زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

عوامل‌ ابتلا به آرتروز زانو

آسیب دیدگی زانو یکی از رایج ترین دلایل آن است اما موارد دیگری هم مانند بیماری آرتروز زانو باعث از بین رفتن و ناراحتی مفصل می‌شود. علل شایع زانو درد در افراد جوانتر عبارتند از استفاده بیش از حد از زانو و آسیب دیدگی.

همچنین زانو درد می‌‌تواند ناشی از عفونت (به عنوان مثال استئومیلیت، بورسیت سپتیک) و بیماری‌‌هایی خاص باشد.

پا به سن گذاشتن

چاقی

استعداد ژنتیکی

آسیب دیدن مفصل زانو

ورزش نکردن/ سبک زندگی بی‌تحرک

ضعف عضلانی ـ عضله‌های چهارسر ضعیف (عضله‌های کشاله ران که به زانو متصل می‌شوند).

استفاده بیش از اندازه طولانی مدت/ تحمیل کردن وزن فراوان بر زانو (انجام مکرر حرکت‌هایی چون سر پا نشستن/ زانو زدن همراه با بلند کردن اشیاء سنگین یا فعالیت‌های پربرخوردی مانند دویدن سریع یا آهسته).

انحراف پا

کفش نامناسب (پاشنه بلند)

تشخیص

تشخیص زود هنگام آرتروز زانو باعث جلوگیری از آسیب دیدگی دائمی می‌شود. آرتروز معمولا با بررسی سابقه پزشکی و معاینه زانو تشخیص داده می‌شود. پرتونگاری (اشعه ایکس) می‌‌تواند در تشخیص آرتروز زانو مفید باشد.

غضروف در پرتونگاری معمولی آشکار نمی‌شود، بنابراین میزان تحلیل غضروف با توجه به فاصله‌ی بین استخوان‌های آن غضروف تعیین می‌شود.

پس به جرأت می‌‌توان گفت که در پرتونگاری متداول احتمال مشخص نشدن ابتلا به آرتروز در مراحل اولیه بیماری بسیار بالا است، و امکان دارد دو رادیولوژیست نظرات متفاوتی درباره یک عکس یکسان داشته باشند. اما ام. آر. آی. بافت نرم (و استخوان‌ها) و همچنین مفصل در حال حرکت را نشان می‌‌دهد.

تصویربرداری اشعه ایکس پیشرفته با انکسار نور (DEI) گونه نوینی از پرتونگاری است که علاوه بر استخوان‌ها، بافت‌های نرم را نیز نشان می‌‌دهد DEI از مقادیر بسیار پایین تشعشع استفاده می‌‌کند؛ کاربرد این روش برای تصویربرداری از غضروف هنوز در بیمارستان‌ها رواج نیافته است، اما دانشمندان در تلاش‌اند تا با تولید انبوه این دستگاه، امکان استفاده از آن را برای همگان فراهم کنند.

درمان‌ بدون جراحی

منظور از درمان قطعی در آرتروز زانو کاهش درد به منظور بازگشت بیمار به فعالیت‌‌های عادی روزانه می‌‌باشد.

دارو

درمان دارویی که با مصرف استامینوفن آغاز می‌شود، به مدیریت و تسکین درد کمک می‌‌کند. برخی از بیماران با مصرف داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) یا سلبرکس، بازدارنده انتخابی آنزیم سیکلواکسیژناز (COX-2)، دردشان بیشتر تسکین می‌‌یابد.

داروهای ضد درد مخدر برای بیمارانی تجویز می‌شود که نیاز به مسکن‌های قوی‌تری دارند.

تزریق

مایع مفصلی دارای اسید هیالورونیک (هیالورونیت) است که باعث غلظت و چسبندگی‌اش می‌شود. تولید اسید هیالورونیک در اثر ابتلا به آرتروز کاهش می‌‌یابد و غلظت آن در مایع مفصلی کم می‌شود. با رقیق‌تر شدن مایع، قابلیت روان کنندگی حرکتی مفصل و ضربه‌گیری آن نیز رو به کاستی می‌‌گذارد.

در درمان ویسکوساپلمنتیشن سه تزریق طی سه هفته انجام می‌شود. مایعی (اسید هیالورونیک) مشابه به مایع مفصلی طبیعی درون مفصل زانو برای حفاظت و روان کردن حرکت آن تزریق می‌شود. (مایع مفصلی ژل مانند طبیعی (مایع سینوویال) در موارد ابتلا به آرتروز زانو رقیق‌تر می‌شود.) تسکین درد زانو معمولاً ۶ تا ۹ ماه زمان می‌‌برد؛ در صورت بروز مجدد علائم، می‌‌توان تزریق‌ها را تکرار کرد.

میزان اثربخشی این روش در موارد خفیف‌تر بسیار بالا است و حتی در موارد بسیار شدید نیز بیش از ۵۰ درصد تزریق‌ها با موفقیت همراه است.

کمپرس سرد و گرم

گرم کردن: گرما با افزایش جریان خون، درد و سفتی را کاهش می‌‌دهد. همچنین گرما عامل بازدارنده‌ آرامش‌بخش درد زانو است. اما توجه داشته باشید که مستقیماً مفصل ملتهب را گرم نکنید؛ البته معمولاً در مراحل اولیه آرتروز زانو اثری از التهاب نیست.

هر بار به مدت ۲۰ تا ۳۰ دقیقه از کمپرس گرم استفاده کنید، و بین هر دو بار گرم کردن دست‌کم یک ساعت وقفه ایجاد کنید تا از رسیدن حرارت بیش از اندازه به بافت‌ها جلوگیری کنید.

هم گرم کردن خشک و هم گرم کردن مرطب، هر دو، مفید فایده‌اند، اما گرم کردن مرطوب سریع‌تر و عمیق‌تر به بافت‌ها نفوذ می‌‌کند. برای گرم کردن مرطوب، می‌‌توانید از یک حوله خیس خورده در آب گرم استفاده کنید، هر چند این حوله به سرعت خنک می‌شود.

یک روش دیگر گرم کردن مرطوب قرار دادن حوله‌ای مرطوب بین زانو و بطری آب گرم است. البته می‌‌توانید پوشش‌های گرم کننده‌ی مرطوب را خریداری نمایید. گرم کردن و مالش زانو را به هیچ عنوان همزمان انجام ندهید، چون ممکن است منجر به سوختگی شود.

سرد کردن: سرما با تنگ کردن رگ‌های خونی درد و التهاب زانو را کاهش می‌‌دهد. یخ پیچیده شده در پارچه را هر ۳ یا ۴ ساعت یک‌بار به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه بر روی مفصل ملتهب قرار دهید. سرد کردن نباید هر بار بیش از ۲۰ دقیقه طول بکشد چرا که احتمال سرمازدگی وجود دارد.

سرد کردن مرطوب (قرار دادن حوله‌ای مرطوب بین پوست و کمپرس یخ) در مقایسه با سرد کردن خشک از نفوذ و سرعت بیشتری برخوردار است. در صورت ابتلا به مشکلات گردش خون یا آسیب‌های عصبی، از روش درمانی سرد یا گرم کردن استفاده نکنید، مگر آن که پزشک بی‌خطر بودن آن را تأیید کند.

کاهش وزن

اضافه وزن فشار مضاعفی را بر زانو، این مفصل تحمل کننده‌ وزن، وارد می‌‌کند. حتی از دست دادن ۵کیلوگرم وزن نیز تأثیر شگرفی بر برطرف شدن علائم آرتروز زانو دارد...

برای خواندن بخش اول -آرتروز زانو چیست؟- اینجا کلیک کنید.

برای خواندن بخش سوم -آرتروز زانو چیست؟- اینجا کلیک کنید.

برای خواندن بخش چهارم -آرتروز زانو چیست؟- اینجا کلیک کنید.