دكتر محمدحسین صالحی سورمقی؛ دکترای فارماکوگنوزی
آقای دكتر صالحی سورمقی برخی گیاهان، میوه‌ها و سبزیجات مفید برای پیشگیری، درمان و بهبود سریع‌تر آنفلوانزا و سرماخوردگی را به شما معرفی می‌نمایند و طریقه مصرف آنها را آموزش می‌دهند.
مركبات و سرماخوردگی
استفاده از مركبات در تمام فصول و به‌خصوص در فصل زمستان یكی از توصیه‌های مفید است. مركبات با داشتن ویتامین C قابل ملاحظه و تركیباتی به نام فلاوونوئیدها می‌توانند مقاومت و ایمنی بدن را در مقابله با میكروب و ویروس‌ها افزایش دهند و در جلوگیری از سرماخوردگی و تسریع درمان آن نقش مهمی داشته باشند. همچنین مصرف آبلیمو یا مخلوط عسل و آبلیمو در درمان سرماخوردگی، به ویژه برای بهبود سرفه و جلوگیری از خشونت صدا مفید است.
شلغم و سرماخوردگی
متاسفانه مردم از ارزش واقعی شلغم و خواص آن اطلاع كافی ندارند. در اینجا به شیوع سرماخوردگی به‌طور خلاصه در مورد این گیاه صحبت می‌كنیم. شلغم گیاهی است دو ساله با ریشه متورم كه مورد استفاده قرار می‌گیرد. شلغم دارای واریته‌های گوناگون و به رنگ‌های سفید، سفید با لكه‌های گلی یا بنفش، سبز، زرد و یا گلی مایل به قرمز است. این گیاه بومی غرب آسیاست و قرن‌هاست به‌عنوان خوراك دام و انسان مصرف می‌شود و قبل از پیدایش سیب‌زمینی یكی از محصولات عمده خوراكی مردم اروپا بوده است. در طب سنتی آسیا عقیده بر این بود كه خوردن شلغم باعث افزایش انرژی و سلامت خون می‌شود.
از دیگر خواص شلغم می‌توان به رفع مشكلات دستگاه ادراری، كاهش اسید اوریك و تا حدی درمان نقرس، دفع سنگ كلیه، مشكلات تنفسی، مانند احتقان بینی، برونشیت، سرفه، زكام و سل اشاره كرد. از عصاره (آب) شلغم به صورت خوراكی می‌توان استفاده نمود. در پژوهش‌های جدید، تركیبات مهم شلغم شناسایی شده كه عبارتند از: قندها، بتاكاروتن، پتاسیم، كلسیم، سدیم، فسفر، آهن، ویتامین B1، ویتامین B2، ویتامین B3، ویتامین C و تركیباتی به نام گلوكوزینولات‌ها كه دارای خاصیت ضد سرطانی هستند. یكی از مهم‌ترین تركیبات موجود در شلغم مواد گوگرددار است كه در این خانواده به وفور یافت می‌شوند.
این تركیبات دارای خواص ضد میكروبی و ویروس قوی بوده و به‌خصوص در رفع عفونت‌های دستگاه تنفس مؤثرند. همچنین تركیباتی بخار شونده هستند، حتی در محیط‌های سربسته و مسكونی می‌توانند اثرات ضد میكروب و ویروس خود را تا حدی اعمال كنند. بنابراین بخارات حاصله از پختن شلغم نیز مفید است. پژوهش‌های جدید نشان می‌دهد خواصی را كه مردم قدیم و در طب سنتی درباره شلغم ادعا می‌كردند، در اكثر موارد صحیح است. ابن سینا دانشمند نامی ایران در كتاب قانون راجع‌به شلغم گفته است: شلغم یا شلجم بیابانی و كاشتنی دارد. شلغم كاشتنی از بیابانی كم غذاتر است. طبیعت هر دو نوع مرطوب و گرم است.
شلغم پخته با گوشت چرب، سینه و گلو را نرم می‌كند. شلغم در معده زیاد ماندگار است. گویند خوردن شلغم خام و پخته به نفع چشم است. آبش ادرار آور است. شلغم قوای جنسی را زیاد می‌كند و تخم آن نیز همین خاصیت را دارد. شلغم خوب دارای مشخصات زیر است: باید سفت و تو پر باشد؛ در غیر این صورت كهنه بوده و نفخ آن زیادتر است. پوست شلغم باید براق، شفاف و صاف باشد. شلغم باید سنگین و درون آن روشن و شفاف باشد. شلغم‌های كوچك، شیرین‌تر و شلغم‌های بزرگ موثرترند!
دم نوش های مفید برای سرماخوردگی
دم كرده گل ختمی یا گل پنیرك و یا مخلوط آنها را می‌توان به‌عنوان خلط‌آور، ضد سرفه و جلوگیری از خشونت صدا و نرم كردن گلو مصرف نمود. طریقه مصرف آنها به این صورت است كه حدود 10 گرم از هر كدام را جداگانه و یا مخلوط آنها را با یك لیوان آب جوش دم می‌كنند. (15 - 20 دقیقه روی كتری یا بخار) سپس با صافی و یا پارچه متقال صاف نموده و تفاله را تا جایی كه موسیلاژ دارد، می‌فشارند.
باقیمانده تفاله دور ریخته و محلول غلیظ موسیلاژی به‌صورت خوراكی مصرف می‌شود. برای تاثیر بهتر و قوی می‌توان به آن یك قاشق عسل نیز اضافه كرد. و اما یكی از گیاهان مهم دیگر كه از قدیم و به‌خصوص در ایران در جلوگیری از سرماخوردگی، آنفلوآنزا و مشكلات تنفسی (از جمله برونشیت و زكام) مورد استفاده بوده و در حال حاضر مصرف بالایی دارد، شلغم می‌باشد.
