تحسین و تقویت رفتار صادقانه
پدر و مادر باید بچهها را برای صادق بودن تحسین كنند. با این كار آنها به احتمال زیاد در آینده افراد درستکاری خواهند بود.
مداخله
اقدامات بسیاری برای اصلاح این رفتار ناشایست میتوان انجام داد:
آرام ماندن
زمانیکه والدین فهمیدند که بچه چیزی دزدیده است، به هیچ عنوان نباید واکنش شدیدی نشان دهند. در غیر این صورت باعث احساس گناه و خجالتزدگی آنها میشوند و عزت نفس آنها را به مخاطره میاندازند. در عوض باید آرام باشند و با آن به عنوان یک موضوع قابل حل برخورد کنند.
مواجهه سریع
همانطور که عدم واکنش شدید اهمیت دارد، پرهیز از بیتفاوتی نیز حائز اهمیت است. زمانیکه والدین متوجه میشوند کودک در حال برداشتن چیزی است، باید بسیار سریع برخورد کنند؛ زیرا اگر بیتوجه از كنار این رفتار بگذرند، در طولانی مدت اصلاح آن بسیار مشکل خواهد بود.
تعیین عواقب
والدین باید پیامد خاصی را برای زمانی که بچهها دزدی میکنند در نظر بگیرند و به آنها بگویند که اگر این عمل را انجام دهند، فلان عواقب را خواهد داشت و در خصوص انجام آن ثبات داشته باشند.
در اینجا چند پیشنهاد وجود دارد:
اصلاح رفتار
اصلاح کردن یعنی نوعی جبران. برای مثال، اگر کودکی از مغازه شکلاتی برداشت، باید به آنجا برگردد و شکلات را سرجایش بگذارد (البته اگر دستخورده نشده است) یا اگر مغازهدار آن را پس نگرفت، پول آن را پرداخت کند. اگر بچه پولی برای پرداخت آنچه که برداشته است نداشت، والدین میتوانند به او قرض دهند و بعدا از ماهیانه او کم کنند، یا باید کار سختی در خانه انجام دهد تا پولی برای پرداخت آن به دست آورد.
همچنین از كسی که از او دزدی كرده است، عذرخواهی کند. البته برای بعضی بچهها این کار سخت است و قادر به عذرخواهی نیستند؛ در این صورت نباید اصرار کرد. مهم این است که کودک مسؤولیت رفتار نادرستش را بر عهده بگیرد.
استفاده از پیامدهای طبیعی
بعد از اصلاح رفتار، نوبت پیامدهاست.اجبار به انجام کارهای سخت در خانه جهت کسب پول برای پرداخت چیزی که دزدیده شده، یک مثال برای پیامد های طبیعی است. یا مثلا اگر كودك شکلات دزیده است، به او اجازه ندهند مدتی شیرینی بخورد.
برچسب زدن به رفتار
والدین باید رفتار را به درستی نامگذاری کنند. برای مثال نباید برداشتن بیاجازه چیزی را امانت گرفتن بنامند. بنابراین به بچههایی که مفهوم مالکیت را درک میکنند بگویید که برداشتن بیاجازه اموال دیگران دزدی تلقی میشود.
نظارت کافی
والدین باید بدانند بچههایشان در چه وضعیتی هستند. بچههایی که نظارت نزدیک وكافی بر آنها صورت نمیگیرد، به احتمال زیاد به دزدی و دیگر مشکلات رفتاری کشیده میشوند.
علت وقوع این رفتار را متوجه شوید
کودکان به دلایل گوناگون دزدی میکنند، و برای والدین علت دزدی فرزندشان مهم است. اما علت انجام این کار را نباید از کودک سوال کرد، زیرا به احتمال زیاد پاسخ مناسبی دریافت نمیشود بهتر است که پدر و مادر شرایط زندگی کودک را مورد بررسی قرار دهند، شاید مشکلاتی داشته باشد.
وقتی والدین علت را متوجه شدند، باید برای حذف یا تقلیل رفتار اقداماتی انجام دهند:
از بچهها بازجویی یا آنها را متهم نکنید
پدر و مادر نباید به اقرار کردن بچهها اصرار ورزند. کودکان برای دفاع از خود دروغ میگویند. اگر والدین مطمئن نیستند که فرزندشان چیزی را دزدیده است، نباید برای او تنبیهی در نظر بگیرند؛ اما باید به او بفهمانند که شک دارند و به صداقت او نیز امیدوارند.
به کودک کمک کنید تا راههای کسب پول را بیابد
بچهها باید مقداری پول برای خرج کردن داشته باشند تا هر آنچه را نیاز دارند خریداری کنند. مثلا این پول را میتوانند از طریق انجام کارهای خانه به دست آورند.
کودکان را شرمنده نکنید
والدین نباید اجازه دهند که بچهها احساس گناه کنند و هرگز آنها را دروغگو یا دزد خطاب نکنند؛ زیرا به عزت نفسشان آسیب میرساند. كودك باید متوجه شود که پدر و مادر از رفتار او ناراحت هستند، اما این به معنی آن نیست که او آدم بدی است، بلکه فقط رفتارش درست نبوده است. والدین در این شرایط به صورت خنثی رفتار میکنند و پیامدها را به کار میگیرند.
در صورت استمرار از متخصصان کمک بگیرید
اگر این رفتار به صورت مزمن و جدی در آمد باید به روانشناس کودک مراجعه كرد و از او برای حل مشکل یاری جویند.
برای خواندن بخش اول- دزدیهای كودكانه- اینجا کلیک کنید.