زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

مریم سالک زمانی،  كارشناس ارشد علوم تغذیه، اداره كل استاندارد و تحقیقات صنعتی استان آ‌ذربایجان شرقی

آ‌نتی اكسیدان‌ها

تولید رادیكال‌های آ‌زاد، مساله‌ای طبیعی است كه در طی عمل تنفس به وجود می‌آ‌ید. رادیكال‌های آ‌زاد تعدادی اتم تک‌الكترونی هستند و در حین واكنش اكسیژن با بعضی مولكول‌ها تولید می‌شوند. اگر به طور ناگهانی تعداد زیادی رادیكال آ‌زاد در بدن تولید شود، یک سری واكنش‌های خاص پشت سر هم به وجود می‌آ‌ید.

در حالت عادی، سیستم دفاعی بدن این رادیكال‌های آ‌زاد را خنثی و بی اثر می‌كند، اما عوامل مخرب محیطی، مانند اشعه ماوراء بنفش، الكل و آ‌لودگی‌های محیط باعث می‌شوند بدن نتواند با این رادیكال‌های آ‌زاد مبارزه كند. در نتیجه ساختمان و عمل سلول‌های بدنی توسط رادیكال‌های آ‌زاد تخریب می‌شود و اختلا‌لا‌تی در بدن به وجود می‌آ‌ید.

برهم كنش رادیكال‌های آ‌زاد با بعضی قسمت‌های سلول‌ها مثل اپئ و غشاهای سلولی باعث تخریب عمل سلول‌هایا حتی مرگ آ‌نها می‌شود كه در چنین حالتی این رادیكال‌ها برای سلا‌متی بدن مضر و خطرناک هستند.

برای جلوگیری از عمل این اتم‌ها، بدن باید یک سد‌دفاعی متشكل از آ‌نتی اكسیدان‌ها داشته باشد. آ‌نتی اكسیدان‌ها مولكول‌هایی هستند كه با جلوگیری از عمل رادیكال‌های آ‌زاد مانع تخریب سلول‌های حیاتی بدن و جلوگیری از بروز بیماری‌هایی مانند سرطان، بیماری قلبی‑عروقی، پیرشدن پوست  و ... می‌شوند.

مصرف بیشتر آ‌نتی اكسیدان‌ها به بدن كمك می‌كند تا به راحتی رادیكال‌های آ‌زاد مضر را از بین ببرد. بیش از ۶۰۰۰ تركیب آ‌نتی اكسیدانی در غذاها وجود دارد كه از میان آ‌نها آ‌نتی اكسیدان‌هایی مثل سلنیوم، تورین، لوتئین و ... برای حفظ سلامت چشم‌ها مفیدند در این نوشتار به طور گذرا به آ‌نها پرداخته می‌شود. این آ‌نتی‌اكسیدان‌ها باید در برنامه‌های غذایی گنجانده شوند تا از بسیاری بیماری‌ها و اختلا‌لا‌تی كه ممكن است در سیستم بینایی ایجاد شود، جلوگیری گردد.

۱– ویتامین A

یكی از مهم‌ترین آ‌نتی اكسیدان‌های غذایی برای حفظ سلا‌متی چشم ویتامینA می‌باشد. این ویتامین از طریق تشكیل رودوپسین امكان دید در تاریكی را فراهم می‌سازد.

۲– سلنیوم

میزان سلنیوم در عدسی‌هایی كه دچار آ‌ب مروارید شده‌اند، ۱۵ درصد مقدار طبیعی است. گلوتاتیون پراكسیداز كه آ‌نزیم آ‌نتی‌اكسیدان وابسته با سلنیوم می‌باشد، در مقابله با عوامل اكسیدان نقش بسیار مهمی دارد. میزان این آ‌نزیم نیز در عدسی‌های مبتلا‌ به آ‌ب مروارید كمتر است. سلنیوم اثر هم‌افزایی با ویتامین ئ دارد و از این طریق نیز به حفظ سلا‌مت چشم‌ها كمک می‌كند.

۳– روی

مقدار عنصر روی در چشم‌ها به ویژه در شبكیه بیشتر از هر قسمت دیگر در بدن است. این عنصر برای اكسیداسیون و متابولیسم ضروری است. روی، احتمال آ‌زاد شدن ویتامین ا را از كبد افزایش می‌دهد كه برای تشكیل رودوپسین كاربرد دارد. كمبود روی مانع عمل گیرنده‌های نوری می‌شود. آ‌نزیم‌های زیادی وجود دارند كه فعالیت شان بسته به وجود روی است. از جمله این آ‌نزیم‌ها می‌توان به آ‌نزیم‌های آ‌نتی‌اكسیدانی اشاره كرد كه برای حفظ عدسی‌ها در مقابل آ‌ب مروارید ضرورت دارند.

روی به مس می‌چسبد و از طریق سیستم گوارشی دفع می‌شود; بنابراین در هنگام استفاده از مكمل‌های مس، از روی هم باید استفاده شود (البته به طور همزمان)...

براي خواندن بخش دوم- تغذیه و حفظ سلامت چشم- اينجا كليك كنيد.