زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

دکتر امید صالحیان؛ فیزیولوژیست ورزشی

اثر ورزش تنها بر درمان و پیشگیری از بیماری‌‌های جسمی مانند بیماری‌‌های قلبی عروقی نیست.بلکه می‌‌تواند عامل موثری در درمان بیماری‌‌های روحی روانی مانند افسردگی نیز باشد. افسردگی  معمولا با بی حالی و رخوت در ارتباط است. به همین دلیل هم عدم فعالیت فیزیکی  این وضعیت را تشدید می‌‌کند. از بارزترین مزایای فعالیت‌‌های ورزشی منظم و پیوسته می‌‌توان به افزایش سطح انرژی بدن اشاره نمود که می‌‌توان بوسیله ان با قدرت و توانایی بیشتری به قعالیت‌‌های روزانه پرداخت و رضایت مندی مناسب برای شما حاصل شود.

از شناخته شده ترین مزایای فیزیکی ورزش منظم  می‌‌توان به کاهش وزن اشاره نمود که، که به نوبه خودش تاثیر مستقیمی بروی ظاهر و سطح اعتماد بنفس فیزیکی می‌‌گذارد. با یک رژیم ورزشی مرتب سوزاندن کالری و ایجاد ساختار بدنی ساده تر، از سطح اعتماد بنفس و عزت نفس افزایش یافته تان بهره مند می‌‌شوید.

یافته‌‌ها نشان می‌‌دهد که  کسانی که تصویر جسمی مثبتی در ذهن شان دارند احتمال بیشتری دارد که زندگی شاد و رضایت بخش‌تری داشته باشند. انجام فعالیت ورزشی با تقیوت سیستم ایمنی بدن و افزایش فاکتور‌‌های مفید مانع از پیدایش بیماری می‌‌شود و این نیز سبب افزایش شادابی و رضایت مندی افراد می‌‌گردد.

بعد از اجرای  تمرین، بهبود چشم انداز روانی تان  از اولین مواردی است که افراد مشاهده می‌‌کنند است. مغز  با آزاد‌سازی مواد شیمیایی متعدد به  کاهش استرس و درد فیزیکی می‌‌پردازد  در نتیجه، از سطح خلق و خوی بهتر و چشم انداز مثبت تری در زندگی بهره مند خواهید شد. در نتیجه، احساس بهتری برای درگیر شدن با مشکلات  و حل انها  خواهیم داشت، و این نیز به نوبه خود سبب افزایش شادابی افراد می‌‌گردد.

نقش هورمون بر کاهش افسردگی

یکی از تأثیرات ورزش، رهایی از افسردگی است. شما با ورزش میزان و ترشح هورمونی به نام«اندروفین» «Endrophine» را بالا می‌برید.

حال چگونه اندروفین باعث تغییرات خلق و خوی ما می‌شود؟

پس از ورزش این هورمون که مربوط به بافت عصبی است. توسط «هیپوتالاموس» ساخته می‌شود و به کمک «هیپوفیز» به جریان خون وارد می‌شود. «اندروفین» وارد اعصاب انتقال دهنده درد به مغز می‌شود. پس از آن به گیرنده‌های «تسکین دهنده درد» در «نرون» متصل می‌شود. این گیرنده‌ها مثل گیرنده‌هایی است که داروهایی چون «مورفین» به آن اتصال پیدا می‌کنند.

«اندروفین» با تأثیر بر روی «گیرنده‌های عصبی» مانع آزاد شدن مولکول‌های پیام رسان عصبی از پایانه عصب می‌شود. بنابراین هیچ پیام دردی به مغز نمی‌رسد. به همین دلیل این هورمون را بی‌حس کننده و تخفیف دهنده درد می‌دانند. همین اثر اندروفین به بدن باعث حس خوشحالی و نشاط در فرد می‌شود، در حالی که درد را نیز کاهش می‌دهد و فشارهای عصبی را کم می‌کند و باعث تخلیه تنش می‌شود. به همین دلیل آن را مسکّن طبیعی بدن می‌نامند.

چگونه ورزش کردن باعث آزاد سازی «اندروفین» می‌شود؟

(اندروفین شامل 4 نوع آلفا- تبا- سیگما و گاما است.) در زمان ورزش کردن سطح با اندروفین خون در بالاترین میزان خود قرار می‌گیرد. در زمان انجام حرکات سریع بیش از 30 دقیقه ، تا پنج برابر نسبت به زمان استراحت افزایش پیدا می‌کند، البته نسبت از شخصی به شخص دیگر با توجه به میزان استمرار او در ورزش فرق می‌کند.

هر چه بیشتر تمرین داشته باشید و حرکات ورزشی‌تان منظم‌تر و مرتب‌تر باشد، بدن شما به طور طبیعی در مقابل این ماده مقاومت بیشتری نشان می‌دهد و اینجاست که باید برای رسیدن به آن خوشحالی و نشاط شدت تمرینات را بالا ببرید تا بدن بتواند همان میزان «اندروفین» را تولید کند. هورمون دیگری که در شادی نقش مهمی دارد و در اثر فعالیت ورزشی به میزان زیادی افزایش می‌‌یابد اکسی توسین است.

تاثیر اکسی توسین بر احساسات

اکسی توسین علاوه بر بهبود و تسهیل روند زایمان و شیردهی، بخش‌‌هایی از مغز را که مسئول رفتارهای احساسی، شناختی و اجتماعی هستند، تحت تاثیر قرار می‌‌دهد. مطالعات نشان می‌‌دهد که این هورمون به طرق مختلف بر روی عملکردهای رفتاری تاثیر می‌‌گذارد. علاوه بر این، عامل بروز رفتارهای انسان دوستانه و پاسخ‌‌های عاطفی و در نتیجه ایجاد حالات زیر در انسان است:

 آرامش    

 اعتماد

 ثبات روانی

 شادی و خنده

البته برخی از محققان معتقدند که اکسی توسین به تنهایی درایجاد حالات عاطفی نقشی ندارد، بلکه یکی از مهم‌ترین اجزا سیستم پیچیده نوروکمیکال (شیمیایی عصبی) است که به بدن اجازه می‌‌دهد تا با شرایط عاطفی تطبیق یابد.

تحقیقات علمی نشان می‌‌دهد که اکسی توسین ترشح شده در مغز، رفتارهای اجتماعی نظیر مراقبت مادرانه، پیوند میان زوجین، فعالیت جنسی، حافظه اجتماعی و اعتماد را کنترل می‌‌کند. همچنین، واکنش‌‌های ناشی از استرس از جمله نگرانی را تخفیف می‌‌دهد. خاصیت ضداضطرابی این هورمون در تعدادی از گونه‌‌های جانوران به اثبات رسیده است.

در جریان ورزش کردن، از مغز و نمود داخلی انسان، مقدار بیشتری هورمون‌های شادی بخش و التیام دهنده ترشح می‌شوند. در این راستا می‌توان گفت که در افرادی که به‌طور منظم ورزش می‌کنند میزان بیشتری هورمون سرتونین، کورتیزول، اندورفین و آنکفالین و برخی دیگر از هورمون‌ها و واسطه‌های شیمیایی ترشح می‌شوند که قادر هستند علاوه بر تسکین درد و ناراحتی بر مقاومت دفاعی بدن بیفزایند و از بروز افسردگی و احساس پوچی و یأس جلوگیری كنند و بر شادی انسان بیافزایند.