این دو را اشتباه نگیرید
یكی از حالت‌هایی كه علائم شبیه روده حساس دارد، اختلال در جذب مواد لبنی است. علائم اختلال هضم و جذب مواد لبنی مانند شیر در یك‌سوم افراد به ظاهر سالم جامعه گزارش شده است. این علائم شامل احساس نفخ، دفع گاز زیاد و شل‌شدن یا تعدد دفعات اجابت مزاج و اسهال است. كسی كه احساس می‌كند با نخوردن شیر بخش زیادی از علائمش از بین می‌رود و با خوردن شیر برمی‌گردد، به احتمال زیاد دچار سندرم عدم تحمل نسبت به شیر است نه روده تحریكپذیر.
درمان؛ اصلاح شیوه زندگی
با توجه به شدت و آزاردهندگی كه سندرم روده تحریكپذیر در بیمار ایجاد می‌كند، درمان‌ها متفاوت است. دكتر ادیبی اعتقاد دارد: علائم خیلی از مبتلایان فقط با اصلاح شیوه زندگی؛ اصلاح نحوه غذا خوردن، محتوای غذا، ساعت خواب و بیداری و كاهش تنش روزانه تا حدود زیادی رفع می‌شود.
او با بیان این‌كه تنش‌های كوچك روزمره و دغدغه‌ها، نحوه نگاه به زندگی و كمال‌گرایی بیش از حد، دقت بیش از نیاز در امور و بلندپروازی و قبول‌كردن كار و تحمل تنش بیش از توان روحی از عوامل شناخته‌شده تشدید علائم روده حساس است، تاكید می‌كند: اجتناب از این امور مطمئنا علائم را كم خواهد كرد.
این استاد دانشگاه به نكته مهمی اشاره می‌كند: حدود 70 درصد درمان بیماری روده حساس به عهده خود بیمار است و لازم نیست با مشاهده هر تغییر كوچك در علائم به پزشك مراجعه كرد. فقط زمانی مراجعه ضروری می‌شود كه علائم جدی، قابل توجه و نامعمول باشد.
مثلا بیماری كه 20 سال است نفخ دارد و می‌داند گاهی بیشتر و گاهی كمتر است، نباید برای نفخ مراجعه كند، ولی اگر متوجه كاهش وزن قابل توجه بیش از 10 درصد وزن پایه، دل‌دردهای غیرقابل كنترل و خونریزی دستگاه گوارش شد باید در اسرع وقت به پزشك مراجعه كند.
درمان‌های خانگی مؤثر است
درمان‌های قدیم و طب سنتی ایرانی برای بهبود علائم روده حساس موثر است و بیمارانی كه بیماریشان خفیف است، می‌توانند آنها را به‌كار برند؛ مثل استفاده از نعناع، بخصوص نعناع فلفلی به صورت عصاره یا عرق كه در كاهش علائم دل‌پیچه، سروصدا و نفخ موثر است و اگر بیمار علائم سوزش سردل، ترش‌كردن و برگشت غذا ندارد، می‌تواند به فاصله كمی بعد از غذا از آن استفاده كند.
دكتر ادیبی می‌گوید: زیره و آویشن هم از كاهنده‌های نفخ است و مصرف طولانی‌مدت آنها در مقادیر كم عارضه‌ای ندارد. بیماران دچار اختلال دفعی به صورت كم یا زیاد بودن دفع و كاهش و افزایش قوام مدفوع نیز می‌توانند از سبوس گندم یك تا چهار بار در روز یا اسفرزه همراه با آب استفاده كنند.
این متخصص گوارش توضیح می‌دهد: داروها هم برای كاهش علائم به كار می‌رود؛ داروهای ضدگرفتگی یا اسپاسم روده برای كاهش درد، دل‌پیچه و سروصدا به كار می‌رود و برخی داروها روی نفخ تاثیر دارد. برخی داروها هم كه برای زمینه بیماری یعنی افسردگی به كار می‌رود، در روده حساس كاربرد دارد.
دكتر ادیبی تاكید می‌كند: عمده این داروها تحت عنوان «ضدافسردگی‌ها» است كه كاربردهای متفاوتی دارد. ممكن است بیماری كه تحت درمان با آنها قرار می‌گیرد، افسرده نباشد، اما مقادیر كم این داروها می‌تواند نظام حسی و حركتی دستگاه گوارش را تنظیم كند.
او با اشاره به نگرش‌های غلطی كه در این‌باره وجود دارد، توضیح می‌دهد: بسیاری از بیماران ایرانی از مصرف داروهای ضدافسردگی برای درمان روده حساس اجتناب می‌كنند، در حالی كه خیلی از آنها دچار افسردگی هستند و اختلال‌های خلقی قابل‌توجه و نیازمند به درمان دارند و باید با مشورت روانپزشك تحت درمان دارویی و غیردارویی قرار بگیرند.
استفاده از روش‌های غیردارویی و روان‌شناسانه مثل درمان مبتنی بر ادراك، روش‌های آرام‌سازی و تن‌آرامی و موارد مشابه در كاهش علائم بسیار موثر است.
این بیماری ریشه‌كن نمی‌شود
بیماران مبتلا ممكن است سال‌ها با علائم مكرر، عودكننده و مزمن دست به گریبان باشند. به گفته دكتر ادیبی، شدت علائم متغیر است و روزهایی بیمار احساس بهبود و در روزهایی احساس ناخوشی شدید می‌كند، اما درنهایت ابتلا به این اختلال‌ها باعث صدمه جسمی، معلولیت، كاهش طول عمر، مرگ یا ابتلا به بیماری‌های وخیم‌تر مانند سرطان نخواهد شد.
برای خواندن بخش اول- چرا روده‌تان حساس است- اینجا کلیک کنید.
