تحریریه ماهنامه دنیای سلامت
بیماران دیابتی باید توجه بیشتری به آنچه می‌خورند داشته باشند. پزشكان و متخصصان تغذیه مصرف برخی غذاهای مغذی را به بیماران دیابتی توصیه می‌كنند كه حاوی چهار نوع ماده سالم مغذی، همچون فیبر، امگا 3، كلسیم و ویتامین D است.
رعایت رژیم غذایی، خط اول کنترل دیابت نوع 2
مهم‌ترین بخش درمان دیابت، رعایت برنامه غذایی صحیح است. حتی اگر بیمار برای كنترل دیابت قرص یا انسولین استفاده كند، ولی بیش از حد مواد غذایی حاوی قند و چربی مصرف نماید، قند خون او كنترل نمی‌شود؛ چون غذای اضافی در بدن به چربی تبدیل می‌شود. اضافه وزن ناشی از افزایش بافت چربی، حساسیت سلول‌های بدن را به انسولین كاهش می‌دهد و در نتیجه غلظت قند خون بالا می‌رود. گاهی اوقات با كاهش 5 تا 10 كیلوگرم از وزن بدن، بر اساس یك برنامه درست غذایی، می‌توان دیابت نوع 2 را كنترل كرد. بنابراین غذای مبتلایان به دیابت باید كم‌چرب، حاوی پروتئین كافی، فاقد قندهای ساده و دارای فیبر زیاد باشد. لازم است، این بیماران از حجیم خواری، مصرف غذاهای شیرین و پرچرب پرهیز و به طور مداوم قند خون خود را كنترل كنند.
لـــوبیا
لوبیاها سرشار از فیبر هستند كه موجب احساس سیری، تثبیت قندخون و كاهش كلسترول می‌شوند. در هر نصف فنجان لوبیای سفید، حدود 100 میلی‌گرم كلسیم وجود دارد و این مقدار 10 درصد از نیاز روزانه بدن به كلسیم را تامین می‌كند. لوبیاها همچنین سرشار از پروتئین می‌باشند. چربیهای اشباع‌شده كمی دارند و همان‌طور كه می‌دانید افزایش چربیهای اشباع‌شده بیماری‌های قلبی- عروقی را در پی دارند. انواع لوبیا را می‌توان به سالاد، سوپ و بسیاری غذاهای دیگر اضافه كرد. خوشبختانه لوبیاها تنوع زیادی دارند و همیشه و همه‌جا به اشكال مختلف یافت می‌شوند.
سالمون
شاید متخصصان تغذیه تا به حال آنقدر كه لازم است مصرف این ماهی سالم را به مردم توصیه نكرده‌اند. سالمون سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 است. این چربیهای سالم خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و همچنین التهابات بدن را كاهش می‌دهند و مقاومت انسولین بدن را تنظیم كرده و بهبود می‌بخشند. سالمون یكی از بهترین منابع غیرلبنی سرشار از ویتامین D است.
لبنیات
هیچ نوع ماده غذایی در تمام دنیا به اندازه لبنیات حاوی كلسیم و ویتامین D نیست. یك تركیب فوق‌العاده برای كاهش قندخون شامل شیر، پنیر محلی و ماست می‌باشد. براساس برخی تحقیقات و بررسی‌ها، زنانی كه روزانه بیش از 1200 میلی‌گرم كلسیم و Iu 800 ویتامین D مصرف می‌كنند، 33 درصد كمتر از سایر زنان در معرض دیابت قرار دارند. این میزان كلسیم و ویتامین D را می‌توان از سایر مواد مغذی دیگر نیز تامین كرد؛ ولی هیچ‌كدام جای تركیب فوق‌العاده محصولات لبنی را نخواهند گرفت. بهتر است هنگام مصرف محصولات لبنی، به كم‌چرب بودن آنها توجه كنید. بنابراین، به جای نوشابه و برخی آب میوه‌های غیرطبیعی و چاق‌كننده، شیر بنوشید. مصرف ماست و پنیر محلی را فراموش نكنید. برای تهیه سوپ از شیر استفاده نمایید.
ماهی تن
نوع دیگری از ماهی‌های بسیار سالم، ماهی تن است. این ماهی حاوی امگا3 و ویتامین می‌باشد؛ اما از آنجا كه حاوی جیوه زیادی است، مصرف بیش از اندازه آن می‌تواند برخی مشكلات عصبی را به وجود آورد؛ به همین دلیل بهتر است مصرف آن را كمی محدود كرده و هفته‌ای 360 گرم ماهی تن مصرف كنید. از این ماهی می‌توان در سالاد و یا ساندویچ استفاده نمود.
گردو
فقط 30 گرم گردو (حدود 14 نیم گردو) حاوی حدود 2 گرم فیبر، 6/2 گرم اسید آلفالینولینك و امگا3 می‌باشد، ولی از طرفی همین میزان گردو 185 كالری دارد و باید مراقب افزایش وزن بود. گردوی خرد شده را می‌توان به راحتی در تمام ساندویچ‌ها با پنیر و خرما استفاده كرد.
كاكائوی سیاه
حاوی آنتی‌اكسیدان فلوونوید است و موجب تنظیم كلسترول بد و خوب می‌شود. همچنین، فشار خون را كاهش می‌دهد. حدود 30 گرم كاكائوی سیاه، 136 كالری و 5/8 گرم چربی دارد.
جو
یكی از سالم‌ترین انواع حبوبات، جو است كه سرشار از فیبری به نام «بتاگلوكان» می‌باشد. پژوهش‌ها نشان می‌دهند كه بتاگلوكان می‌تواند كلسترول LDL را از طریق جلوگیری از توانایی بدن برای جذب آن كاهش دهد. مصرف روزانه 3 گرم جو، موجب كاهش 8 درصد كلسترول LDL می‌شود.مصرف جو همچنین می‌تواند به ثبات میزان قندخون كمك كرده و موجب احساس سیری و در نتیجه كاهش وزن شود. حبوبات مقدار زیادی كلسیم دارند. قبل از مصرف جو بهتر است مقداری از آن را شب قبل خیس كنید تا ایجاد نفخ نكند و بعد آن را به سوپ، كباب و برنج بیفزایید.
توت‌ها
توت‌ها شكلات‌های طبیعی محسوب می‌شوند، اما علی‌رغم تركیب شیرین‌شان سرشار از فیبر و آنتی‌اكسیدان هستند. این آنتی‌اكسیدان‌ها پلی‌فنول‌ها نام دارند. یك فنجان شاتوت حاوی 6/7 گرم فیبر و 5/3 گرم آنتی‌اكسیدان است. براساس پژوهش‌ها، افرادی كه در معرض ابتلا به بیماری‌های قلبی هستند، اگر به مدت 8 هفته، توت بخورند، فشار خونشان كاهش و كلسترول خوب بدنشان (HDL) افزایش می‌یابد. توت‌ها آنقدر طعم و مزه دارند كه بتوان آنها را به تنهایی میل كرد؛ اما در كنار برخی سالادها نیز تركیب دلنشین و خوش‌طعمی ایجاد می‌كنند. اگر توت تازه را به خوبی فریز كنید، می‌توانید از آن در طول سال استفاده نمایید.
خرما
این میوه جویدنی معمولا زیاد جدی گرفته نمی‌شود. سطح صاف، قهوه‌ای رنگ و چسبنده‌ای دارد و وقتی داخل دهان‌تان می‌گذارید، می‌توانید از طعم شیرین و دلچسب و بافت فوق‌العاده‌اش بهره‌مند شوید. این میوه طبیعی حاوی فیبر (حدود 4 گرم در هر هفت دانه) و برای افراد دیابتی یك میان وعده مناسب است. همچنین حاوی آنتی‌اكسیدان می‌باشد و میزان آنتی‌اكسیدان آن بیشتر از فلفل، براكلی و انگور است. خرما را می‌توان همراه با گردو مصرف كرد تا طعم بهتری داشته باشد. خرما در كنار نان هم مزه دلچسبی ایجاد می‌كند.
سبزیجات
با شنیدن این كلمه شاید اولین چیزی كه به یاد آن می‌افتید، كاهو باشد؛ اما شلغم، چغندر و خردل را نیز باید جزء سبزیجاتی دانست كه سرشار از فیبر و كلسیم هستند. مصرف سبزیجات برای سلامت قلب نیز مفید است. ویتامین B موجود در این سبزیجات موجب كاهش سطح هموسیستین می‌شود. هموسیستین یك نوع آمینواسید است كه میزان زیاد آن خطر بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد. (mcg) 400 فولیت به طور روزانه 25 درصد از هموسیستین را كاهش می‌دهد.
عدس
عدس از خانواده حبوبات و سرشار از فیبر می‌باشد. 1 فنجان عدس پخته‌شده حاوی (mcg) 360 فولیت است. عدس پروتئین فراوان و ویتامین‌ها و املاح مختلفی نیز دارد. عدس را می‌توان با برنج و سوپ استفاده كرد. كمی فلفل و سیر به عدس پخته‌شده اضافه كنید تا طعم بهتری پیدا كند و بعد آن را میل نمایید.
بذر كتان
بذر كتان شاید خیلی كوچك به نظر برسد، اما منبع غذایی سالم و كاملی است. این بذر سرشار از فیبر و اسید آلفا لینولئیك می‌باشد. براساس تحقیقات، ارتباط نزدیكی بین افزایش میزان اسید آلفالینولئیك و كاهش خطر بیماری‌های قلبی، حملات قلبی و سایر مشكلات عروقی وجود دارد. این دانه‌های جادویی باعث كاهش كلسترول و قندخون می‌شوند. بذر كتان را می‌توان به تمامی غذاها مثل جو، پنیر و برخی میوه‌ها اضافه كرد.
كره بادام‌زمینی
چه باور كنید چه نه، تحقیقات حاكی از آن است كه كره بادام زمینی موجب كاهش خطر دیابت می‌شود. حدود دو قاشق غذاخوری كره بادام زمینی حاوی 2 گرم فیبر است. این ماده غذایی حاوی چربیهای تك‌اشباع‌شده می‌باشد؛ اما از آنجا كه كالری زیادی دارد، باید به میزان مصرف آن توجه نمود.
