به قلم : دکتر شهرام سیدی ؛ متخصص ایمونولوژی بالینی و آلرژی
تحریریه زندگی آنلاین : سینوزیت یا التهاب سینوس های موجود در ساختار جمجمه, یکی از اختلالات نسبتا شایع در بین افراد جامعه است. بروز سینوزیت در کودکان می تواند به دنبال یک سرماخوردگی ساده رخ دهد. علائم شایع برای تشخیص این عارضه شامل سرفه و سردرد, تب و کاهش یا از دست دادن حس بویایی, می باشند.سینوزیت در کودکان یکی از اختلالاتی است که در اغلب موارد, به دنبال سرماخوردگی, عفونت تنفسی یا آلرژی در کودکان رخ می دهد. در واقع این اختلال ناشی از التهاب سینوس ها است. کودکانی که دچار سینوزیت می شوند اغلب از تجمع ترشحات در سینوس ها و ایجاد درد ناشی از آن, رنج می برند. لذا لازم است در صورت بروز علائم, جهت درمان صحیح اقدام کنید. در این مقاله به بررسی و معرفی روش های درمانی دارویی می پردازیم.
سینوزیت در کودکان
در فرایند ایجاد سینوزیت در کودکان, حفره های تو خالی و پر از هوای نزدیک بینی( سینوس اتموئید, سینوس اسفنوئید, سینوس فرونتال, سینوس ماگزیلاری) دچار التهاب می شوند. سطح داخلی این حفرات توسط غشا مخاطی پوشیده شده است. به طور کلی, سینوزیت را می توان به سه شکل خاص مشاهده کرد:
سینوزیت حاد یا کوتاه مدت. علائم ناشی از این نوع عفونت کمتر از 12 هفته طول می کشد و پس از دریافت درمان صحیح بهبود پیدا می کند.
سینوزیت مزمن یا طولانی مدت. علائم ناشی از این نوع عفونت بیش از 12 هفته طول می کشد.
سینوزیت راجعه( RECURRENT). این حالت به معنای بروز عفونت به صورت مکرر است. به عبارتی اگر کودک شما بیش از 3 یا 4 بار در سال دچار سینوزیت می شود, به آن سینوزیت راجعه گفته می شود.
بیشتربخوانید:
از کجا بفهمیم بیماری سینوزیت داریم؟
مکانیسم بروز سینوزیت در کودکان
در صورتی که سینوس ها توسط ترشحات مسدود شوند, امکان رشد باکتری ها در این حفرات فراهم می شود و به دنبال آن سینوزیت رخ می دهد. شایع ترین باکتری هایی که می توانند باعث بروز سینوزیت شوند شامل: هموفیلوس آنفلوانزا, موراکسلا کاتارالیس, استرپتوکوکوس پنومونی هستند.
شایع ترین علائم سینوزیت در کودکان
کودک شما میتواند علامتی از جمله: گرفتگی بینی, تخلیه ی ترشحات غلیظ و رنگی از بینی, تجمع ترشحات در انتهای حلق و دفع ترشحات از پشت گلو, سردرد و درد در نواحی سینوس ها, تب, سرفه و از دست دادن حس بویایی, را تجربه کرده باشد.این مشکلات در زمان درمان آسم نیز مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
علت بروز سینوزیت در کودکان
در برخی موارد, سرماخوردگی یا عفونت سیستم تنفسی فوقانی می تواند عامل بروز سینوزیت در کودکان باشد. سرما نیز به عنوان یک عامل متورم کننده ی بافت سینوس ها, می تواند ریسک بروز سینوزیت را افزایش دهد. وجود زمینه ی آلرژی( ایجاد تورم و تحریک ترشح مخاط سینوس ها) نیز می تواند عامل افزایش بروز سینوزیت باشد. همچنین عوامل دیگری از جمله: آناتومی غیر طبیعی بینی, وجود جسم خارجی در بینی, کام شکاف دار, عفونت دندان, اختلال اسید معده( ریفلاکس), اختلال سیستم ایمنی بدن( بروز سینوزیت های مزمن), سندرم های فیبروز سیستیک,می توانند باعث ایجاد سینوزیت در کودک باشند.
بیشتر بخوانید:
درمان عفونت سینوس با سرکه سیب
درمان سینوزیت با روش های خانگی
روش تشخیص سینوزیت در کودکان
بررسی علائم و سوابق کودک شما توسط پزشک معالج و انجام معاینات فیزیکی, در تشخیص سینوزیت کودک موثرند. انجام بررسی های دیگری همچون: بررسی سینوس ها با اشعه ایکس, س تی اسکن سینوس ها, تهیه ی نمونه توسط سواب از ترشحات سینوسی, می توانند جهت تشخیص عفونت و التهاب سینوس ها مورد استفاده قرار گیرند.
روش های درمان دارویی سینوزیت در کودکان
درمان سینوزیت در کودکان به عوامل مهمی از جمله سن کودک, وضعیت سلامت عمومی کودک و شدت بیماری ایجاد شده بستگی دارد. برای هر یک از سینوزیت های حاد, مزمن یا راجعه, درمان های دارویی خاصی بکار برده می شوند که با توجه به حساسیت بالای کودک, لازم است توسط پزشک متخصص ENT بررسی شوند. البته لازم است بدانید علت سینوزیت در اغلب موارد باکتریایی نیست, لذا مصرف خودسرانه ی دارو های آنتی بیوتیک, تنها باعث افزایش مقاومت میکروبی نسبت به آنها می شود.
سینوزیت حاد. تجویز آنتی بیوتیک ها جهت از بین بردن باکتری موجود در سینوس کودک به مدت 3 تا 5 روز, درمان ارجح برای سینوزیت حاد بشمار می رود.
سینوزیت ناشی از آلرژی. در درمان این اختلال تجویز آنتی هیستامین ها و سایر داروهای ضد آلرژی می تواند در بهبود علائم و کاهش تورم, موثر باشد.
سینوزیت راجعه. ترکیب داروهای آنتی آلرژیک و آنتی بیوتیک, جهت درمان سینوزیت راجعه, کاربرد دارند.
سینوزیت مزمن. برای درمان این اختلال احتمالا باید به پزشک متخصص ENT, مراجعه کنید. تجویز آنتی بیوتیک ها( دوره ی درمان طولانی تر است و در صورت وجود عفونت باکتریایی تجویز می شوند), داروهای کورتیکواستروئید استنشاقی( اسپری بینی یا قطره ), داروهای ضد احتقان( Congestion) و آنتی هیستامین ها, قطره ی نرمال سالین جهت شستشوی بینی, در این بیماری رایج است. گاهی نیز از روش جراحی برای درمان سینوزیت مزمن استفاده می شود که البته در کودکان کاربرد ندارد.
6 عادت خوب برای بهبود سینوزیت در کودکان
از جمله راه های خوب خانگی برای بهبود و درمان سینوزیت کودکان, می توان به موارد زیر اشاره کرد:
افزایش مصرف مایعات. در صورتی که هر دو ساعت یک لیوان آب به کودک خود بنوشانید, می توانید به تخلیه ی راحت تر ترشحات بینی وی کمک کنید. همچنین مصرف مایعات از بی آبی بدن پیشگیری می کند.
شستشوی بینی با محلول نمکی. استفاده از محلول های شستشوی نرمال سالین, باعث مرطوب نگه داشتن حفره ی بینی و سینوس ها می شود.
استفاده از کمپرس گرم. قرار دادن یک حوله ی گرم و مرطوب روی بینی و سینوس های کودک, می تواند باعث کاهش درد ناشی از التهاب سینوس ها شود.
استفاده از بخور برگ درخت اکالیپتوس. جهت پیشگیری از آسیب احتمالی ناشی از تماس کودک با طرف بخور, بهتر است کودک خود را به درون حمام برده و استنشاق بخور در هوای مرطوب آنجا انجام گیرد.
استفاده از روغن اکالیپتوس . بسیاری از کودکان پس از چکاندن روغن اکالیپتوس در بینی, تنفس راحت تری را تجربه می کنند.
بهبود رژیم غذایی و عادات تغذیه ای
بیشتر بخوانید:
سردردهای سینوزیتی ؛ از علت تا درمان
پیشگیری از بروز سینوزیت در کودکان
شما می توانید با رعایت نکات زیر از ایجاد سینوزیت در کودکان پیشگیری بعمل آورید.
از کودک خود بخواهید همیشه از اسپری های نرمال سالین برای شستشوی بینی خود استفاده کند.
در محیط های خشک, از مرطوب کننده ها استفاده کنید.
کودک خود را از محیط هایی که دود سیگار در آنجا زیاد است دور کنید.
از تماس مواد آلرژن با کودک خود جلوگیری بعمل آورید.
در صورتی که افراد مشکوک به سرماخوردگی در اطراف شما هستند, کودک خود را از آنها دور کنید.
سخن پایانی
برای درمان سینوزیت در کودکان بهتر است با استفاده از راه هایی که در طول مقاله آورده شد از ابتلای کودک به این بیماری جلوگیری کنید. و با استفاده از راه های گفته شده سعی کنید شدت بیماری را کاهش دهید.
