زهرا واژیر ؛ روانشناس عمومی و روانسنج
در مدرسه استفاده از روشهای نادرست را تقلب میگویند.
برای مثال:
رونویسی از پاسخ مسائل و تمرینهای دیگران یا کتابهای راهنما
اجازه به دیگران برای رونویسی از مسائل و تمرینهایی که خود، پاسخ دادهایم.
استفاده پنهانی از یادداشت، کتاب، جزوه و ... در امتحانات.
انجام تکلیف درسی توسط شخص دیگری
استفاده از افکار دیگران و ارائه آنها به نام خود
دستیابی به سوالات امتحانی پیش از موعد مقرر
متقلب چه کسی است؟
برخی از دانشآموزان تقلب میکنند؛ اما هیچ دانشآموز خوبی تقلب نمیکند.
تقلبکننده ممکن است:
بهترین همکلاسی شما باشد.
به دلیل ترس از قبول نشدن دست به این کار بزند.
دانشآموز نجیبی باشد.
برخی از بزرگسالان نیز، گاهی کارهای نادرست یا تقلب میکنند؛ مثلاً:
وقتی که برای فرار از انجام کاری ،خود را به مریضی میزنند.
وقتی از دادن بلیت در جایی مثل اتوبوس خودداری میکنند.
وقتی قوانین و مقررات را نادیده میگیرند.
وقتی سکه یا پول تقلبی به دیگران میدهند.
وقتی از پرداختن مالیات، عوارض یا....به طریقی شانه خالی میکنند.
وقتی کالای ناسالم، ناقص، و... را به جای جنس سالم میفروشند.
دلایل تقلب دانشآموزان
فشارهای درونی
وقتی که کسب نمره خوب برای دانشآموز از یادگیری شرافتمندانه مهمتر شود.
به عنوان مثال، ممکن است دانشآموزی، به تصور اینکه یک ماده درسی در آینده برای او بیفایده است در مطالعه آن سستی کند و در امتحان تقلب را برای خود جایز بداند.
نداشتن اعتماد به نفس
ممکن است دانشآموزی به اندازه کافی برای قبولی زحمت کشیده و تلاش کرده باشد، اما نسبت به تواناییها و تلاشهای خود اعتماد به نفس نداشته باشد.
شکستن مقررات
ممکن است شخص متقلب آدم ضعیفی باشد و تنها به خاطر سرکشی و خودنمایی تقلب کند.
فشارهای بیرونی
گاهی ممکن است شرایط و موقعیتهای محیط، دانشآموز را وادار به تقلب کند.
فشار دوستان
درخواست، تشویق و وسوسه همکلاسیها و دوستانی که به کمک نیاز دارند.
نگرش پدر و مادر
پدر و مادرهایی که فرزند خود را برای کسب نمرات ممتاز زیر فشار میگذارند.
مسابقات ورودی
مدارس و مراکزی هستند که شرایط ثبت نام وپذیرش آنها معدل و نمرات درسی است. در نتیجه برخی از دانشآموزان احساس میکنند برای کسب نمرههای قابل قبول برای این مراکز باید تقلب کنند.
موقعیتها و شرایط خاص
دانشآموزان ممکن است در شرایط خاصی اقدام به تقلب کنند؛ مثل:
عدم آمادگی: زمانی که دانشآموز به هر دلیل آمادگی شرکت در امتحان را ندارد، هراس از رد شدن زمینهساز تقلب میشود.
فرصت طلبی: در صورتی که کلاس یا سالن امتحان خیلی بزرگ و مراقب جلسه امتحان بیتوجه باشد و یا کلاس را ترک کند، دانشآموزان فرصت طلب احساس میکنند اگر تقلب کنند، کسی متوجه آنها نمیشود.
ترس از شکست: در صورتی که امتحان خیلی مهم باشد و دانشآموز احساس کند برای موفقیت راهی جز تقلب ندارد.
برخوردهای اجتماعی: تقلب را به عنوان یک عمل نه چندان زشت پذیرفته باشد.
برای تقلب مجازات بازدارندهای نداشته باشد.
برای موفقیت و شغل بهتر ،به نمرههای خوب بیشتر از دانش، آگاهی و مهارت اهمیت دهد.
برای کسی که تقلب میکند چه اتفاقاتی ممکن است روی دهد؟
با اینکه پاسخ برخی از سوالات در نتیجه کوشش و دانش واقعی خود دانشآموز بوده، ولی ممکن است هیچ یک از آنها از او پذیرفته نشود.
ممکن است همه نمرههای یک دوره یا ثلث تحصیلی مردود شناخته شود. ممکن است احترام و آبروی خود را در میان دوستان از دست بدهد و پس از آن دیگر کسی به او اعتماد نکند. ممکن است برای مدتی از شرکت در کلاس یا رفتن به مدرسه محروم شود.
ممکن است سبب عصبانیت، ناامیدی و عدم اعتماد پدر و مادر نسبت به او شود و در نتیجه مورد بیمهری آنها قرار گیرد.
احساس کسی که تقلب میکند، چگونه است؟
احساس شرمندگی میکند چون میداند کار اشتباه و نادرستی کرده است.
پریشان میشود، چون میداند از اعتبار او پیش دیگران کم میشود. هراس دارد چون میترسد مجازات یا نتیجه کار نادرست دامنگیرش شود.
احساس تنهایی میکند، چون میداند مردم قلبا افراد خطا کار را دوستت ندارند و به آنها اعتماد نمیکنند؛ حتی اگر بظاهر این احساس خود را بروز ندهند. خشمگین میشود، چون قبلا تصور میکرده است با این عمل او شکست بیشتری در پی داشته است.
چه کنیم تا در دام تقلب گرفتار نشویم؟
آمادگی
انجام تکالیف درسی و مطالعه دروس را برای آخرین فرصتها باقی نگذارید تا همیشه برای امتحان آمادگی لازم را داشته باشید و برای تقلب وسوسه نشوید.
کمک
درصورتی که مطلبی را نمیفهمید، به دانستن آن تظاهر نکنید و از معلم، پدر، مادر، خواهر، برادر و همکلاسیهای خود برای دانستن کمک بگیرید.
تلقین
علاقه خود را نه فقط برای کسب نمره خوب، بلکه برای یادگیری تقویت کنید. با این تلقین شما میتوانید وسوسه تقلب را از خود دور کنید.
قدمی بردارید و با دوستان، همکلاسیها و افراد موفق درباره تقلب گفت و گو کنید. بیشتر آنها راه موفقیت را در تقلب نمیدانند. همه افراد از کارها وو فعالیتهایی که نتیجه زحمات خودشان است، احساس لذت میکنند، کار یاد میگیرند و موفقیت به دست میآورند.
از این رو میتوان گفت...
تقلب کردن کار هوشمندانهای نیست!
نتایج تقلب را بررسی کنید.
در مقابل وسوسههای تقلب مقاومت کنید.
همیشه خود را برای شرکت در کلاس درس و امتحان آماده نگهدارید.
تنها به کارهای درست و شرافتمندانه که نتیجه فعالیت خودتان است، افتخار کنید!