زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

كیوان علوی‌زاده؛ كارشناس ارشد روان‌شناسی 

آیا شما نگران استرس‌های روزانه زندگی هستید؟

استرس می‌تواند یك فرد را در هم بشكند، اما همان استرس فرد دیگری را به مبارزه و چالش برای برخورد مفید و سازنده وادارد. به عبارت دیگر می‌توان گفت كه خوب یا بد بودن استرس فقط به سطح شدت محرك تنش‌زا و تداوم آن بستگی ندارد، بلكه نوع نگرش ما (رفتاری، شناختی، عاطفی) نیز در برخورد مفید یا مخرب با آن، نقش مهمی دارد.

بنابراین نگران تنش‌های زندگی نباشید. زندگی خود به خود ما را در مواجهه با محرك‌های تنش‌زا و نگران‌كننده قرار می‌دهد. اگر ما بیش از اندازه نگران استرس‌های روزانه زندگی باشیم، حتی استرس خفیف و خوب هم می‌تواند برای ما نامطلوب و بیماری‌زا باشد. شما برای زندگی كردن به تنش نیاز دارید. تنش آنقدرها كه شنیده‌اید بد نیست. تنش در واقع، لازمه سلامت و سازگاری با محیط است. افرادی كه تنش‌های شدید را تجربه می‌كنند مقاومتشان افزایش می‌یابد و همین، به آن‌ها كمك می‌كند تا بتوانند در مقابل بیماری‌ها مقاومت بیشتری نشان دهند. اگرچه، واكنش شدید، یعنی نگرانی و مراقبت بیش از اندازه در برابر تنش برای شما خوب نیست، خونسردی زیاد از خود نشان دادن هم می‌تواند به سلامت لطمه وارد سازد.

«زندگی بدون تنش اصلا زندگی نیست. در واقع گاهی ما آن‌قدر برای دوری جستن از تنش، خود را تحت فشار قرار می‌دهیم كه از لذت حاصل از تنش چالش برانگیز و مثبت، غافل می‌مانیم».

بنابراین در بعد جسمانی نیز نگرانی را كنار گذاشته و به موارد زیر توجه داشته باشید:

- اگر شما ورزش می‌كنید چون «باید» ورزش كنید، خودتان را از لذتی كه ورزش را سلامت‌آفرین می‌كند، محروم كرده‌اید. ورزش زیاد برای سلامتی لازم نیست. نیم ساعت ورزش، چند بار در هفته می‌تواند برای شما كافی باشد و جسم و ذهن شما را پرانرژی نگه دارد.

- اگر بیماری خاصی ندارید، مقداری چربی، قند و كلسترول برای بدنتان ضروری است. رژیم سبزی زیاد همیشه لازم نیست، بدن شما به پروتیین نیز نیاز دارد. از طرفی به همان اندازه یا بیشتر از آنچه شما می‌خورید، صرف غذا در محیطی كه قرار دارید و با كسانی كه به آن‌ها اهمیت می‌دهید، فواید غذایی زیادی نصیب شما می‌كند.

- اكثر بیماری‌ها ظرف چند روز از بین می‌روند (ولی به هر حال برای بهبودی نیاز به زمان است) و برخی از آن‌ها برای تقویت سیستم ایمنی بدن لازم هستند. آنچه سبب بروز نشانه‌های بیماری‌ می‌شود، در واقع نتیجه فرآیندهایی است كه در بدن به طور خودكار انجام می‌شود و برای شفابخشی شما لازم است. كمی آب‌ریزش بینی، تب مختصر، مقداری سرفه در خدمت حفظ سلامتی هستند. بنابراین مراقب نشانه‌ها باشید ولی نگران آن‌ها نباشید.

- مطلب زیادی درباره شخصیت نوع A(type A personality)، نوشته شده است. این افراد به طور مزمن عصبی هستند، تند صحبت می‌كنند و برای كارهایشان بسیار عجله دارند. نظریه‌ای وجود دارد كه شخصیت A ممكن است عامل موثری در بیماری قلبی و فشار خون باشد. پژوهش‌های اولیه این نظریه را تایید نمودند ولی در پژوهش‌های جدیدتر این موضوع حمایت نشد، بلكه خصومت و بدبینی را به عنوان عوامل موثر در بیماری قلبی مطرح كردند.

یعنی افراد تیپ A كه نگرش منفی، بدبینانه و خصمانه‌ای به زندگی دارند، بیشتر در معرض بیماری قلبی قرار دارند؛ در حالی كه افراد تیپ A با نگرش مثبت به زندگی، كمتر در معرض این خطر هستند. قلب، قوی‌ترین عضله بدن است و چنانچه ما، آن را هر روز از قرص شادی و لذت سالم و متعادل محروم نسازیم، با بالا رفتن سن ضعیف نخواهد شد. پیوسته نگران خطرهای تهدیدكننده قلب بودن می‌تواند ما را به فردی عصبی مبدل سازد.

براساس پژوهشی جدید در ژورنال APA بیان شده است: اگرچه پیرشدن اغلب با مشكلات خاص خود مرتبط است، اما افراد با افزایش سن شادتر می‌شوند. پاره‌ای از شواهد نشان می‌دهند كه افراد سالمند در بعضی جنبه‌های حل مسئله، یا مهارت‌های شناختی برترند و كارایی خوبی نشان می‌دهند. شاید به همین دلیل، اصطلاح «پیر خردمند» در زبان بسیاری از مردم دنیا رایج شده است. حتی در طول تاریخ افراد زیادی در سنین پیری، نبوغ خود را ظاهر ساخته‌اند، مثلا گوته «Goethe» اثر جاودانه خود را در 82 سالگی تحت عنوان «فاوست» (Faust) به اتمام رساند.

از لحاظ جسمانی نیز پاره‌ای از سالمندان در سنین بالا عملكردهای برجسته‌ای داشته‌اند. اگر بتوانیم در كنار پذیرش جنبه‌های منفی این مرحله، به جنبه‌های مثبت آن نیز توجه و تاكید داشته باشیم، پیری به دوره‌ای مطلوب تبدیل خواهد شد. پس از تلاش بیهوده و افراطی برای سیراب كردن «كودك درون» دست بردارید و شروع به راضی كردن «بزرگسال درونی» كنید. یك هنرپیشه كمدی در یك‌صدمین سالگرد تولدش رمز طول عمر خود را چنین بیان كرد: «نگران پیر شدن نباشید، انگیزه‌ای برای از رختخواب بیرون آمدن داشته باشید».

تذكر

البته موارد بالا، نباید ذهنیت و احساس امنیت كاذبی در ما به وجود آورد. نادیده گرفتن توصیه‌های علمی بهداشتی و پزشكی، نشانه بی‌دقتی بوده و گاه بسیار خطرناك است. یعنی دور از خرد است كه شما با بی‌احتیاطی در تغذیه، سیگار كشیدن، ورزش نكردن، ... و استفاده نكردن از كمك‌های تخصصی، سلامت خود را به خطر اندازید. از طرفی، اینكه اجازه دهیم برخی توصیه‌های تایید نشده (و خبرهای بهداشتی كه گاه یكدیگر را نفی می‌كنند) بر زندگی ما حاكم شوند، غیرعقلانی و نگران‌كننده بوده و می‌تواند داشتن یك زندگی متعادل را محدود سازد.