رکسانا خوشابی؛ کارشناس ارشد مشاوره
اگر شما در انجام كارها تنبلی می‌كنید، اگر كارهای عقب افتاده زیادی دارید، اگر در هنگام شروع كار احساس سنگینی و خستگی دارید و تا بخواهید استارت كاری را بزنید زمان زیادی می‌گذرد، پس باید هرچه زودتر تنبلی را كنار بگذارید و فكری برای انجام كارهای خود بكنید.
برای آنكه بتوانیم روی مهم‌ترین كارهایمان تمركز كنیم و آنها را طبق برنامه به اتمام برسانیم، سه سؤال وجود دارد كه باید مرتباً از خود بپرسیم.
سؤال اول این است: «مهم‌ترین و با ارزش‌ترین كارهای من كدامند»؟
این سؤال را ابتدا از خودمان بپرسیم و سپس اگر لازم باشد از رئیس، همكاران و دوستانمان. قبل از شروع به كار باید توجه‌مان را روی فعالیت‌های كاری‌مان متمركز كنیم و از پشت ذره‌بین ذهن‌مان، مهم‌ترین فعالیت‌های كاری خود را به طور شفاف و روشن ببینیم.
برای مثال برای كسی كه كارش بایگانی است، مرتب نگه داشتن بایگانی و حفظ نظم آن ممكن است مهم‌ترین كار اداری باشد (به طوری كه دسترسی به اطلاعات با صرف كمترین زمان و به سهولت امكان‌پذیر باشد) و برای كسی كه كارش برنامه‌نویسی است، مهم‌ترین كار، اشراف كامل به نرم‌افزار مورد استفاده است.
دومین سؤالی كه باید مرتب از خود بپرسید این است: «چه كاری است كه اگر من و فقط من خوب انجام بدهم تفاوت چشمگیری در زندگی و شغلم خواهد داشت»؟
این پرسش از بهترین سؤال‌ها برای دستیابی به حداكثر كارآیی فردی است. «چه كاری است كه شما و فقط شما می‌توانید آن را انجام دهید؟ و اگر خوب انجام دهید تفاوت چشمگیر یا تحول اساسی در زندگی یا كارتان ایجاد می‌شود»؟ برای نمونه اگر مسئول یك بخش اداری، با ارائه یك سیستم جدید بتواند كاغذ بازی یا همان بروكراسی اداری و رفت‌وآمد ارباب رجوع را كاهش داده و به صفر برساند، ممكن است تفاوت زیادی در كار و سپس در ارتقای شغلی خود ایجاد كند.
این سؤالی است كه باید مدام از خودمان بپرسیم و همه افراد موفق مرتبا از خود پرسیده‌اند. مطمئناً برای آن پاسخ روشن و صریحی وجود دارد. وظیفه ما این است كه این پاسخ روشن و صریح را پیدا كنیم و سپس قبل از اقدام به هر كار دیگری آن‌را شروع كنیم.
و سومین سؤال: «بهترین استفاده‌ای كه می‌توانم در حال حاضر از وقتم بكنم چیست»؟
این پرسش نیز، كلید اصلی مدیریت زمان، غلبه بر تنبلی و تبدیل شدن به فردی بسیار فعال و سازنده است. بهتر است كارهای مهم را اول انجام دهیم و كارهایی را كه در اولویت نیستند اصلاً انجام ندهیم.
هرچه پاسخ‌های ما به این پرسش‌ها دقیق‌تر و روشن‌تر باشد، آسان‌‌تر می‌توانیم کارهایمان را اولویت‌بندی کرده و برتنبلی غلبه کنیم؛ برای مثال اگر یك كارمند باید یك نامه اداری را تایپ كند، از فروشگاه اداره چیزی بخرد، دستورالعمل جدیدی را به اطلاع سایر كارمندان برساند و قرارهای كاری مدیر را هم تنظیم كند، باید اینها را لیست كند و با گذاشتن شماره‌ای در جلوی آنها، ترتیب انجامشان را تعیین كند.
یكی از قوی‌ترین ابزارهای ذهنی ما برای رسیدن به موفقیت، توانایی ما در اولویت‌بندی درست كارهایمان است. بهتر است هر روز چند دقیقه‌ای را صرف فکر کردن به کارهایی بکنیم که باید انجام دهیم.
غلبه بر تنبلی
یكی از بهترین راه‌های غلبه بر تنبلی و انجام سریع‌تر كارها آن است كه قبل از شروع كار، تمام وسایل و ابزارها و چیزهایی را كه برای انجام كارمان بدان نیاز داریم آماده كنیم و دم دست بگذاریم. وقتی مقدمات و ابزار كار آماده باشد مانند یك تیرانداز، تفنگ آماده و پر در دست داریم و یا مانند یك كمانگیر تیر را در كمان گذاشته، به عقب كشیده و آماده تیراندازی هستیم.
حالا فقط كافی است تصمیم بگیریم و از مهم‌ترین كار شروع كنیم. چه كتاب‌ها كه هرگز نوشته نمی‌شوند، چه درجات علمی كه هرگز اخذ نمی‌شوند و چه بسیار كارهایی كه می‌توانستند زندگی آدم‌ها را دگرگون كنند، اما هرگز به انجام نرسیدند، آن هم فقط به این دلیل كه مردم اولین قدم را كه تهیه مقدمات است، برنداشته‌اند!
آماده كردن مقدمات درست مانند آماده كردن مواد مورد نیاز برای درست كردن یك غذا است. تمام اطلاعات، گزارش‌ها، جزئیات كار، مقالات، وسایل كار و هر چیزی را كه برای انجام و اتمام كار نیاز دارید جمع‌آوری کرده همه را دم دست می‌گذاریم. بدیهی است كه اگر وسایل، مواد اولیه و ابزار پخت غذا را آماده نكرده باشیم گرسنه خواهیم ماند، حتی اگر آشپز قابلی باشیم!
