در برخورد با بیماران میتوان آنان را به دو گروه هماچوری تروماتیك و هماچوری غیرتروماتیك تقسیم كرد. در مورد گروه تروماتیك بسته به جنس، سن و نوع ترومای بلانت یا نفوذی بایستی تصمیمگیری شود. فرد بزرگسال با ترومای بلانت و نفوذی در صورت ناپایدار بودن علائم حیاتی و افت فشارخون، بایستی تحت لاپاروتومی قرار گیرد.
در این صورت میتوان روی تخت عمل با تزریق ماده حاجب یك كلیشه Ivp تهیه نمود. در صورت یافته غیرطبیعی و یا شك به آسیب كلیوی بایستی جستوجوی آسیب كلیوی جنس عمل صورت گیرد. در صورت ثبات علائم حیاتی بایستی سیتیاسكن و در صورت عدم دسترسی Ivp انجام شده و بر اساس آن تصمیمگیری شود.
تفاوت در ترومای بلانت و نفوذی در وجود هماچوری میكروسكوپی است. وجود هماچوری میكروسكوپی در تروماهای بلانت فقط در موارد خاص نیاز به بررسیهای تصویربرداری دارد، ولی تمامی تروماهای نفوذی با هماچوری میكروسكوپی حتی در صورت ثبات علائم حیاتی بایستی سیتیاسكن یا Ivp شوند. در اطفال با هر میزان هماچوری در اثر تروما بررسیهای تصویربرداری توصیه میشود.
در هماچوریهای غیرتروماتیك بایستی هماچوریهای گلومرولار را از هماچوریهای غیرگلومرولار افتراق دارد. هماچوریهای گلومرولار اغلب با وجود گلبول قرمز دیسفورمیك و كشت گلبول قرمز و پروتئینوری همراه است.
شایعترین دلیل هماچوری گلومرولار بیماری برگر یا نفروپاتی IgA میباشد كه اغلب در كودكان و نوجوانان و به دنبال عفونت مجاری تنفسی یا فعالیت رخ میدهد و ممكن است با تب خفیف و راش همراه باشد. سابقه فامیلی هماچوری به همراه كری به نفع نفریت آلپورت میباشد.
وجود راش و آرتریت مفصلی ممكن است منجر به تشخیص لوپوس سیستمیك گردد و وجود هموپتزی و بیماریهای خونریزیدهنده میتواند سندرم گودپاسچر را مطرح سازد. ایجاد بیماری به دنبال عفونتهای مجاری تنفسی فوقانی یا پوستی ممكن است به دلیل كلومرولونفریت پس از عفونت اسپرپتوكوكی باشد.
هماچوری غیرگلومرولی كه با گلبول قرمز كامل بدون كشت و پروتئینوری مشخص میشود، ابتدا بایستی تحت یوروگرافی داخل وریدی قرار گیرند. نتایج غیرطبیعی یوروگرافی نظیر وجود توده یا نقص پرشدگی كه نشاندهنده تومورهای دستگاه ادراری هستند نیاز به بررسیهای بیشتری نظیر پیلوگرافی رتروگرافی، سونوگرافی یا سیتیاسكن خواهند داشت.
وجود سنگ نیز بایستی به نحو مقتضی تحت درمان قرار گیرد. در صورت یوروگرافی داخل وریدی طبیعی به انجام سیستوسكوپی همراه با سیتولوژی ادراری وجود دارد. سیستوسكوپی ممكن است نشاندهنده تومور مثانه باشد. در حین سیستوسكوپی جراح بایستی به جهت ادراری از سوراخهای حالبی در طرف دقت كافی مبذول دارد.
در صورت مشاهده جت خونی از سوراخ حالبی لازم است پیلوگرافی رتروگراد و سیتولوژی از محل حالب به عمل آید كه ممكن است نشاندهنده نقص پرشدگی باشد. در صورتی كه نقص پرشدگی مشاهده نشود، باید بررسی سونوگرافی یا سیتیاسكن انجام گیرد كه ممكن است نشاندهنده تودههای كلیوی باشد.
در صورتی كه نتایج این بررسی نیز طبیعی بود، انجام آنژیوگرافی كلیوی برای كشف فیستولهای شریانی وریدی یا آنوریسمهای عروق كلیوی سودبخش است. در صورت نرمال بودن سیستوسكوپی نیز انجام سونوگرافی یا سیتیاسكن برای بررسی بیشتر تومورهای سیستم ادراری فوقانی ارزشمند خواهد بود.
برای خواندن بخش اول- هماچوری- اینجا كلیك كنید.