این توپ لحظه به لحظه بزرگتر میشود تا جایی كه احساس كنید دیگر از درد خبری نیست.
تا عدد سه به آرامی بشمارید، نفس عمیق بكشید و چشمهایتان را به آرامی باز كنید و به خودتان بگویید كه من كاملاً هوشیارم و احساس آرامش میكنم.
ماساژ
ماساژ، كشیدگی ماهیچهها را تسكین میدهد. اگر مضطرب و نگران درد زایمان هستید، با یك تماس دست ملایم، میتوانید از نگرانیهای خود بكاهید. اگر درد زایمان در كمر شماست، باید آن قسمت را ماساژ دهید. این شیوههای خاص لمسی فشار و درد را كاهش میدهند. ماساژ بدن را تحریك میكند تا مواد ضد درد طبیعی بنام اندورفین از داخل بدن ترشح شود. اندورفینها عامل احساس خوبی هستند كه به شما دست میدهد.
احساس سرخوشی و نشاط. لمس بدن در هنگام شروع درد بارداری توسط كسی كه دوستش دارید، قدرت مضاعفی به شما میدهد. تحقیقات نشان میدهند زنانی كه در هنگام زایمان ماساژ دریافت نمودهاند، در مقایسه با دیگران اضطراب كمتری داشتهاند و درد كمتری را احساس كردهاند.
طول مدت زایمان آنها كوتاهتر بوده و افسردگی پس از زایمان نیز در آنها كمتر مشاهده شده است. استفاده از روغن به هنگام ماساژ میتواند آن را دلپذیرتر كند ولی روغنی را انتخاب كنید كه به آن حساسیت نداشته باشید. ماساژ را از شانهها شروع كنید. آرام نگهداشتن شانهها برای خانمهای در حال زایمان اهمیت دارد.
سرعت ماساژ نباید زیاد باشد. بعد از شانهها نوبت كمر و پشت است. اغلب خانمها انقباضهای خود را در ناحیه كمر احساس میكنند. همراه زن باردار یك نفر میتواند با كف دست خود یك طرف ستون فقرات را از شانه تا كفل مالش دهد یا ضربههای آرام به این قسمت وارد كند. سپس از دست دیگرش استفاده كند تا طرف دیگر ستون فقرات را بمالد.
در مراحل بعد پاها را ماساژ دهد. بهترین گزینه ماساژ پاهاست از قوزك تا نوك انگشتان به شكل حركتهای كوچك دایرهای شكل با این كار اگر پاها در حال سرد شدن باشند مجدداً گرم میشوند. شما میتوانید این تمرینها را قبل از زایمان با همسر خود در منزل انجام دهید و مسلماً بهتر میتوانید به فرایند زایمان كمك كنید.
آب درمانی
آب خاصیت التیامبخشی دارد. استفاده از حمام، دوش، استخر و یا وان آب روشهای مفیدی هستند كه در آب درمانی برای كاهش درد زایمان به كار میروند. آبدرمانی كشش عضلانی میدهد و درد و اضطراب را كم میكند. شناور شدن در وان خانه برای بعضی از خانمها طی دردهای اولیه زایمان خوشایند است.
در بسیاری از كشورها، وانهای بسیار بزرگی به سبك جكوزی تهیه شده تا خانمهای باردار بدون نیاز به دارو و با تحمل درد كمتر وضع حمل كنند. خانمهایی كه این كار را قبل از رسیدن به لحظه درد زایمان در منزل انجام میدهند، باید وان حمام خانهشان را با آب گرم پر كرده و به مدت 5/1 ساعت در آن دراز بكشند. دوش گرفتن در طول مدت زمانی كه دردزایمان كمكم شروع میشود نیز باعث كاهش مدت زمان درد میشود.
موزیك درمانی
موسیقی همواره سبب آرامش میشود حتی در خانمهایی كه در آستانه زایمان هستند. زنان باردار در هنگام وضع حمل میتوانند با با گوش دادن به قطعه موسیقی مورد علاقه خود احساس راحتی بیشتر و فشار كمتری را تحمل كنند. این شیوه باید در بیمارستان و با همكاری مسئولین و پرسنل بیمارستان انجام شود.
گرما و سرما درمانی
گرما خونرسانی به عضلات را بیشتر میكند و از گرفتگی عضلات میكاهد و همچنین باعث كاهش درد میشود. استفاده از كمپرس گرم بسیار مؤثر است. سرمای سطحی در قسمت پایین پشت كمر برای كاهش درد مفاصل و درد عضلانی نیز مؤثر است. بسیاری از خانمها ایمان دارند كه استفاده از كمپرس گرم و بطری آب داغ برای درد پایین كمر یا شكم، به آرام شدن و كاهش درد كمك میكند.
برخی دیگر كمپرس سرد را آرامبخشتر میدانند و آن را ترجیح میدهند. بهتر است در دوران بارداری هر یك از آنها را امتحان كنید تا دریابید كه با كدام یك احساس آرامش بیشتری میكنید. كیسه گرم یا سرد را روی شكم، كمر و شانههایتان قرار دهید. و هرگاه كه لازم شده آن را مجدداً گرم كنید.
توپ زایمان
یك نوع توپ مخصوص و بزرگ كه زنان باردار در موقعیتها و حالتهای مختلف از آن استفاده میكنند. روی آن مینشینند و به سمت جلو و عقب تكان میخورند. به این ترتیب ترشح اندورفین در بدن افزایش مییابد، زیرا حالت ارتجاعی و انحناء توپ گیرندههای روی لگن را تحریك میكند و موجب ترشح اندورفین میشود.
این توپ باید نرم و بزرگ باشد تا جائیكه زانوها به هنگام قرار گرفتن روی آن به اندازه 90 درجه باز شوند. سایر روشهای كاهش درد از طریق مصرف برخی داروها با نظر پزشك انجام میشود مثلاً: اپیدورال، انتونوكس هوا و گاز، مپتید، پتیدین و بیهوشی نخاعی.
اپیدورال
تزریق داروی بیحسی به قسمتی از گودی كمر است. این روش مشابه همان داروی بیحسی موضعی دندانپزشكیها است. باعث از بین رفتن درد میشود، در حالیكه شما كاملاً به هوش هستید. اما معایبی هم دارد مثلاً ممكن است یك طرف از پایین تنه را بیحس كند. احتمال آنكه طول مدت زایمان افزایش یابد نیز بیشتر میشود.
هوا و گاز
50 درصد اكسیدنیتروژن را با 50 درصد اكسیژن تركیب كرده تا انتونوكس به دست آید و از طریق ماسك صورت به زن در حال وضع حمل منتقل میشود. با نفس عمیق كشیدن در ماسكی كه به صورت زدهاید در عرض 20ثانیه گاز وارد خون شما میشود. این روش درد را به طرز چشمگیری كاهش نمیدهد و فقط اثر كمی در كاهش درد دارد. كمی احساس خشكی گلو میكنید اما این اكسیژن هم برای خودتان و هم برای فرزندتان مفید است.
پتیدین
یك مسكن قوی و ضداسپاسم است و به كاهش درد بسیار كمك میكند. مشابه مورفین عمل میكند. ولی معایبی دارد مثل ایجاد حالت تهوع و استفراغ، ایجاد سرگیجه و خوابآلودگی، تأثیر بر تنفس كودك، ایجاد خواب آلودگی در نوزاد.
مپتید
مپتید یك مسكن معمولی است كه در مرحله اول زایمان استفاده میشود و گاهی اوقات ایجاد حالت تهوع میكند ولی عوارض خاصی ندارد و مصرف آن بیخطر است.
بیهوشی نخاعی
در این روش، داروی بیهوشی موضعی به قسمتی از گودی كمر تزریق میشود. در این بیهوشی، اعصابی را كه به رحم و گرن رحم شما وارد میشود، بیحس میكنند در نتیجه انقباضهای رحم را حس نمیكنید. این روش در تسكین درد بسیار مؤثر است. اما قابلیت تحرك شما را محدود میكند به طوری كه احساس میكنید پاهایتان حس ندارند. مدت اثر آن كوتاه است. احساس تهوع میكنید و سردرد و احساس لرز نیز از عوارض آن است.
توصیه
كاهش درد زایمان به روش رایحه درمانی یا آروماتراپی
در روش آروماتراپی از عصاره های فشرده گیاهان معطر با ویژگیهای درمانی استفاده می شود.روغنهای اسانسی بسیار فشرده كه از گیاهان استخراج می شوند در این روش كاربرد داشته و مشابه داروهای گیاهی دارای اجزای شیمیایی مختلف و بوهای خوش و معطر مختلفی هستند كه می توانند روی خلق و خو اثر گذارند.
رایحه درمانی به كاهش استرس و اضطراب كمك نموده و در ایجاد آرامش مؤثر است.از آنجا كه تعدادی از عوامل می توانند باعث ایجاد درد و ترس و اضطراب شوند رایحه درمانی می تواند در كاهش آثارآنها مؤثر واقع شود. بطور كلی موارد استفاده از آروماتراپی یا رایحه درمانی شامل اضطراب و افسردگی - بی خوابی - درد شدید عضلانی - اختلال قاعدگی - درد قاعدگی -آرتریت – آسم – اختلال گوارشی – سر درد - درد زایمان و....می باشد.
روغنهای اسانسی كه در طول مراحل درد زایمان استفاده می شود:
سیج کلاری: این اسانس درطول مراحل درد باعث کاهش تنش شده و عضلات را شل میكند. گل شمعدانی: دارای اثر تسکین دهنده و آرام کننده است، تا انقباض ماهیچه ها و تمرکز بر تکنیک های زایمان مؤثرتر باشد. گل یاس: كاهش درد، كمك به شل کردن عضلات گردن و ایجاد انقباضات قوی.
سنبل: کمک به كاهش درد - تقویت انقباضات رحم. بابونه مخلوط با روغن بادام: پوست را انعطاف پذیر نگه می دارد و احتمال کشش پوست را کاهش می دهد. گل رز: كمك به آرام شدن مادر كه باعث شل شدن عضلات وحفظ تمرکز و هوشیاری مادر شده و در تسکین درد نیز نقش دارد.
نیرول: روغن پرتقال در کمک به كاهش درد ناشی ازانقباضات رحم نقش دارد. روغن اسطوخودوس: به صورت ضماد موضعی در کاهش دردهای پس از زایمان در سه تا پنج روز پس از زایمان موثر است.
نتیجه گیری
به كارگیری این تكنیك و استفاده از این اسانسها باعث كاهش اضطراب واسترس، كاهش درد زایمان،كاهش علائم پس از زایمان و...میشود.البته توجه به مقدار و دوز و زمان معین بسیار مهم است تا هر ماده بتواند اثر خودش را اعمال نماید.
مادرانی كه از این روش استفاده می كنند درد كمتری احساس می كنند و زایمان را یك فرایند ترس آور و اضطراب آور نمی دانند، زیرا با قدرت ذهن و عكس العملی كه ازاین اسانسها ایجاد می شود خود را مهیای زایمان نموده و با مشاركت فعال در زایمان این فرایند را لذت بخش توصیف می نمایند.
به نظر می رسد،آروماتراپی روشی ارزان بوده و بكارگیری آن توسط مادر و ماماها آسان و راحت است. براساس یافته های پژوهشگران،در مراقبت از مادران باردار محبوبیت و کاربرد وِیژه ای پیدا كرده است.
برای خواندن بخش اول- دردهای زایمان- اینجا کلیک کنید.