شیراز به عنوان یکی از اصیل‌ترین شهر‌های گردشگری و توریستی ایران دارای جاذبه‌های فرهنگی بسیاری است که هر کدام به نوعی دارای حکایت و داستانی در پس خود هستند. این شهر که تمدن و فرهنگ ایرانی را به روایت می‌کشاند مانند دنیایی است که با پا گذاشتن در آن می‌توان در تاریخ و هنر این مرز و بوم کندوکاو کرد و آن را بهتر و بیشتر شناخت.
یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری شهر شیراز مسجد نصیرالملک است، مسجدی که سراسر رنگ است و تقدیس و هنر. این مسجد برای تمامی گردشگرانی که قصد سفر به استان فارس و شهر شیراز را دارند در میان اولویت‌های بازدید قرار می‌گیرد و کمتر کسی است که حاضر باشد از آن بازدید نکند. زیبایی معماری این بنا آن‌قدر زیاد است که باعث شده تبدیل به یکی از مشهورترین مساجد ایرانی شود؛ به همین دلیل نیز در این مطلب تصمیم داریم شما را به مسجد نصیرالملک برده و در آشنایی بیشتر با آن همراهی کنیم.
درباره مسجد نصیرالملک شیراز
مسجد نصیرالملک شیراز که از مشهورترین و قدیمی‌ترین مساجد ایرانی به شمار می‌رود در محله گود عربان شهر شیراز و در جنوب خیابان لطفعلی خان زند و همین‌طور در جوار آرامگاه شاه چراغ قرار گرفته است. این مسجد به دستور فردی به نام میرزا حسن علی ملقب به نصیرالملک که یکی از بزرگان خاندان قاجار و فرزند میرزا علی‌اکبر بود ساخته شد و معماری آن نیز بر عهده فردی به نام محمد حسن معمار قرار گرفته است. فرآیند ساخت این مسجد چیزی حدود ۱۲ سال طول کشید، این یعنی از سال ۱۲۹۴ تا ۱۳۰۵ شمسی زمان برد تا مسجد نصیرالملک به این شکوه و زیبایی دست یابد.
این مسجد با داشتن مساحتی در حدود ۲۸۹۰ مترمربع دارای یک در ورودی به کوچه نصیرالملک و دو در ورودی دیگر است که یکی به کوچه جنوبی مسجد و دیگری به امامزاده کنار آن می‌رسند. جذابیت اصلی این مسجد برای تمامی گردشگرانی که از نقاط مختلف ایران و دنیا پا به آن می‌گذارند معماری بی‌نظیر و تلفیق فوق‌العاده رنگ‌ها در این بنا است. کاشی‌کاری‌ها و مقرنس‌کاری‌های موجود در مسجد نصیرالملک، آن را تبدیل به یکی از زیباترین و آرامش‌بخش‌ترین مساجد ایرانی کرده است.
معماری مسجد نصیرالملک
به‌طور کلی می‌توان گفت که مجموعه بنا‌های مسجد نصیرالملک شامل منزل، مسجد، حمام، آب انبار و... می‌شوند که بخش زیادی از آن بر اثر مرور زمان و خیابان‌سازی‌های موجود در منطقه تخریب شد و جای خود را به ساختمان‌های جدیدتر داد؛ به همین دلیل هم بخش باقی‌مانده از این مجموعه شامل تالار اصلی، بخشی از حیاط اندرونی، زیر زمین و بخش بیرونی می‌شود.
بنای مسجد نصیرالملک دارای بخش‌های مختلفی است که در ادامه به معرفی تعدادی از آن‌ها می‌پردازیم. این مسجد به‌طور کلی دارای دو ایوان شمالی و جنوبی است که بخش اصلی آن مربوط به بخش شمالی آن است. این ایوان دو شبستان شرقی و غربی دارد که شبستان شرقی مخصوص تابستان و شبستان غربی نیز دارای یک محراب است. ایوان شمالی دارای چیزی حدود ۸ متر ارتفاع است و ۳ نیم طاق در ۳ طرف و ۴ غرفه نیز دارد. ناگفته نماند که سقف میانی این بخش نیز مقرنس‌کاری و کاسه‌سازی شده است.
زیباترین قسمت مسجد نصیرالملک ایوان مروارید است که در شبستان شمالی این مسجد قرار دارد. در ایوان مروارید کاشی‌های تک‌رنگ فیروزه‌ای وجود دارد که چشمان شما را نوازش می‌کنند. به علاوه آنکه ستون‌های سنگی حجاری شده نیز که با نقش‌های هفت رنگ و پیچ و تاب‌های مخصوص به خود طراحی و معماری بی‌نظیری را به رخ گردشگران می‌کشد. این ایوان با نام پن کاسه نیز شهرت دارد و دلیل آن هم تورفتگی موجود در طاق‌های صحن ایوان شمالی است.
ورودی اصلی این مسجد دارای کاشی‌های هفت رنگ زیبایی است که به شکل فوق‌العاده‌ای تزئین شده‌اند، به علاوه آنکه یک در چوبی نیز در آن به چشم می‌خورد که در یک قاب سنگی با تزئینات اسلیمی قرار گرفته است. در بالای این چارچوب سنگی کتیبه‌ای کوچک از جنس سنگ قرار گرفته است که بر روی آن اشعاری از شوریده شیرازی به همراه تاریخ ساخت مسجد به خط نستعلیق نوشته شده است. با وارد شدن از بخش ورودی اصلی پا به یک هشتی خواهید گذاشت که دارای پیچی ۹۰ درجه بوده و شما را از یک دالان ۲۰ متری عبور می‌دهد. در این دالان طرح‌های حکاکی‌شده بر روی دیوار و کاشی‌کاری‌های گره‌چینی چشمان شما را نوازش می‌کند.
در داخل مسجد نور خورشید از میان شیشه‌های رنگین می‌گذرد و این بنا را تبدیل به یک اثر هنری حیرت‌انگیز می‌سازد. انعکاس رنگی این نور بر روی دیواره‌ها و فرش‌های کف مسجد آن قدر فضای لطیفی را می‌سازد که شکوه مسجد را چندین و چندبرابر کرده و هنر معماری را در کنار قداست این بنا به رخ گردشگران می‌کشد. به‌طور کلی استفاده از این نوع از شیشه‌های رنگی در طراحی و معماری ایرانی شایع است، اما شاید چنین نمونه‌ای را کمتر بتوان در میان مساجد دید و از آن لذت برد؛ به همین دلیل است که طراحی و معماری این مسجد به‌طرز شگفت‌انگیزی محبوب و مشهور شده است.
بازدید از مسجد نصیرالملک
ساعت کار و امکان بازدید از مسجد نصیرالملک شیراز از ۷ صبح تا ۵ بعد از ظهر است و معمولاً به جز تعطیلاتی از جمله اربعین، تاسوعا و عاشورا، شهادت امام علی، رحلت پیامبر، رحلت امام خمینی و شهادت امام جعفر صادق، تعطیلی دیگری در طول سال ندارد.
معمولاً توصیه می‌شود که بازدیدکنندگان برای مراجعه به این مکان در بهترین زمان بازدید، یعنی از صبح تا ظهر اقدام کنند و برای این بازدید نیز چیزی حدود حداقل یک ساعت زمان بگذارند. زیبایی مسجد نصیرالملک می‌تواند شما را در عکاسی کردن و به یادگار گذاشتن این لحظات خاطره‌انگیز یاری کند.
برای بازدید از مسجد نصیرالملک شیراز وسایل نقلیه عمومی و خصوصی بسیاری وجود دراد که راحتی مسافران را فراهم می‌کند. به علاوه اینکه این مسجد دارای امکانات دیگری از جمله دستشویی، اقامتگاه، رستوران، بوفه، پوشش شبکه و... نیز هست و از داشتن پارکینگ نیز محروم است؛ در نتیجه مسافران و گردشگران می‌توانند با خیال راحت به این مسجد مراجعه کرده و ساعات آرام و دلچسبی را با خانواده و دوستان خود وقت بگذرانند و از زیبایی‌های این بنای تاریخ و البته فرهنگی و مذهبی لذت ببرند.
منبع : برترینها
