تحریریه دنیای سلامت
خوانش پریشی چیست؟
كودكانی كه IQ متوسط یا بالاتر از متوسط دارند و در خواندن نمره كم میگیرند دچار خوانش پریشی هستند. خوانش پریشی 3-6 درصد از جمعیت محصل هر كشوری را تحتالشعاع قرار میدهد. در حالی كه ممكن است 50 درصد از دانشآموزان در مهارت خواندن به اندازه كافی امتیاز نگیرند و از حد معمول بسیار كمتر باشند.
به این معنی كه همیشه كمتوانی دانشآموزان در مهارت خواندن به خوانش پریشی مربوط نیست. كودكانی كه دچار عارضه خوانش پریشی هستند، نوعی ناتوانی خاص در یادگیری دارند؟ كودكانی كه دست كم یك یا چند مورد از موارد زیر را داشته باشند: واژگون سازی كلمات و حروف به هنگام خواندن مثلاً كلمه انگلیسی Was را Saw میبینند، حرف b را p میبینند و حرف p راq واژگونسازی حروف و كلمات به هنگام نوشتن.
مشكل در تكرار كلمات و جملاتی كه به آنها گفته میشود. دستخط بد و ناخوانا ناتوانی و یا كمتوانی در نقاشی كشیدن واژگون سازی كلمات و حروفی كه تلفظ میشوند مشكل در فهم و به خاطر سپردن آنچه كه به آنها گفته میشود. مشكل در فهم و به خاطر سپردن آنچه كه خودشان میخوانند.
مشكل در نوشتن افكارشان روی كاغذ. خوانش پریشی به وضعیتی گفته میشود كه كودك در خواندن دچار مشكل میشود. كودكانی كه دچار این مشكل میشوند، نمیتوانند خواندن را به راحتی بیاموزند و علت آن هم به مشكلات دیداری و شنیداری مربوط است. اغلب كودكانی كه دچار خوانش پریشی هستند در خواندن و هِجی كردن كلمات مشكل دارند. به طور كلی خوانش پریشی یعنی اینكه فرد توانایی مشاهده درست واژههای نگاشته شده را نداشته باشد.
این عارضه اغلب در كودكی هنگامی كه كودك میآموزد بخواند و بنویسد تشخیص داده میشود، اما باز هم ممكن است كه ادامه یابد و به بزرگسالی نیز كشیده شود. این دسته از كودكان با توجه به ضعفی كه دارند نمیتوانند در برنامههای آموزشی مدرسه، پیشرفت حاصل كنند. اخیراً روشهای تازهای برای آموزش خواندن به این كودكان در نظر گرفته شده است. كه به كارگیری آنها بسیار مؤثر است.
علتهای بروز خوانشپریشی
مشكل خوانش پریشی در كودكان در اثر ضعف بینایی و شنیداری رخ نمیدهد بلكه ناشی از عملكرد ناقص مغز است. گوشها و چشمها به درستی كار میكنند. بلكه بخش مركزی زیرین مغز درگیر صداها و تصاویری میشود كه قبلاً دریافت كرده این مسأله باعث ایجاد گیجی و اغتشاش برای فرد یادگیرنده میشود.
وقتی كه كودك دچار مشكل یادگیری میشود، لازم است كه از او تست جامع رشد عصبی انجام شود. این تست شامل؛ امتحانات شنیداری، دیداری، رشد عصبی، هماهنگسازی، دریافت بصری، دریافت شنیداری و هوشی میشود. مشكلات مربوط به فهم و درك را میتوان با برخی تمرینهای ساده بهبود بخشید. این تمرینات را میتوان در خانه انجام داد و در مواقع خاص باید از متخصص گفتاردرمانی كمك گرفت.
عوامل
آموزش نادرست و نامؤثر خواندن مشكل در فهم و دریافت شنیداری مشكلات مربوط به دریافت و فهم بصری مشكل در پردازش زبان كمك به كودكانی كه دچار واژگون سازی میشوند واژگون سازی كلمات و حروف در كودكان به هنگام خواندن و نوشتن مسأله چندان عجیبی نیست و در واقع زیاد هم پیش میآید (خصوصا در كودكان 6- 7 ساله). كودكانی كه با مشكل واژگونسازی روبهرو هستند به هنگام كشیدن خط صاف به سمت چپ یا راست نیز دچار مشكل میشوند. .
روشهای درمان
تا به حال بیش از 180 تحقیق و بررسی گسترده در زمینه آموزش خواندن به این كودكان انجام شده است. این تحقیقات نشان میدهد كه آموزش صوتی و آوایی بهترین راه آموزش خواندن به كودكان است و این راه تنها روش یاد دادن مهارت خواندن به كودكان خوانش پریشی است...
برای خواندن بخش دوم- خوانش پریشی- اینجا كلیك كنید.