دكتر رسول كریمی؛ پزشك عمومی
فاویسم یك بیماری ارثی خونی می‌باشد كه به علت كمبود یكی از آنزیم‌های گلبول قرمز (كمبود آنزیم G6PD) ایجاد می‌شود. این بیماری وابسته به جنس بوده و بیشتر در جنس مذكر دیده می‌شود بیماران در حالت عادی كاملا طبیعی بوده و هیچگونه علامتی ندارند مگر آنكه با برخی مواد خوراكی مثل باقلا و یا برخی از داروها مواجهه پیدا كنند كه در این صورت دچار علائم حاد بیماری می‌شوند.
چرا باقلا بیشتر از همه منجر به بروز علائم بیماری فاویسم در كودك می‌شود؟
باقلا از جمله مواد اكسیدان است، یعنی موادی كه اكسیژن در آنها زیاد تولید می‌شود. همین امر باعث می‌شود كه گلبول‌های قرمز فاویسمی‌ها در مقابل مواد اكسیدان از بین بروند یا پاره شوند. این بیماری می‌تواند نه تنها با خوردن باقلا بلكه با روییدن گل و گرده‌های باقلا و نفتالین و یكسری از داروها و تب و عفونت نیز به وجود آید.
علاوه بر باقلا، چه مواد اكسیدان دیگری در این امر دخیل هستند؟
داروهای اكسیدان مثل آسپیرین، استامینوفن، كوتریموكسازول، ویتامین K، سولفامیدها، داروهای ضد مالاریا، نفتالین، حنا و داروهای متفرقه دیگر ممكن است در این بیماران باعث همولیز یا شكسته شدن گلبول‌های قرمز شوند.
آیا ممكن است كودكی كه قبلا باقلا خورده حالا بعد از خوردن باقلا دچار علائم بیماری شود؟
نه، خیلی از خانواده‌ها می‌گویند كودكشان قبلا مثلا داروی كوتریموكسازول یا باقلا مصرف می‌كرده، ولی این مشكل را نداشته است ما هم می‌گوییم نباید خانواده‌ها را نسبت به این بیماری ترساند. چون با اینكه این بیماری تا آخر عمر همراه فرد است، ولی این علایم ممكن است فقط یك بار به سراغ او بیاید.
بنابراین ما فقط به خانواده‌ها آگاهی می‌دهیم یعنی باید به آنها گفت كه اگر كودكشان این بیماری را دارد، حتی از كنار مزارع باقلا هم رد نشوند، چون همین كار می‌تواند باعث همولیز و شكستن گلبول‌های قرمز كودك شود. همچنین فاویسمی‌ها نباید در منزل از نفتالین و حشره‌كش استفاده كنند.
آیا بیماران مبتلا به فاویسم می‌توانند از ویتامین‌ها و مواد معدنی استفاده كنند؟
مصرف مكمل‌ها در بیماران مبتلا به فاویسم، باید با اطلاع پزشك معالج باشد. مصرف ویتامین‌ها و مواد معدنی در صورتی كه زیر نظر پزشك معالج باشد، هیچ خطری را برای این بیماران ایجاد نخواهد كرد.
برای خواندن بخش دوم - وقتی باقلا دشمن كودك می‌شود - اینجا کلیک کنید.
