3 نکته برای والدین مهربان و مسئول
با کودکان خود وقت بگذرانید
مادر و پدرهایی كه كار میكنند، زمان كمتری با فرزندانشان میگذرانند. مدرسهها كه باز میشود، این زمان باز هم كمتر میشود، چون وقتی آنها به منزل برمیگردند باید به كارهای منزل بپردازند و بچهها هم باید بروند به درس و مشقشان برسند.
اما حتی برای والدین كارمند هم تربیت فرزندان متوقف نمیشود. این مسئولیتی است كه به هرحال به عهده آنهاست. بچهها (حتی اگر به ظاهر بزرگ شده باشند) همچنان به محبت، توجه و پرورش والدین نیاز دارند؛ توجهی كه به آنها انگیزه میدهد بیشتر خود را دوست بدارند، بیشتر تلاش كنند و در كنار والدین احساس امنیت و آرامش داشته باشند.
به همین جهت مادر و پدرها، بخصوص آنها كه وقت كمتری را با بچههایشان میگذرانند، باید كیفیت رابطهشان را بهبود دهند تا علاوه بر نقشهای اجتماعی و نانآوری، نقش والد بودن را هم به طرز مؤثری ایفا كنند. والد بودن نقش وقتگیری نیست و میتواند با كمك گرفتن از بعضی مهارتها و فنون تربیت فرزند ساده و شیرین بشود.
در این جا میخواهم به بعضی از این فنون ( كه البته به درد پدر مادرهای غیر كارمند هم میخورد) اشاره كنم:
فن اول: كودكان و نوجوانهایی كه خود را دوست دارند، مایلند رفتار شایستهای داشته باشند، بنابراین به فرزندانتان كمك كنید وقتی با شما هستند، احساس كنند عزیز و دوست داشتنیاند تا آنها هم رفتارهای بهتری از خود بروز دهند.این احساس با احترام به خود آنها و زیر سؤال بردن كار، رفتار یا عمل آنها( به جای خود آنها) امكانپذیر میشود.
فن دوم: در كمین بنشینید تا بچهها را در حال انجام صحیح كارها گیر بیاورید!
این كار در واقع توجه به بچهها برای تشویق به موقع آنهاست. برای انجام درست این فن، از قبل به فرزندتان بگویید كه وقتی كار خوبی انجام دهند یا كاری را خوب انجام دهند و موفق شوند، آنها را تشویق خواهید كرد. سپس به محض این كه آنها را در حین انجام كار مطلوب و صحیح گیر آوردید، به آنها بگویید چه احساس خوبی درباره كار آنها دارید. بعد از این ابراز احساس، كمی سكوت كنید تا آنها بتوانند احساس خوب شما را حس كنند، بعد آنها را بغل كنید و بگویید دوستشان دارید (یا كاری شبیه اینها كه با موقعیت همخوانی داشته باشد). این احساس خوشایند تا آخر عمر با آنها باقی خواهد ماند، ضمناً این تحسین یا تشویق، زمان چندان زیادی از شما نخواهد گرفت.
فن سوم: نسبت به رفتارهای نا مطلوب واكنشهای مؤثر نشان دهید
برای انجام درست این فن هم باید از قبل به فرزندتان بگویید هر وقت رفتار و اعمالش مورد قبول و رضایتبخش نباشد، به او گوشزد خواهید كرد، سپس در اولین فرصت، رفتاری را كه مورد قبولتان نبوده دقیقاً به او بگویید. احساس خود درباره آن رفتار را هم با عباراتی صریح و روشن و بدون ابهام ابراز كنید. مثلاً بگویید: از این كه اتاقت را مرتب نمیكنی ناراحتم یا از این كه بدون اجازه من رفتی منزل دوستت عصبانیام. بعد از این ابراز لحظاتی سكوت كنید تا فرزندتان بتواند ناراحتی یا عصبانیتتان را حس كند. اغلب، این لحظات برای فرزندتان بسیار ناخوشایند و نامطلوب است و احساس بدی كه به آنها دست میدهد شدید است. به همین دلیل بعد از این سكوت لازم است به آنها یادآوری كنیم كه اگر چه رفتار اخیر آنها مورد پذیرش ما نبوده اما خود آنها را دوست داریم، میتوانیم آنها را بغل كنیم یا یادآوری كنیم كه آنها را افرادی باارزش میدانیم تا بدین ترتیب توبیخ پایان یابد.
همانطور كه میبینید این فنون به سرعت قابل اجرا هستند و انجام آنها از عهده هر پدر و مادری بر میآید كارآمدی هر پدر و مادری به این بستگی دارد كه اجازه دهند، فرزندانشان خود را دوست داشته باشند، رفتاری مطابق شأن از خود نشان دهند، قابلیتهایشان شكوفا شود و بالاخره خود پدر و مادر نیز از زندگیشان لذت ببرند، فرزندان ما، خردسال یا نوجوان، این چیزها را میفهمند و نسبت به رفتارهای ما واكنش نشان میدهند.
كتاب برای نوزادان
مطالعات اخیر نشان مى دهد والدین مىبایست كتاب خواندن را براى كودكان خود از سنین بسیار پایین و حتیالامكان از سن ۱۴ماهگى آغاز كنند. محققان با زیر نظر گرفتن یك سرى از كودكان اسپانیایى و انگلیسى زبان كه اغلب به خانواده هاى كم درآمد تعلق داشتند دریافتند كسانى كه والدینشان از سنین بسیار كم برایشان كتاب خوانده بودند، از مهارت هاى گفتارى و درك و هوش بالاترى برخوردار بودند
رایانه و هوش کودکان
به گفته پژوهشگران آمریكایی، مهارتهای یادگیری در كودكان پیش دبستانی كه با رایانه سروكار دارند، نسبت به سایر همسالانشان كه از این فناوری بیبهره هستند،رشد بهتری دارد.
در این پژوهشها كه بر روی۱۲۲ كودك ۳ تا ۵ ساله صورت گرفته است مشخص شد كودكانی كه در منزل یا در مدرسه با رایانه كار میكنند در آزمونها نمرات بالاتری كسب میكنند. این امر نشان دهنده آمادگی آنها برای به مدرسه رفتن و درك بیشتر آنها نسبت به كودكان بیبهره از این فناوری است. برخی از مطالعات قبلی نیز حاكی از این است كه استفاده از رایانه مهارتهای حركتی كودكان و درك آنها از شمارهها و حروف را بهبود میبخشد، اما در این پژوهشها هنوز رابطهای میان استفاده از رایانه و دانش یا توانایی گفتاری كودكان به دست نیامده است. از سوی دیگر برخی كارشناسان معتقدند كه استفاده بیش از اندازه كه برای آینده آنان مناسب نیست رایانه جایگزین تجربیات اساسی دوران كودكی از قبیل بازی با اسباب بازیها و همسالانشان میشود.