امید صالحیان؛ كارشناس ارشد فیزیولوژی ورزش
یکی از شایع ترین دردهایی که اغلب افراد تجربه آن را دارند، درد گردن است. از علل ایجاد این درد میتوان به کشیدگی عضلات گردن، کم شدن فاصله بین دیسک مهرههای گردن، فتق دیسک و فشار بر عصبهای ناحیه سر و گردن اشاره کرد. هنگامی که عضلات گردن بر اثر گرفتگی، دردناک میشوند، این عضلات برای جلوگیری از حرکت بیشتر سفت میشوند و این درد تشدید میشود.
گاهی اوقات این عضلات سفت اعصاب موجود در ناحیه را تحت فشار قرار میدهند و این اتفاق خود باعث انتشار رو به بالای درد به پشت گردن و گوشها میشود. درد مكانیكی زمانی اتفاق میافتد كه مفصل بین دو استخوان در وضعیتی قرار بگیرد كه سبب كشش بیش از حد نسوج نرم اطراف مفصل شود.
یكی از علل گردن دردها بامنشاء مكانیكی این است كه رباطها و بافتهای نرم احاطهكننده مهرهها بیش از حد كشیده شوند بدون آنكه اسیب جدی ببیند. این كشیدگی بیش از حد ممكن است به علت نیروی خارجی باشد كه سبب كشیدگی شدید و ناگهانی گردن شود مانند تصادف و یا طی ورزش. عواقب كشیدگی بیش از حد بافتهای نرم هنگامی به وجود میآید كه كشیدگی به اسیب جدی بافت منجر شود.
بر خلاف تصور همگان كه فكر میكنند گردن درد اغلب به علت رگ به رگ شدن عضلات گردن است، هرگاه نیروی وارد شده به عضلات بیش از حد ممكن باشد بافتهای نرم زیرین مانند كپسولها و رباطها آسیب میبینند و تشكیل اسكار (جوشگاه) میدهند. بعلت عدم استفاده از ورزشهای مناسب برای كشش تدریجی و افزایش طول این جوشگاهها (كه خاصیت ارتجاعی عضلات را كم كردهاند) ما دچار گردن درد دائمی میشویم. فشار و آسیب بیش از حد به رباطهای اطراف دیسك منجر به بیرونزدگی دیسك شده و باعث درد شدیدی میشود.
علل كشش بیش از حد رباطها
1- نشستن در مدت طولانی به وضعیت بد
2- خوابیدن به طرز غیرمطلوب در طول شب
3- فشار زیاد به یك نقطه وارد شده در هنگام كار و استراحت
نواحی احساس درد
محل بروز درد ناشی از ناراحتیهای گردنی در افراد مختلف متفاوت است. در اولین حمله معمولا درد در قاعده گردن و یا نزدیك به آن شروع میشود (در مركز) یعنی در یك طرف این درد طی چند روز كاهش مییابد. در حملات بعدی درد ممكن است در امتداد هر دو شانه به طرف بالای یك شانه سپس به خارج سیر كند. و یا بهسمت پایین و در مچ پا و كف دست حالت سوزن سوزن و یا كرخی در انگشتان ایجاد كند.
گاهی درد از قسمت پس سر به طرف بالای سر یا پشت چشم بصورت یك طرفه یا دوطرفه پخش شود. در هر یك از موارد ذیل نباید قبل از مشورت با پزشك یا متخصص توانبخشی تمرین ورزشی ارائه شود.
1- اگر نزدیك مچ دست خود درد داشته باشید و در انگشتانتان حالت سوزن سوزن شدن و یا بیحسی احساس كنید. 2- اگر اخیرا پس از تصادفی شدید مشكلاتی در گردن خود پیدا كردهاید. 3- اگر اخیرا دچار سردرد شده اید در این حالت لازم است چشمها و عینك شما كنترل شود. 4- در صورت بروز سردردهای شدید بدون علت كه رفع نشده و به تدریج بدتر شده است.
5- در صورت بروز سردردهای دوره ای كه با تهوع و سرگیجه همراه هستند. نشستن متمادی بر پشت میز كار آن هم حدود هفت الی هشت ساعت كاری بس دشوار است كه اغلب كارمندان به آن مشغول هستند. حال تصور كنید كه اگر شرایط محیطی به خصوص میز و صندلی با وضعیت جسمانی فرد مطابقت نداشته و اساسا استاندارد نباشد، چه میزان میتواند در ایجاد دردهای ستون فقراتی نقش داشته و در نتیجه بر كارایی فرد نیز تاثیرگذار باشد.
در میان دردهای ستون فقرات یكی از شایعترین دردهایی كه در میان كارمندان و اصولا افرادی كه به جهت شرایط شغلیشان مدت زیادی با گردن خمیده كار میكنند بسیار دیده میشود، گردن درد است. پس از مدتی تكیه به سمت عقب به طور مثال در اتومبیل یا پشت میز كار به علت اینكه عضله نگه دارنده خسته میشوند سرو گردن به سمت جلو متمایز میشوند در نتیجه سر نسبت به بدن جلوتر قرار میگیرد كه به مرور زمان ما را دچار مشكل میكند.
بدن ما در حالت عادی برای هفته ای 6 روز و روزی 6-8 ساعت نشستن تعبیه نشده است. قرار گرفتن سر به سمت جلو در مدت طولانی سبب جابهجایی دیسك میشود. جدا از همه این مسائل استفاده از صندلی مناسب در منزل، محیط كار و اتومبیل نقش بسیار مهمی در پیشگیری از این ضایعهها دارد. وضعیت قرار گیری گردن و سر شماهنگام خواب و استراحت و دراز كشیدن عامل بسیار مهمی در ایجاد دردهای گردنی است...
برای خواندن بخش دوم- ورزشهای مناسب گردن- اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش سوم- ورزشهای مناسب گردن- اینجا کلیک کنید.