اگر تا به حال به تركیبات مندرج روی بسته‌بندی محصولات رژیمی یا شكرهای تهیه‌شده از شیرین‌كننده‌های مصنوعی توجه كرده باشید، حتما تركیباتی چون آسپارتام، آسه‌سولفام پتاسیم، سوكرالوز، مانیتول، گزیلیتول، ایزومالت و سوربیتول نظرتان را جلب كرده است.
اینها شیرین‌كننده‌هایی مصنوعی یا طبیعی است كه در مقایسه با شكرمعمولی بر قندخون تاثیر كمتری داشته و برخی از انواع آن فاقد كالری بوده و اغلب مورد توجه مبتلایان به دیابت و افراد چاق قرار می‌گیرد. اما مگر می‌شود تركیباتی كه شیرینی آنها از شكر معمولی هم بیشتر است كمكالری یا فاقد كالری باشد و باعث افزایش قند خون نشود؟
شیرین‌كننده‌های كمكالری به دو دسته مصنوعی و طبیعی تقسیم می‌شود. آسپارتام، آسه‌سولفام پتاسیم و سوكرالوز از قندهای مصنوعی و سوربیتول، گزیلیتول، ایزومالت و... از قندهای طبیعی رژیمی به شمار می‌رود. قند مصنوعی؛ شیرینی بیشتر، كالری كمتر طعم شیرین‌كننده‌های مصنوعی در مقایسه با انواع طبیعی قوی‌تر بوده و تقریبا فاقد كالری است.
البته مقدار كالری آنها مشابه شكر است و در هر گرم آن چهار كالری انرژی نهفته است، اما از آنجا كه 150 تا 2000 برابر شیرین‌تر از شكر معمولی هستند، میزان استفاده از آنها بسیار ناچیز و در واقع فاقد كالری بوده و بر قندخون تاثیری نداشته و مصرف آن برای افراد دیابتی محدودیتی ندارد.
البته این را بدانید كه آسپارتام برای افراد مبتلا به فنیل كتونوری (نقص متابولیكی مادرزادی) یا مادران بارداری كه سابقه تولد كودك مبتلا به این بیماری را دارند، منع مصرف دارد. براساس تحقیقات انجام‌شده نیز بروز سردرد، تومورهای مغزی، مشكلات عصبی و... را به آسپارتام و آسه‌سولفام پتاسیم نسبت داده‌اند.
هرچند این تحقیقات كافی و مستدل نبوده است، اما شرط عقل است كه اعتدال را در مصرف آن به كار ببریم. سوكرالوز هم دیگر شیرین‌كننده‌ای است كه این روزها تركیب اصلی شكرهای رژیمی كمكالری را تشكیل می‌دهد و در پودر كیك‌های صنعتی هم به كار می‌رود، 600 بار شیرین‌تر از شكر بوده و از قند طبیعی تهیه می‌شود، به دلیل آن‌كه در بدن تجزیه نمی‌شود انرژی‌زایی نداشته و مناسب افراد چاق و دیابتی است.
شیرین‌كننده‌های طبیعی رژیمی همچون سوربیتول و مانیتول نیز هنگام ورود به بدن به آرامی وارد خون شده و بتدریج قند خون را بالا می‌برد. برای جذب نیاز به انسولین ندارد و اغلب در شیرینی‌های بدون قند و مرباهای مخصوص بیماران دیابتی مصرف می‌شود، اما نكته مهم آن‌كه برخی از انواع این قندها در مقایسه با شیرین‌كننده‌های مصنوعی حاوی مقادیری كالری بوده و مصرف بیش از حد آن می‌تواند موجب اضافه‌وزن شود.
شكرهای رژیمی عوارض دارد بنابه گفته متخصصان علوم غذایی، هر چقدر شیرین‌كننده‌های مصنوعی موجود در محصولات كمكالری یا شكرهای رژیمی قدرت و سرعت اثربیشتری داشته باشد به همان اندازه عوارض بالاتری نیز خواهد داشت.
بنابراین به جای استفاده بی‌رویه از محصولات حاوی این تركیبات كه به دلیل شیرینی زیاد تمایل افراد را نیزبه مصرف شیرینی‌جات دوچندان می‌كند، بهتر است با تعادل در مصرف كربوهیدرات‌های پیچیده (مواد نشاسته‌ای فیبردار همچون نان و برنج سبوس‌دار) تمایل افراد به مصرف قندهای ساده كمتر شود.
جام جم آنلاين
