دانستنی های پزشکی
«بارفیكس» چندان در افزایش قد، كارساز نیست
یك فوق تخصص غدد، شایع‌ترین دلیل کوتاهی قد را ژنتیكی و بسته به سرشت افراد دانست و گفت: این مساله در کودکان با والدین قدکوتاه طبیعی است و با هیچ دارو و آمپولی برطرف نمی‌شود. دكتر «محمدرضا مهاجری تهرانی»، با اشاره به اینكه افزایش رشد قد در سه مرحله صورت می‌گیرد گفت: در دو سال اول زندگی حدود 25 سانتی‌متر و از دو سالگی به بعد، هر سال به طور متوسط كودكان 6 سانتی‌متر قد می‌كشند؛ اما در نزدیكی سنین بلوغ سرعت رشد قد كمتر خواهد شد. وی افزود: با شروع دوره بلوغ یك جهش رشد قد در دختران در حدود 20 تا 25 سانتی‌متر و در پسران به طور متوسط 25 تا 30 سانتی‌متر ایجاد می‌شود و در صفحات رشد( صفحات غضروفی استخوان) امكان افزایش قد، پس از آن وجود نخواهد داشت. دكتر مهاجری تهرانی با بیان اینكه قد كودك به طور دقیق بر اساس منحنی‌های استاندارد رشد سنجیده می‌شود بیان كرد: قد و وزن كودك در این منحنی قرار داده و اگر كودك خارج از محدوده نرمال باشد بررسی‌های آزمایشگاهی تجویز می‌شود. وی با اشاره به این كه متوسط قد هر شخص با یک فرمول بر اساس قد والدینش محاسبه می‌شود. وی افزود: ما با یک عکس ساده رادیوگرافی از مچ دست، سن استخوانی را تشخیص می‌دهیم و می‌بینیم قد فرد می تواند افزایش پیدا کند یا خیر. مهاجری تهرانی در ادامه با بیان اینكه در کوتاهی قد سرشتی، رشد قد كودكان تا سن بلوغ کمتر از همسالانشان به نظر می‌رسد افزود: اما این عده در دوران بلوغ این كمبود را جبران می‌کنند و به حد ژنتیكی قد خود می‌رسند. این فوق تخصص غدد، كم‌كاری تیروئید، پركاری غده فوق كلیوی و كمبود هورمون رشد را از دیگر عوامل مهم كوتاهی قد كودكان دانست و افزود: بیماری‌های مزمن كلیوی، ریوی ، كبدی، نارسایی قلبی، سوء تغذیه و مصرف برخی داروها مانند كورتیكو استروئید می‌تواند در كوتاهی قد كودك موثر باشد.
كمبود محبت در کودکان آنها را قد کوتاه می کند
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی تهران گفت: همچنین كودكانی كه از طرف خانواده كمتر مورد محبت قرار می گیرند و یا در شیرخوارگاه بزرگ می‌شوند، نسبت به همسالان خود كوتاهتر هستند. دكتر مهاجری تهرانی با تاكید بر اینكه پس از تشخیص قطعی علت كوتاهی قد، باید درمان متناسب با علت، شروع شود تصریح كرد: برای مثال، اگر كودكی به علت كمبود ترشح هورمون رشد دچار كوتاهی قد شده، باید درمان در حوزه هورمون رشد را شروع كرد. وی در ادامه درباره روش جراحی در درمان كوتاهی قد اظهارداشت: در این روش استخوان‌ها شكسته می‌شوند كه عملی بسیار پرعارضه و خطرناك است و معمولا به خانواده‌ها توصیه نمی‌شود. این فوق تخصص غدد در ادامه با ابراز تأسف از افزایش روزافزون تبلیغات شبکه‌های ماهواره‌ای در مورد افزایش قد گفت: بیشترین رشد در كودكی و نوجوانی رخ می‌دهد و بعد از بسته‌شدن صفحات رشد، افزایش قد به هیچ وجه ممكن نخواهد بود. وی تصریح كرد: این تبلیغات بیشتر كلاهبرداری است. این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی تهران در پایان خاطرنشان كرد: برخلاف باور مردم انجام حركات ورزشی مانند بارفیكس فقط باعث تحریك ترشح هورمون رشد در انسان می‌شود و خیلی در افزایش قد كارساز نیست.
آنتی اکسیدان‌های موجود در سیب، فرد را از پزشک بی‌نیاز می‌كند
مصرف سیب، کلسترول بد خون را کاهش می‌دهد یک کارشناس تغذیه و رژیم درمانی، وجود سه نوع آنتی اکسیدان فلاوونوئید، پلی فنول و اسید اسکوربیک در سیب را علت سلامتی و بی‌نیاز از مراجعه به پزشک عنوان كرد. فرح روشن پور، اظهار داشت: این سه ماده در واقع مواد آنتی اکسیدانی هستند که از پیر شدن سلولها و بروز سرطان جلوگیری می‌کنند. روشن پور در ادامه تصریح کرد: در هر 100 گرم سیب در حدود هزار و 500 میلی‌گرم ویتامین c وجود دارد که رقم قابل توجهی است. وی افزود: سیب همچنین حاوی نوعی فیبر غذایی موسوم به پکتین است که مواد سمی را از بدن خارج می‌کند و میزان کلسترول بد خون را کاهش می‌دهد. روشن پور در پایان خاطرنشان کرد: سیب همچنین حاوی ویتامینها و املاح معدنی نظیر کلسیم است و وجود اسید مالیک و تارتاریک در آن به سوءهاضمه کمک کرده و تقویت و پاکسازی کبد را در پی دارد.
358 زالو چهره زخمی یک زن را بازسازی كردند
به منظور درمان زخم عمیق ایجاد شده بر روی صورت یک زن از صدها زالو استفاده شد. به گزارش خبرگزاری یونایتد پرس، پزشکان سوئدی می‌گویند این زن به شکل غیرمنتظره‌ای از سوی یک سگ مورد حمله قرار گرفته و به شدت از ناحیه صورت مجروح شده بود؛ به گونه‌ای که پوست صورتش از قسمت لب بالا تا نزدیکی چشمانش کنده شده بود. پزشکان پس از آن‌که قسمت «کنده شده» را دوباره به صورت وصل کردند با استفاده از «زالو» گردش خون را در بافت‌های صورت زن به جریان انداختند. از نظر پزشکان مهم‌ترین بخش این جراحی «بازگرداندن جریان خون به درون بافت پاره شده» بود. بر اساس این گزارش پزشکان این اقدام را که در آن از 358 زالو برای مکیدن و رقیق کردن خون بیمار استفاده شده، موفقیت آمیز عنوان کرده‌اند.
مصرف پوست و برگ سبز گردو برای كاهش قندخون، موجب تخریب کبد می‌شود
یک متخصص با اشاره به مصرف خوراکی برگ و پوست سبز گردو به عنوان کاهنده قند خون، هشدار داد: مصرف خوراکی پوست و برگ سبز گردو موجب تخریب کبد می‌شود.
علیرضا یزدی‌نژاد با بیان اینکه استفاده از محلول خیسانده برگ گردو موجب تسریع ترمیم زخم‌های پوستی می‌شود، اظهار کرد: چنانچه زخم از وسعت زیادی برخوردار بوده و محل آن نیز پوشیده شده باشد، نفتالن موجود در برگ گردو، توسط زخم جذب و موجب تخریب کبد می‌شود. وی با اشاره به قدمت استفاده از برگ و پوست سبز گردو به عنوان گیاهی دارویی، تصریح کرد: بر اساس مستندات موجود در فارماکوپه آلمان، برگ و پوست سبز رنگ گردو، خواص ضدباکتری دارد که این امر در کمیسیون E که مرجعی تصمیم‌گیر در تأیید خواص گیاهان دارویی است، نیز مورد تأکید قرار گرفته است. یزدی‌نژاد، تانن موجود در برگ و پوست سبز گردو را عامل خاصیت ضدباکتری آن عنوان کرد و افزود: نفتالن موجود در این اجزا نیز خاصیت ضدقارچ، ضدباکتری و دورکنندگی بید و حشرات را دارند. وی به خاصیت ضدویروس و ضدسرطان عصاره پوست گردو نیز اشاره کرد و یادآور شد: خواص گفته شده برای پوست و برگ سبز گردو در صورتی اثربخش خواهد بود که به صورت محلول موضعی مورد استفاده قرار گیرد، لذا مصرف خوراکی آنها توصیه نمی‌شود. به گفته این متخصص گیاهان دارویی، کشور چین و کشورهای نواحی مدیترانه، مراکز عمده تولید گردو هستند و در ایران نیز شهرستان شهمیرزاد که یکی از شهرستان‌های استان سمنان محسوب می‌شود، از بزرگ‌ترین مراکز تولید گردو محسوب می‌شود
استفاده از غضروف كوسه برای مقابله با درد‌های مفصلی
مولكولی موسوم به «كوندروتین» كه از غضروف كوسه ماهی گرفته می‌شود، تأثیر شگفت‌انگیزی در بهبود درد‌های مفصلی دارد. در یك بررسی جدید در دانشكده پزشكی ژنو بالاخره تایید شد كه كوندروتین برای بهبود مفاصل دردناك موثر است. متخصصان علوم پزشكی در این دانشكده طی یك آزمایش شش ماهه روی 162 بیمار مبتلا به آرتریت در دستهایشان به این نتایج دست یافته‌اند، آنها دریافتند بیمارانی كه در روز 800 میلی‌گرم كوندروتین مصرف كردند، درد دست‌های آنها كاهش یافت و توان آنها در گرفتن اشیاء با دستهایشان نیز بیشتر شد. به گزارش روزنامه دیلی میل، 800 میلی‌گرم كوندروتین در واقع دو برابر دوزی است كه به طور معمول برای مصرف این ماده توصیه می‌شود. سارا بریور متخصص تغذیه در دانشكده پزشكی ژنو در این‌باره تصریح كرد: ما تركیب فوق را روی حیوانات آزمایشگاهی مطالعه كرده و متوجه شدیم كه یك «دارونما» به هیچ وجه نمی‌تواند تأثیر شفا بخش شبیه به كوندروتین را در بهبود درد‌های مفصلی داشته باشد. كوندروتین به طور طبیعی در بدن تولید می‌شود اما تولید آن با افزایش سن كاهش پیدا می‌كند. بنابراین متخصصان معتقد هستند كه مصرف مكمل‌های این تركیب می‌تواند كمبود آن را جبران كند و از میزان درد و التهاب در مفاصل بكاهد.
عفونت گوش میانی باعث افت تحصیلی كودكان می‌شود
یك عضو هیات مدیره انجمن شنوایی شناسی به پدران و مادران توصیه كرد: پیش از شروع فصل مدارس كودكان خود را برای ارزیابی شنوایی به نزد متخصصان گوش و حلق و بینی یا شنوایی شناسی ببرند. دكتر نیما رضازاده گفت: طبق روش مرسوم كودكان كلاس اولی از نظر شنوایی ارزیابی می‌شوند؛ ولی این ارزیابی كافی نیست. وی با بیان اینكه یكی از بیماری‌های شایع در كودكان عفونت گوش میانی (اوتیت میانی) است، اظهار كرد: كودكان معمولا با شروع فصل سرما به این بیماری دچار می‌شوند و بزرگ بودن لوزه‌ها در 5 تا 7 سالگی نیز یكی دیگر از دلایل ابتلا به این بیماری است علاوه بر آن ناهنجاریهای گوش میانی و شیپور اوستاش هم از دیگر علل مبتلا شدن به اوتیت میانی است. این عضو هیات مدیره انجمن شنوایی شناسی، تاكید كرد: شنوایی در آموزش كودكان بسیار موثر است، اما ابتلا به اوتیت میانی باعث افت شنوایی می‌شود كه لازم است پدران و مادران به پزشكان متخصص برای ارزیابی شنوایی فرزندانشان مراجعه كنند؛ چراكه بسیاری از مواقع میزان افت شنوایی آنقدر كم است كه پدر و مادر نمی‌توانند آنرا تشخیص دهند و این امر باعث افت تحصیلی كودكان می‌شود. البته این بیماران لازم است از وسایل كمك شنوایی در كلاس استفاده كنند یا صندلی‌های جلویی كلاس بنشینند. رضازاده در پایان گفت: درغربالگریهای شنوایی كه در برخی مدارس صورت می‌گیرد معمولا مشخص می‌شود كه10 درصد از كودكان كاركرد شنوایی كاملا مطلوبی ندارند. علت این نقصان، ناشنوایی یا كم شنوایی نیست؛ بلكه از ابتلا به بیماری‌هایی مانند عفونت گوش میانی نشأت می‌گیرد.
نقش تغییرات مولكولی در بروز افسردگی در زنان
متخصصان علوم اعصاب و روانپزشكی برای اولین بار به نقش تغییرات مولكولی در مغز زنانی كه به افسردگی شدید مبتلا هستند، پی برده‌اند. متخصصان علوم اعصاب و روانپزشكی معتقد هستند كه یافته جدید به درك بهتر آنها از بیماری‌ها و اختلالات روانی و در نتیجه شناسایی روش‌های موثرتر برای درمان این بیماری‌ها كمك خواهد كرد. گروهی از متخصصان دانشكده پزشكی دانشگاه پیتزبورگ در آمریكا طی آزمایشات خود تغییراتی را در سطح مولكولی در مغز زنان مبتلا به افسردگی حاد شناسایی كردند كه شناسایی این تغییرات در واقع تأییدی بر این فرضیه است كه مكانیسم‌های بیولوژیكی در بروز افسردگی نقش دارد. براساس گزارش روزنامه هرالد سان، متخصصان همچنین می‌گویند: با این یافته می‌توانیم تغییرات فوق را در مغز موش‌های آزمایشگاهی بازسازی كنیم و در آینده مطالعات دقیق‌تری را روی بیماری افسردگی انجام دهیم. «اتیین سیبیل» از متخصصان این دانشكده با انتشار مقاله جدیدی در مجله روانپزشكی مولكولی، خاطر نشان كرد: با اینكه زنان دو برابر بیشتر از مردان مستعد ابتلا به افسردگی هستند و علائم این بیماری معمولا در آنها شدید‌تر و معمول‌تر است، اما تاكنون مطالعات متمركز اندكی روی آنها و بررسی علت این تفاوت، صورت گرفته است. در این مطالعه پزشكان مغز، 21 زن مبتلا به افسردگی را با بافت مغزی 21 زن سالم كه سابقه ابتلا به این اختلال را نداشتند مورد مقایسه قرار دادند كه آنها متوجه شدند در زنان افسرده، الگویی از كاهش بیان برخی از ژن‌های خاص وجود دارد كه موجب بروز چنین تغییرات مولكولی می‌شود و در نهایت فرد را به سوی افسردگی سوق می‌دهد.
تست خون جدید برای تشخیص خطر زایمان زودرس
پزشكان و متخصصان زنان و زایمان در آمریكا موفق به تولید نوع جدیدی از آزمایش خون شدند كه می‌تواند خطر احتمالی زایمان زودرس را به مادران باردار هشدار دهد. این متخصصان می‌گویند: با كمك تست جدید حدود 80 درصد از زایمان‌های زودرس و پیش از موعد، در طول سه ماهه دوم بارداری قابل پیش‌بینی خواهد بود. بدون وجود آزمایش جدید، امكان تشخیص این مشكل فقط زمانی میسر خواهد بود كه مادر در همان لحظه در معرض خطر زایمان زودرس باشد و یا با مشكلات جدی در دوران بارداری مواجه شده باشد. بنابر گزارش روزنامه دیلی میل، پزشكان به زنان بارداری كه تشخیص داده می‌شود در معرض خطر زایمان زودرس هستند توصیه می‌كنند كه خیلی بیشتر استراحت كنند و یا هورمون‌هایی به آنها داده می‌شود كه به كمك آن جنین مدت طولانی‌تری در رحم مادر می‌ماند. متخصصان آمریكایی در این مطالعه متوجه شدند از هر 10 زن باردار ، در خون هشت زنی كه تا مرحله زایمان زودرس پیش رفته‌اند، 3 نوع پپتید خاص وجود دارد. پپتیدها تركیبات پیچیده‌ای هستند كه به اشكال بسیار متنوع در بدن یافت می‌شوند. تست جدید می‌تواند این پپتیدها را به خوبی شناسایی كند. این یافته حاصل تلاش متخصصان دانشگاه اوتای آمریكا است كه شرح آن در مجله زایمان و مامایی به چاپ رسیده است.
شناسایی ژن‌های مرتبط با اختلال دوقطبی و شیزوفرنی
متخصصان علوم روانپزشكی و ژنتیك در دو مطالعه مستقل روی الگوی ژنتیكی انسان موفق به شناسایی جهش‌های ژنی شدند كه خطر ابتلا به بیماری‌های روانی همچون اختلال دو قطبی و شیزوفرنی را تشدید می‌كنند. این متخصصان همچنین دریافتند كه بین اختلالات روانی مختلف هم‌پوشانی‌ها و تداخلات ژنتیكی مهمی وجود دارد. بنابر گزارش خبرگزاری فرانسه، بیماران مبتلا به شیزوفرنی اغلب صداهایی را می‌شوند كه واقعی نیستند و به سمت «پارانویا» گرایش دارند. این بیماران همچنین به اختلالات گفتاری و فكری مبتلا می‌شوند. آمار‌ها نشان می‌دهد كه حدود یك درصد بزرگسالان در سراسر جهان به بیماری شیزوفرنی مبتلا هستند. همچنین اختلال دوقطبی كه پیش‌تر با عنوان "افسردگی - شیدایی" شناخته شده بود، شامل نوسانات خلقی شدید و خارج از كنترل است كه بین افسردگی و سرخوشی شدید، متغیر هستند. آمار مبتلایان به این اختلال نیز تقریبا شبیه به شیزوفرنی است. در حال حاضر تغییرات بیولوژیكی مربوط به هر دو اختلال تقریبا به طور كامل برای پزشكان ناشناخته است. متخصصان از مد‌ت‌ها پیش می‌دانستند كه این قبیل سندرم‌های روانی اغلب در نسل‌های مختلف یك خانواده منتقل می‌شوند و در نتیجه عوامل ژنتیكی می‌توانند تأثیر چشمگیری در بروز آنها داشته باشند. هرچند تاكنون مطالعات ژنتیكی قابل ملاحظه‌ای روی افراد سالم و بیمار صورت گرفته بود اما تا این لحظه اطلاعات قطعی در این زمینه بدست نیامده بود. این بار گروهی ازمتخصصان دانشكده پزشكی «مونت سینای» در نیویورك به نوع خاصی از نسخه‌های ژنتیكی دست یافته‌اند كه یكی از آنها نقش كلیدی در تنظیم سلو‌ل‌های مغزی ایفا می‌كند و rs1625579 نامیده شده است. آنها همچنین به نقش دو ژن 34DNA و CACNAJC به ترتیب در بروز افسردگی دوقطبی و شیزوفرنی پی برده‌اند.
چرا كنترل خشم در لحظه عصبانیت كار دشواری است؟
متخصصان روان‌شناسی در انگلیس می‌گویند وقتی سطح نوعی ماده شیمایی در مغز موسوم به سروتنین كاهش پیدا كند كه معمولا در اثر گرسنگی یا استرس این اتفاق می‌افتد، كنترل خشم برای فرد كار دشواری می‌شود و در عوض پرخاشگری وی تشدید می‌شود. در این مطالعه سطح سروتونین در مغز داوطلبان سالم و شركت كننده در آزمایشات با دستكاری در رژیم غذایی آنها، تغییر داده شد. پس متخصصان از مغز این افراد در زمان بروز خشم، غم ودر حالت خنثی اسكن برداری كردند. به گزارش روزنامه تلگراف، این بررسی‌ها نشان داد كه با تغییر در مقدار سروتونین مغز، ارتباطات بین مناطق مختلف این عضو حیاتی دستخوش تغییر می‌شود. این یافته‌ها تأیید كرد وقتی سطح سروتونین در مغز كاهش یابد، برای قشر مخ در ناحیه خاصی از پشت پیشانی، كنترل واكنش‌های احساس دشوار می‌شود. جزئیات این مطالعه در مجله روان‌شناسی بیولوژیك منتشر شده است.
