دکتر سمیرا اسماعیلی – روانشناس بالینی
تحریریه زندگی آنلاین : مراقبت از روان کودکان در دوران شیوع کرونا بیش از هر زمان دیگری اهمیت یافته است چراکه با گسترش این ویروس در سرتاسر جهان وضعیت زندگی انسانها در شرایطی خاص قرار گرفته و نوعی بحران سراسری در همه جای دنیا مشاهده میشود. در این موقعیت افراد با حجم وسیعی از اطلاعات منفی محاصره شدهاند که سلامت روان آنها را تهدید میکند. از آنجایی که کودکان ظرفیت روانی کمتری برای هضم استرسها و اضطرابهای پیرامون خود دارند بیش از سایر گروههای سنی به مراقبت روانی احتیاج دارند تا بتوانند این برهه زمانی را به سلامت پشت سر بگذارند.
از آنجایی که پدر و مادرها تاکنون در شرایطی مشابه به موقعیت امروز قرار نگرفتهاند و شیوع کرونا بحران همگانی استرسزایی برای افراد محسوب میشود بسیاری از آنها در این زمان احساس سردرگمی میکنند و نمیدانند باید چه رفتاری با کودکان خود داشته باشند.
در ادامه به چند توصیه مهم در این زمینه اشاره شده که میتواند به شما والدین محترم در مراقبت بهتر از سلامت روان کودکانتان کمک کند.
بیشتر بخوانید:
راز افزایش آمار خشونت خانگی در دوران قرنطینه چیست؟
1- از خودتان شروع کنید
پیش از اینکه به فرزندانتان کمک کنید لازم است که بتوانید روحیه خود را حفظ نمایید. مسلماً والدینی که خود از اطلاعات کافی در مورد این بیماری برخوردار نیستند و استرسهای زیادی را احساس میکنند نمیتوانند به درستی به فرزندانشان یاری برسانند. در همین راستا لازم است که ابتدا اطلاعات خود را در مورد این بیماری بالا ببرید و علائم، نشانهها، روشهای پیشگیری و نحوه شیوع کرونا را به خوبی بشناسید.
تلاش کنید تا برای افزایش اطلاعات خود تنها به منابع کاملاً موثق نظیر اطلاعیههای سازمان بهداشت جهانی تکیه کنید و خود را از هجوم اخبار بسیار زیاد و نامطمئنی که در شبکههای مجازی منتشر میشود دور نگه دارید. با این کار میتوانید الگوی مناسبی برای فرزندانتان باشید تا آنها نیز بیاموزند که برای کسب اطلاعات دقیق به منابع درستی مراجعه کنند و تحت تأثیر هرگونه اطلاعات غلط که در پیرامون خود میشنوند قرار نگیرند.
2- تمرکز بر موضوعات قابل کنترل برای مراقبت از روان کودکان در دوران شیوع کرونا
امروزه بسیاری از افراد دائماً در خانه در حال بحث کردن و گفتوگو در مورد ویروس کرونا هستند. تلاش کنید تا در این مکالمهها به خصوص زمانی که کودک به عنوان مخاطب شما قرار دارد روی موضوعاتی تمرکز کنید که میتوانید برای آنها کاری انجام دهید و اکنون تحت کنترل شما هستند. برای مثال ماندن در قرنطینه خانگی، رعایت بهداشت عمومی و تلاش برای قطع زنجیره انسانی همه گیری ویروس کرونا، از جمله مواردی هستند که شما میتوانید آنها را تحت کنترل خود بگیرید.
بیشتر بخوانید:
تفسیر روانشناختی نقاشی کودکان
3- ساختارمندی بیشتری به زندگی خود ببخشید
تعطیلی مدارس، عدم دسترسی به مراکز خرید و بازی میتواند روحیه کودکان را به هم بریزد و آنها را تحت فشار قرار دهد چرا که این موضوعات نوعی وضعیت پیش بینی ناپذیر را فراهم میکند که زمینهساز بروز اضطراب است. برای مقابله با این مشکل تلاش کنید که راه حلهای خانگی جایگزینی را برای این موضوعات پیدا کنید و در خانه نوعی چارچوب مشخص برای زمان درس، بازی و سایر فعالیتهای روتین وضع کنید. این ساختارمندی جلوی آشفتگی ذهنی را میگیرد و به شما و فرزندتان کمک میکند تا بتوانید هرچه بیشتر کنترل اوضاع را در دست بگیرید.
4- صحبت به طور واضح برای مراقبت از روان کودکان در دوران شیوع کرونا
کودکان هنوز به توانایی تفکر انتزاعی دست نیافتهاند. به عبارت دیگر آنها کمتر میتوانند به طور ذهنی بیاندیشند و برای درک موضوعات نیاز به این دارند که به طور عینی و مشخص اطلاعات کسب کنند. شنیدن خبرهای جسته و گریخته در مورد کرونا میتواند نوعی تصویر ذهنی فاجعه بار برای کودکان ترسیم نماید و ترس و اضطراب بسیاری را برای آنها فراهم کند.
درنتیجه تلاش کنید تا متناسب با سن کودک در مورد این بیماری به او اطلاعات دهید و از توضیحات غیر ضروری و مبهم بپرهیزید. به جای آن تلاش کنید تا در جریان فعالیتهای مشترک و به صورت بازی بهداشت فردی را تمرین نمایید و به فرزندتان یاد بدهید که چگونه میتواند با مراقبت از خود جلوی بروز بیماریها را بگیرد. استفاده از سیستم تشویق و پاداش زمانی که کودک رفتارهای بهداشتی را به درستی انجام میدهد میتواند فضای مثبتتری را در خانه به وجود آورد و کارآیی فرزندان را افزایش دهد.
بیشتر بخوانید:
سلامت روانی کودکان در گرو محبت والدین
5- اطلاعات نادرست را تصحیح کنید
سعی کنید نوعی فضای گفتوگوی صمیمانه را در خانه ایجاد کنید و به کودک اجازه دهید تا اطلاعات خود در مورد ویروس کرونا را با شما در میان بگذارد. همچنین از کودک بخواهید تا احساسات و نگرانیهای خود را نیز به وضوح با شما در میان بگذارد. در این میان شما با تصحیح اطلاعات غلط کودک و همدلی با احساسات او میتوانید به فرزندتان کمک کنید تا به آرامش بیشتری دست یابد و به تصویر دقیقتری در مورد این بیماری دست یابد.