زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

گفتگو: فاطمه استیری

دكتر شهركی؛ متخصص تغذیه و دانشیار تغذیه و رژیم درمانی، در خصوص رژیم غذایی مناسب در مسافرت‌های نوروزی گفت: «در طی مسافرت بهتر است از غذاهایی كه در منزل طبخ شده‌اند استفاده شود، چرا كه در این صورت افراد از نوع گوشت، حبوبات و مواد غذایی كه در آن استفاده شده مطلع هستند و بر بهداشت و سلامتی آن اشراف دارند، ولی اگر امكان حمل غذا برای افراد وجود ندارد، توصیه می‌شود از مكان‌هایی غذا تهیه كنند كه هویت‌دار و شناسنامه‌دار هستند، یعنی غذاهایی كه در آنجا طبخ می‌شوند، از لحاظ بهداشتی سالم باشند و اصول تغذیه‌ای به درستی رعایت شده باشد.

مصرف غذاهای نامناسب و غیرسالم موجب بروز مشكلات گوارشی، اسهال، استفراغ و ... می‌شود. همچنین به افراد توصیه می‌شود در طول سفر از كنسروها استفاده كنند و قبل از استفاده حتما آنها را در آب بجوشانند، ولی اگر امكان جوشاندن وجود ندارد یا زمان كافی ندارند، درِ كنسرو را باز كنند و آن را گرم نمایند. قبل از باز كردن كنسرو هم باید به تاریخ مصرف آن توجه كرد كه نگذشته باشد. همچنین درِ كنسروها نباید برآمده باشد، چرا كه این برآمدگی نشان دهنده فاسد بودن كنسرو است». وی افزود: «یكی دیگر از موادی كه مصرف آن در طول مسافرت به مسافران توصیه می‌شود، استفاده از آب میوه‌ها و سبزیجات در طول مسیر مسافرت است.

 از آنجا كه به دلیل نشستن در ماشین از فعالیت فیزیكی و بدنی افراد كاسته می‌شود، این امكان وجود دارد كه به بعضی از بیماری‌های گوارشی از جمله یبوست مبتلا شوند، بنابراین توصیه می‌شود از میوه‌ها و سبزیجات، به‌خصوص انواعی كه می‌توان با پوست خورد (مثل سیب، خیار و ...) استفاده كنند. نوشیدن آب به مقدار كافی و خوردن سالاد به همراه لیمو هم از راه‌های دیگر جلوگیری از ابتلا به یبوست است. 

افراد باید تا حد امكان در طول مسافرت از یخچال استفاده كنند و میوه‌ها، سبزیجات و موادغذایی را در جای خنك و یا جایی كه از لحاظ دمایی متعادل است نگهداری نمایند و اگر احساس كردند میوه، سبزی و یا مواد غذایی دیگر طراوت اولیه را ندارد و یا بوی نامطبوعی دارد، حتما از مصرف این مواد غذایی خودداری كنند، چرا كه می‌تواند باعث ایجاد بیماری‌های گوارشی مخصوصا اسهال شود».

این متخصص تغذیه در خصوص رژیم غذایی برای افرادی كه دارای سیستم ایمنی ضعیفی هستند، گفت: «برای افزایش ایمنی بدن می‌توان از انواع آنتی‌اكسیدان‌ها و بعضی مواد مغذی كه در تقویت سیستم ایمنی بدن موثر هستند (مثل انواع ویتامین‌ها) استفاده كرد. 

گوشت‌ها، سبزیجات و میوه‌جات از جمله موادغذایی هستند كه باعث افزایش قدرت ایمنی بدن می‌شوند. فردی كه سیستم ایمنی ضعیفی دارد، بهتر است در رژیم غذایی خود به خصوص در طول دوران مسافرت، از منابع غذایی حاوی ویتامین C (مثلا گوجه‌فرنگی، فلفل سبز و ...)  استفاده كند.

دكتر شهركی افزود: «از دیگر ویتامین‌هایی كه در سیستم ایمنی بدن نقش دارند، ویتامینB6 است كه در گوشت قرمز به وفور وجود دارد، بنابراین افراد باید در طول مسافرت از مواد غذایی حاوی ویتامین B6 به خصوص گوشت قرمز در حد ایده‌ال و مناسب استفاده كنند.

آهن هم در تقویت سیستم ایمنی بدن نقش مهمی ایفا می‌كند، اما نكته مهمی كه در خصوص بالا بردن توانایی سیستم ایمنی بدن باید به آن توجه كرد این است كه در دوران مسافرت حتما ورزش كنید و فعالیت‌های فیزیكی و ورزش قبل از دوران مسافرت، در این دوران هم ترك نشود».

دكتر مظفری؛ متخصص تغذیه و دانشیار دانشگاه علوم پزشكی یزد هم در این باره گفت: «دو اصل اساسی كه در خصوص رابطه بین تغذیه و سلامت باید به آنها توجه كرد، عبارتند از: سالم غذا خوردن و خوردن غذاهای سالم. منظور از سالم غذا خوردن این است كه یكسری اصول اولیه را در غذا خوردن حتما رعایت كنیم. یكی از اصول سالم غذا خوردن كه معمولا در ایام تعطیلات و ایامی مثل ماه رمضان نادیده گرفته می‌شود، عدم استفاده بی‌رویه از مواد غذایی و پرخوری است.

اگر به سرانه مصرف مواد غذایی كشورهای جهان نگاه كنید، متوجه خواهید شد كه كشور ما، در مصرف نوشیدنی‌هایی مثل چای و نوشابه سرآمد همه كشورهاست. حتی در مصرف فست فودها هم به یكی از كشورهای پرمصرف تبدیل شده است. در مقابل این افراط، تفریط وجود دارد؛ یعنی از مواد غذایی كه باید بیشتر استفاده شوند، كمتر مصرف می‌كنیم.

دكتر مظفری سلامت ماده غذایی را اصل مهمی در رژیم غذایی دانست و گفت: «متأسفانه در ایام عید و مسافرت‌ها به سلامت غذاها اهمیتی داده نمی‌شود و در نتیجه مشكلات زیادی ایجاد می‌شود. اینكه چه غذاهایی را همراه خود ببریم، غذا سالم باشد، فساد ‌پذیر نباشد، چه رستوران‌هایی مناسب‌تر هستند و ...، از اصولی هستند كه باید مورد توجه قرار گیرند، چرا كه عدم توجه به این موارد هزینه‌هایی را به بار خواهد آورد، بنابراین در همه شرایط، مخصوصا در تعطیلات و مسافرت‌ها نباید دو اصل سالم غذا خوردن و خوردن غذاهای سالم را فراموش كرد». 

برای خواندن بخش دوم - راهنمای تغذيه در نوروز و سفر - اینجا کلیک کنید.