری مهرههای گردنی در هفتههای اولیه رشد جنین، به درستی رشد نمیکند و باعث اتصال مهرهها به یکدیگر میشود. دانشمندان در حال تحقیق برای بررسی علت ایجاد چنین اتفاقی هستند؛ اما این احتمال را میدهند که به دلیل ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی رخ میدهد. زمانی که یک ژن غالب است و فقط یکی از والدین این مشکل را داشته باشد، ممکن است این مشکل به ارث برده شود.
آشنایی با انواع سندرم کلیپل فایل در کودکان
این عارضه میتواند به سه شکل در کودکان متولد شده وجود داشته باشد:
نوع ۱
به این معنی که یک مهره به مهره دیگر متصل شده است.
نوع ۲
چند مهره به صورت ناپیوسته هستند، یعنی در کنار یکدیگر قرار ندارند.
نوع ۳
بخشهای مختلف و متعددی از مهره گردن به یکدیگر متصل شده و در کنار یکدیگر هستند.
نوع ۲ و ۳ باعث تحرک محدودتر، میلوپاتی، تحت فشار بودن عصب ریشه نخاع در قسمت پایین کمر یا همان رادیکولوپاتی میشود.
ایجاد چنین مشکلاتی با عوارضی از جمله درد، سفتی، ضعف و بی حسی در اندامها همراه است. سندرم کلیپل فایل در کودکان معمولا با دیگر بیماریهای مادرزادی از جمله چنین مواردی همراه است:
بیماری کلیوی
مشکلات شنوایی
بیماری قلبی مادرزادی
ناهنجاری های ساقه مغز
تنگی کانال گردن مادرزادی
ناپایداری آتلانتو آکسیال
بیشتربخوانید:
از اختلال "مانیا" چه میدانید؟
سندرم کلیپل فایل در کودکان چه علائمی دارد؟
شدت علائم ناشی از این بیماری میتواند در هر فرد متفاوت باشد. برخی از کودکان مبتلا به این اختلال علائم بسیار خفیفی دارند یا حتی علائمی تجربه نمیکنند.
بعضی دیگر از کودکان نیز علائم شدید را احساس میکنند. معمولا نشانههایی که در کودکان از این بیماری مشاهده میشود به شرح زیر است:
گردن کوتاه غیر طبیعی
محدودیت حرکت سر و گردن
خط رویش موی سر پایینتر از حد طبیعی
گاهی برخی علائمی بیشتری از این سه مورد دارند که این موارد احتمالی به شرح زیر است:
اسکولیوز
بالا بودن تیغه شانه
اسپینا بیفیدا
شکاف کام
مشکلات قلبی
مشکلات تنفسی
آسیب و درد عصبی در سر، گردن و کمر
درد مفاصل
اختلال شنوایی
ایجاد ناهنجاری در عملکرد یا ساختار اندامهایی از جمله کلیهها، اندامهای تناسلی، ناهنجاریهای اسکلتی در صورت مانند گوش، بینی، فک و دهان مشاهده میشود.
بیشتر بخوانید:
تیکهای کودکانه
سندرم کلیپل فایل در کودکان چگونه تشخیص داده میشود؟
این بیماری از همان بدو تولد با توجه به علائم قابل مشاهده است. در ادامه برای تایید تشخیص، از آزمایشهای تصویربرداری مانند اشعه ایکس یا ام آر آی کمک میگیرند.
این نوع تصویربرداریها کاملا ساختار ستون فقرات را نشان میدهد و هرگونه ناهنجاری قابل تشخیص است.
سندرم کیپل فایل چگونه درمان میشود؟
درمانی که از سوی پزشک در نظر گرفته میشود، به علائم بستگی دارد. برنامه درمانی که پزشک در نظر میگیرد ممکن است در طی سالها تغییر کند.
راهکارهای درمانی بر اساس چنین شرایطی برای کودک در نظر گرفته میشود:
سن فرزند شما، سلامت کلی و سابقه پزشکی او
شدت بیماری
تحمل کودک برای درمانهای خاص
انتظارات شما برای روند بیماری
نظر یا ترجیح والدین
معمولا راهکارهای درمانی به سه دسته تقسیم بندی میشود:
تجویز دارو
داروهای ضد التهابی میتواند در تسکین درد کودکان موثر باشد.
فیزیوتراپی
انجام فیزیوتراپی به کاهش درد کمک میکند و منجر به افزایش دامنه حرکات بیمار میشود. فیزیوتراپی به هدف توانبخشی بیمار انجام میشود.
جراحی
اگر وضعیت کودک شما باعث درد شدید میشود یا اگر مهرههای گردن ناپایدار هستند، ممکن است برای کودک شما عمل جراحی جهت کنترل سندرم کلیپل فایل در کودکان را توصیه کنند. طی این روش درمانی قسمتهایی از استخوان که روی نخاع یا ساقه مغز فشار وارد میکند، برداشته میشود. همچنین از میلههایی برای تثبیت ستون فقرات استفاده میشود.اگر این بیماری به موقع در کودکان درمان شود او میتواند به فعالیتهای عادی خود باز گردد؛ اما باید از فعالیتهایی که منجر به آسیب گردن میشود، خودداری کنند. در صورت بروز هر مشکلی باید جراح اطفال را در جریان بگذارید.
بیشتربخوانید:
سندروم دقل باز چیست؟